Πόσο κοστίζει μια ρουσφετολογική πρόσληψη;

τoυ Φάνη Ζουρόπουλου*

Στην πρώτη τετραετία του ΠΑΣΟΚ, μετά δηλαδή τις εκλογές του 1981 που η «αλλαγή» έγινε κυβέρνηση, ημερομηνία που ξεκίνησε και το «μεγάλο πάρτυ» με τους μαζικούς διορισμούς που υπερφόρτωσαν το δημόσιο και το έφεραν στη σημερινή οικτρή κατάσταση, θυμάμαι ότι ήμουν κάποιο μεσημέρι στον προθάλαμο του γραφείου του πρώτου υπουργού Προεδρίας της κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου, του αείμνηστου Αχαιού βουλευτή, Μένιου Κουτσόγιωργα, στην οδό Ζαλοκώστα στο κέντρο της Αθήνας. Στις αρμοδιότητες του υπουργείου Προεδρίας, που έχει καταργηθεί εδώ και χρόνια, ήταν τότε και η γενική γραμματεία τύπου και πληροφοριών, η μετέπειτα γενική γραμματεία Ενημέρωσης- Επικοινωνίας, σημερινή γραμματεία ΜΜΕ.

Ήταν δύο-τρεις μήνες μετά την εγκατάσταση της «αλλαγής» στην κυβέρνηση και το ρουσφέτι οργίαζε. Αγριεμένοι «πρασινοφρουροί» απαιτούσαν «εδώ και τώρα» να διορίσουν παιδιά, αδέλφια, συγγενείς, εξαργυρώνοντας επί τόπου τον «αγώνα» που είχαν κάνει για να φέρουν το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα στην εξουσία…

Στο προθάλαμο του υπουργικού γραφείου συνωστίζονταν τέτοιοι άνθρωποι οι περισσότεροι γνωστοί από την Αχαΐα, ο καθένα με το αίτημά του. Θυμάμαι μια ομάδα στελεχών του τοπικού ΠΑΣΟΚ που είχε ανέβει στην Αθήνα για να ζητήσει από τον Μένιο, την… μετάθεση διευθυντή τραπεζικού υποκαταστήματος, ο οποίος δεν ειχε συμμορφωθει με την «αλλαγη» και αρνείτο να υλοποιήσει το παράλογο (προφανώς) αίτημα κάποιων ψηφοφόρων για δανειοδότηση τους,ερημην των τραπεζικων κριτηριωνμ αν θυμάμαι καλά!.. Οι ψηφοφόροι τον «κατήγγειλαν» στα τοπικά στελέχη και αυτοί πήγαν κατευθείαν στο Μένιο για να ζητήσουν την μετάθεσή του για τιμωρία και παραδειγματισμό!...
Θυμαμαι λοιπον ότι μεταξύ του γραφείου του υπουργού και του προθάλαμου ήταν ένα μικρό γραφειάκι, που καθόταν ο ιδιαίτερος, ή διευθυντής πέστε τον, του πολιτικού γραφείου του Μένιου, ένας συνταξιούχος δάσκαλος, ο οποίος συντόνιζε την είσοδο των οπαδών στο εσωτερικό, αφού έβγαινε ο προηγούμενος.

Την στιγμή που μου έχει κάνει νόημα να μπω, ένθετος μεταξύ των αλλόφρονων πρασινοφρουρών, (γιατί με είδε που περίμενα ώρα), άλλωστε εγώ δεν θα ζήταγα ρουσφέτι αλλά λυση σε κάποιο πρόβλημα με την διακίνηση του τύπου που υπήρχε, έβγαινε ένας έξαλος πρασινοφρουρός, βρίζοντας και σπρώχνοντας τον άνδρα της ασφάλειας….

Μπαίνοντας, στο γραφείο άκουσα το Μένιο να του φωνάζει: « Ξέρεις αγαπητέ μου πόσα εκατομμύρια στοιχίζει ένας διορισμός στο Δημόσιο; Και συ μου ζητάς σώνει και καλά να σου διορίσω τρία παιδιά;… Πήγαινε σε παρακαλώ…» Τι είχε γίνει όμως? Οπως μου εξήγησε μετά, ο Μενιος είχε διορίσει την κόρη του Αχαιού ψηφοφόρου του αλλά αυτός απαιτούσε να του διορίσει και τους δύο γιούς του, που μονάδικό προσόν τους ήταν το απολυτήριο Γυμνασίου… Και φυσικά ο Μ.Κ. τα πήρε στο κρανίο….
Αυτή η φράση «πόσα εκατομμύρια στοιχίζει ένας διορισμός στο δημόσιο» μου έμεινε όμως στο μυαλό. Και ξαναθυμήθηκα το περιστατικό τώρα με τις απολύσεις. Αν ποτε υλοποιηθουν.
Πόσα κοστίζει αλήθεια στον Έλληνα, πολίτη κάθε τέτοια ρουσφετολογική πρόσληψη στο Δημόσιο;

Έψαξα λοιπόν και βρήκα:

