ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΘΕΙ Η ΕΠΩΝΥΜΗ ΖΗΤΗΣΗ

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Για μιαν ακόμη φορά, η Ελλάδα και η οικονομία της είχαν τύχη βουνό. Ασχέτως αν οι πραγματικοί εχθροί της χώρας, που είναι μόνον οι εσωτερικοί εχθροί της, δεν καταλαβαίνουν τίποτε. Η κρίση στην Αίγυπτο και η πιθανολογούμενη έκρηξη στην Μέση Ανατολή, σε συνδυασμό με την οξεία πολιτική κρίση στην βόρεια Αφρική και τις αβεβαιότητες που γεννά η Τουρκία, συνέβαλαν ώστε ο ελληνικός τουρισμός να γνωρίσει αφύσικη για εποχή οικονομικής κρίσεως άνοδο. Και η τελευταία έδωσε κάποιες ανάσες στην χειμαζόμενη οικονομική δραστηριότητα, η οποία, υπό άλλες συνθήκες, είναι πολύ πιθανόν να είχε καταρρεύσει. Ως φαίνεται δε, η βαθειά κρίση του αραβικού κόσμου –η οποία αποκτά πλέον και ιστορικο-θρησκευτικό βάθος– θα έχει διάρκεια, γεγονός που αφ’ εαυτό αποτελεί σοβαρό συγκριτικό πλεονέκτημα για τον ελληνικό τουρισμό και κατ’ επέκτασιν για την συνολική συμβολή του στην ελληνική οικονομία ως εργαλείο για την σημερινή και αυριανή της ανάπτυξη.

Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι πολύ πιθανόν τα 17,5 εκατομμύρια τουρίστες που ήρθαν φέτος στην χώρα μας να φθάσουν αισίως τα 20 εκατομμύρια και, γιατί όχι, να προχωρήσουν και ακόμα πιο πάνω αν οι τουριστικοί παράγοντες αποφασίσουν να σκεφθούν και να δράσουν ορθολογικά και με την απαιτούμενη σοβαρότητα.

Από την άλλη πλευρά, 20 εκατομμύρια πρόσθετοι καταναλωτές στην Ελλάδα των 11 εκατομμυρίων κατοίκων είναι ένας πολύ σοβαρός αριθμός, πίσω από τον οποίο κρύβονται και αρκετά σημαντικά στοιχεία δημιουργίας, με λίγη φαντασία, άϋλης προστιθέμενης αξίας. Τί εννοούμε: Τα 20 εκατομμύρια επισκέπτες στην χώρα μας, πέρα από άμεσοι καταναλωτές αγαθών και υπηρεσιών εντός Ελλάδος την περίοδο που την επισκέπτονται, είναι και φορείς εντυπώσεων όταν βρίσκονται εκτός αυτής. Με άλλα λόγια, στην σημερινή εποχή της κοινωνικής δικτυώσεως και της στιγμιαίας μεταφοράς πληροφοριών, απόψεων αλλά και ποικίλης φύσεως χυδαιοτήτων, τα 20 εκατομμύρια επισκέπτες είναι ένας σοβαρός επικοινωνιακός πολλαπλασιαστής, το μέγεθος του οποίου συνεχώς διογκώνεται.

Αυτό σημαίνει ότι η γνώμη 20 εκατομμυρίων επισκεπτών κάθε χρόνο στην Ελλάδα μπορεί να πολλαπλασιάζεται επί 2, 3, 4 ή και 50 –και τελικά να αφορά ίσως και σε πλέον της εκατοντάδος εκατομμυρίων ανθρώπους. Έτσι, σε μιαν εποχή όπου το παγκόσμιο τουριστικό ρεύμα πλησιάζει το ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, το ελληνικό τουριστικό προϊόν απευθύνεται πλέον σε μια τεράστια δεξαμενή δυνητικών πελατών του.

