του
Σαράντη Μιχαλόπουλου
Σαφή προειδοποίηση προς την ελληνική κυβέρνηση για την ανάγκη μιας «ανεξάρτητης» ρυθμιστικής αρχής ενέργειας, έστειλε σε συνέντευξή της στην EurActiv.gr η Επίτροπος Ανταγωνισμού, Margrethe Vestager. Στο μεταξύ χαρακτήρισε «πρόωρες» τις εικασίες για την τελική απόφαση της Κομισιόν αναφορικά με την έγκριση της εξαγοράς του ΔΕΣΦΑ από την αζέρικη SOCAR.
Σε αποκλειστική συνέντευξή της στην EurActiv.gr, η Επίτροπος Ανταγωνισμού αναφέρθηκε στην κατάσταση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, χαρακτηρίζοντάς την «μονοπώλιο», που πλήττει τους καταναλωτές και την ελληνική οικονομία εν γένει.
«Ο ανταγωνισμός στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύ περιορισμένος. Αυτό επηρεάζει την παραγωγή και τη χονδρική πώληση, καθώς και την προμήθεια που φτάνει στους τελικούς καταναλωτές, το οποίο ουσιαστικά συνιστά ένα μονοπώλιο. Αυτά είναι άσχημα νέα τόσο για τους καταναλωτές όσο και για την οικονομία. Σαφώς, υπάρχει ανάγκη να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Συνέχισε λέγοντας ότι η Επιτροπή κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα σε απόφασή της το 2008, σύμφωνα με την οποία «η ΔΕΗ έχει οιονεί αποκλειστική πρόσβαση στην εκμετάλλευση λιγνίτη – το φθηνότερο καύσιμο στην Ελλάδα – και κάλεσε την Ελλάδα να επεκτείνει την πρόσβαση και στους ανταγωνιστές. Η απόφαση αυτή είναι επί του παρόντος ενώπιον των δικαστηρίων της ΕΕ».
Σημειώνεται ότι η ΔΕΗ έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, καθώς διαθέτει προνομιακή πρόσβαση και ειδικά δικαιώματα εξόρυξης λιγνίτη (98% του συνόλου των ενεργών αποθεμάτων ανήκουν στο κράτος), ένας στρατηγικός φυσικός πόρος που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η Ελλάδα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός λιγνίτη στην Ευρώπη και πέμπτη στον κόσμο.
Η ΡΑΕ πρέπει να είναι ανεξάρτητη
Παράλληλα, η Vestager ξεκαθάρισε την στάση της Κομισιόν σχετικά με την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στην Ελλάδα, λέγοντας ότι πρέπει να είναι «ισχυρή και ανεξάρτητη».
Πρόσφατα, ο πρόεδρος της ΔΕΗ, Εμμανουήλ Παναγιωτάκης, άφησε αιχμές κατά της ΡΑΕ, λέγοντας:
«Προσδοκώ ότι η νέα στελέχωση της ΡΑΕ στοιχισμένη στο μεγάλο εθνικό στόχο, την επανεκκίνηση και ανασυγκρότηση της εθνικής οικονομίας, θα επαναπροσδιορίσει ριζικά τη στάση της έναντι της ΔΕΗ», εγείροντας προβληματισμούς αναφορικά με την ανεξαρτησία της Αρχής που συνιστά ευρωπαϊκή υποχρέωση της χώρας.
Σημειώνεται ότι τρεις μήνες μετά τις εκλογές, η θέση του προέδρου της ΡΑΕ όσο και μία ακόμη θέση μέλους της Αρχής παραμένουν «κενές».
«Σε γενικές γραμμές, είναι σημαντικό για τον ανταγωνισμό η Ελλάδα να έχει το σωστό κανονιστικό πλαίσιο και μια ισχυρή και ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή», τόνισε με νόημα η Επίτροπος Ανταγωνισμού.
Πρόωρη κάθε συζήτηση για τον ΔΕΣΦΑ
Αναφορικά με την πολυσυζητημένη έρευνα της Κομισιόν για την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ από την SOCAR, είπε πως είναι «πρόωρη» κάθε εικασία.
Τον Δεκέμβριο του 2013, η κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν SOCAR κέρδισε το διαγωνισμό και εξαγόρασε ποσοστό 66% στο Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου της Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ), για € 400 εκ. Το ελληνικό κράτος ελέγχει το υπόλοιπο 34% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ. Η συμφωνία ενίσχυσε τις πιθανότητες ο αγωγός Trans-Adriatic Pipeline (TAP) να κερδίσει τον διαγωνισμό για το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν, κατά του ανταγωνιστή του Nabucco, και μάλιστα αμέσως μετά, ο TAP «κέρδισε» τον Nabucco. Η SOCAR έχει μερίδιο 20% στον TAP.
Η Επιτροπή ξεκίνησε έρευνα σε βάθος το Νοέμβριο του 2014 για να δει κατά πόσο η προτεινόμενη εξαγορά της ΔΕΣΦΑ από την SOCAR παρακωλύει τον ανταγωνισμό στην ελληνική αγορά φυσικού αερίου.
Ωστόσο η τελική απόφαση της Κομισιόν έχει καθυστερήσει σημαντικά, με τον υπουργό ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν, Natig Aliyev, να αναρωτιέται σε τι οφείλεται αυτή η καθυστέρηση.
Η Vestager, όμως, διευκρίνισε ότι Κομισιόν έχει αποστείλει ερωτήσεις στην αζέρικη εταιρεία και ακόμη αναμένει «ολοκληρωμένες απαντήσεις» που θα κρίνουν την συμβατότητα της συμφωνίας εξαγοράς με την αγορά φυσικού αερίου στην Ελλάδα.
«Η προθεσμία για την Επιτροπή να λάβει απόφαση για τον ΔΕΣΦΑ και την SOCAR ανεστάλη στις 21/01/2015 και δεν έχει επανεκκινηθεί ακόμα. Ως μέρος της διαδικασίας μας, έχουμε στείλει ερωτήσεις στη SOCAR και περιμένουμε από την εταιρεία να μας στείλει ολοκληρωμένες και πλήρεις απαντήσεις. Αυτό σημαίνει ότι είναι πρόωρο να προβούμε σε εικασίες σχετικά με την τελική έκβαση της επανεξέτασης σε αυτό το στάδιο», κατέληξε η Ευρωπαία Επίτροπος.
* Πρώτη δημοσίευση στη euractiv.gr