Το 2013, η δαπάνη μισθοδοσίας των επισήμως απασχολουμένων στο Δημόσιο (στοιχεία γενικής κυβέρνησης), ανέρχεται σε 24 δις. Ευρώ (το 2009 ανήλθε σε 31 δις. Ευρώ). Ο αριθμός τους σήμερα φθανει περίπου τα 900.000 ατομα, υπολογίζοντας και τους εργαζομένους στα υπό κρατικό έλεγχο νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που συμμετέχουν στο δημόσιο έλλειμμα. Συνεπώς, ο μέσος ακαθάριστος μισθός ενός απασχολούμενου στο Δημόσιο το 2013 κυμαίνεται περίπου σε 27.000 ευρώ (ενώ το 2009 άγγιζε τις 32.000 ευρώ). Ο υπολογισμός εξυπακούεται ότι αναφέρεται σε ακαθάριστους μισθούς (χωρίς να συνυπολογίζονται οι υπερωρίες). Σ’ αυτό το ποσό θα πρέπει να προσθέσουμε τις ασφαλιστικές εισφορές που πληρώνει το Δημόσιο και οι φορείς τους για τους υπαλλήλους του, ποσό που αγγίζει κατά μέσο όρο περίπου τις 3.000 ευρώ ανά υπάλληλο. Κανονικά, για να είναι ακριβέστερος προς τα πάνω ο υπολογισμός του αληθινού κόστους κάθε υπαλλήλου για τον προϋπολογισμό θα έπρεπε στα παραπάνω ποσά να προστεθούν και τα λειτουργικά κόστη που επιμερίζονται σε κάθε δημόσιο υπάλληλο (fully loaded cost). Οι υπάλληλοι του κράτους και του ευρύτερου δημόσιου τομέα την τελευταία τριακονταετία εργάστηκαν πριν συνταξιοδοτηθούν κατά μέσο λιγότερο από 25 χρόνια έκαστος. Στα χρόνια αυτά μάλιστα συνυπολογίσθηκε πλασματικώς, με την άμεση συνέργεια του πολιτικού συστήματος, και ο απολεσθείς χρόνος των απεργιών του Δημοσίου που έχει υπολογισθεί ότι για τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες ξεπερνά τις 1.500 ημέρες ή περίπου 6 εργάσιμα χρόνια (αφαιρούμενων των μη εργασίμων ημερών).
Εάν λοιπόν κάποιος προσελήφθηκε στο Δημόσιο, σε ηλικία 24 ετών και συνταξιοδοτήθηκε στα 49 του έτη, θα λαμβάνει σύνταξη για τριάντα τουλάχιστον χρόνια. Λόγω αδυναμίας εξεύρεσης των στοιχείων δεν έχουμε λάβει υπόψη ότι σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει νεότερος σύζυγος που και μετά τον θάνατο του δικαιούχου λαμβάνει για πολλά ακόμη έτη μειωμένη σύνταξη ή τις ειδικές περιπτώσεις που και μετά τον θάνατο του δικαιούχου λαμβάνει για πολλά ακόμη έτη μειωμένη σύνταξη ή τις ειδικές περιπτώσεις «νησίδων υπερτροφικής προστασίας» του συνταξιοδοτικού συστήματος λαμβάνουν με νόμο πλήρη σύνταξη χωρίς να χρειαστεί να εργαστούν ποτέ στη ζωή τους (ενήλικες άγαμες θυγατέρες στρατιωτικών, δικαστικών υπαλλήλων κ.ο.κ.). Η συνταξιοδοτική δαπάνη του προϋπολογισμού για 440χιλ. περίπου συνταξιούχους δημοσίους υπαλλήλους ήταν 6,58 δις. Ευρώ το 2012, δηλαδή περίπου 15.000 ανά συνταξιούχο. Σε σημερινές τιμές λοιπόν ένας δημόσιος υπάλληλος κόστισε στο κράτος κατ’ ελάχιστον τα ακόλουθα ποσά:

(α)Κατά τον εργάσιμο βίο του (25χ30.000=)750.000 ευρώ, (β) κατά τη συνταξιοδότησή του έλαβε εφάπαξ που κατά μέσο όρο κυμαινόταν στις 75.000 ευρώ και (γ) κατά το διάστημα του συντάξιμου βίου του εισέπραξε κατ’ ελάχιστον (30χ15.000=)450.000 ευρώ. Συνολικά δηλαδή έλαβε τουλάχιστον 1.275.000 ευρώ.

Άρα ο Μένιος είχε φοβερό δίκιο όταν το 1981 αγρίεψε στο αίτημα για τρεις διορισμούς σε μια οικογένεια… Ένας πάει και έρχεται θα σκέφτηκε! Όμως απεδείχθη ότι και ο ένα ήταν μεγάλη ζημιά.

Οι μαζικοί, αναξιοκρατικοί και ρουσφετολογικοί διορισμοί στο Δημόσιο συντέλεσαν πρωτίστως στην καταβαράθρωση της ελληνικής, κοινωνίας μέσω της αλλαγής του αξιακού της προτύπου, οδήγησαν στον εξευτελισμό των αξιών της ατομικής ευθύνης, της τιμιότητας, του φιλότιμου, της αξιοκρατίας , της σκληρής εργασίας και στην αντικατάστασή τους με τις λογικές της ελάχιστης προσπάθειας, της πονηριάς, του γρήγορου πλουτισμού και της χωρίς προϋποθέσεις κοινωνικής και οικονομικής ανέλιξης.

Και αυτό ήταν το μεγάλο έγκλημα της αλλαγής του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ που όχι μόνο στήριξαν αλλά απαίτησαν τέτοιες πρακτικές και πολιτικές….

* Προεδρος του Εβδομαδιαιου Επαρχιακου Τυπου