Στους ίδιους δυνητικούς πελάτες, όμως, απευθύνεται και η ελληνική παραγωγή. Τρόφιμα, ποτά, κοσμήματα, αναμνηστικά δώρα και ποικίλες υπηρεσίες που συνδέονται με αθλητικές, πολιτιστικές και άλλες δραστηριότητες είναι βασικά στοιχεία που μπορούν να ενισχύσουν την πιστότητα των πελατών του ελληνικού τουριστικού προϊόντος προς αυτό και έτσι να δημιουργηθεί μια τεράστια αγορά, ικανή να κινεί σε μεγάλο βαθμό ολόκληρη την ελληνική οικονομία.

Ωστόσο, με όρους αγοράς, η δημιουργία πιστότητας για ένα προϊόν και για μία υπηρεσία σημαίνει, πριν απ’ όλα, ταυτότητα –άρα επωνυμία. Στην ζωή μας εμπιστευόμεθα ανθρώπους και προϊόντα που έχουν όνομα και άρα ταυτότητα. Η ανωνυμία –παρά τις αστειότητες που γράφει στο βιβλίο της η Αμερικανίδα δικηγόρος Ναόμι Κλάϊν, «προοδευτικών» αντιλήψεων της δεκαετίας του 1960– είναι μία ευκαιριακή τακτική αυξήσεως των πωλήσεων συγκεκριμένων σούπερ-μάρκετ και αυτό είναι όλο. Αντιθέτως, η τακτική της δημιουργίας επώνυμης ζητήσεως ναι μεν απαιτεί σοβαρές επικοινωνιακές επενδύσεις, πλην όμως προσφέρει και εξ ίσου σημαντικές άϋλες προστιθέμενες αξίες.

Στις σημερινές συνθήκες, λοιπόν, όπου για την Ελλάδα η εξωστρέφεια και γενικά το άνοιγμα στον κόσμο αποτελούν εργαλεία αναπτύξεως και τελικώς προόδου, η χώρα πρέπει να αποκτήσει ταυτότητα ως προορισμός, με τα προϊόντα της να έχουν και αυτά όνομα και αδρά χαρακτηριστικά. Έτσι, ο ελληνικός τουρισμός μπορεί να γίνει και ισχυρό εξαγωγικό εργαλείο, προσφέροντας πολύτιμη βοήθεια και στην ελληνική παραγωγή.

Στο επίπεδο αυτό, η πρωτοβουλία του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων να ιδρύσει την «Μάρκετινγκ Ελλάς», μία μη κερδοσκοπική εταιρεία αμιγώς ιδιωτικού χαρακτήρος, είναι ασφαλώς μία σημαντική και πολύ θετική πρωτοβουλία –πλην όμως, όχι επαρκής. Η πρωτοβουλία αυτή πρέπει να διευρυνθεί και να καλύψει έναν ευρύτερο χώρο παραγωγής και υπηρεσιών στην Ελλάδα.

Από την άποψη αυτή, φορείς που μπορούν να συμβάλουν στην δημιουργία ταυτότητος και άρα επώνυμης ζητήσεως είναι ο Σύνδεσμος Επωνύμων Βιομηχανικών Προϊόντων (ΕΣΒΕΠ), ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ), ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) και η Ελληνική Εταιρεία Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ), η οποία ήδη δραστηριοποιείται επιμορφωτικά στον τομέα της εξωστρέφειας. Στους φορείς αυτούς είναι συγκεντρωμένη η αφρόκρεμα της ελληνικής ιδιωτικής πρωτοβουλίας, η οποία σήμερα αποτελεί και την μοναδική ελπίδα για την ανόρθωση της χώρας.

Αν αυτή η ιδιωτική πρωτοβουλία βοηθηθεί κατ’ ελάχιστον και από το ιδιωτικό τραπεζικό σύστημα, μπορεί στο σημερινό περιβάλλον να ενισχύσει την δύναμη της επωνυμίας για την Ελλάδα και τα προϊόντα της. Ενισχύοντας δε την δύναμη αυτή –και αν, επιτέλους, το υπουργείο Αναπτύξεως εφαρμόσει και τα αντιγραφειοκρατικά μέτρα που κατά καιρούς εξαγγέλλει– τότε κάποιες επενδύσεις θα γίνουν και αυτές πραγματικότητα.