Η οικογένεια Παναγιωτοπούλου είναι γνωστό ότι δέσποσε για πάνω από 100 χρόνια στην τοπική κοινωνία με τις δραστηριότητες της στον οικονομικό, στον κοινωνικό, στον αυτοδιοικητικό αλλά και στον ευρύτερο πολιτικό χώρο
Για πολλά χρόνια μέχρι το 1911 το κληροδότημα έμενε ανενεργό μέχρι που το 1907 το αρμόδιο υπουργείο Κληροδοτημάτων αποφάσισε να το εκτελέσει και έστειλε στη Νομαρχία έγγραφο με το οποίο διέταζε τον τότε Δήμο Κερπινής που είχε οριστεί από τον διαθέτη συνδιαχειριστής να ζητήσει από τον Ανδρέα Δημόπουλο να κάνει ανάληψη του ποσού και να ξεκινήσει την ανέγερση του σχολείου κοινοποιώντας και αντίγραφο της διαθήκης.
του
Φάνη Ζουρόπουλο*
Ένα από τα πιο δραστήρια μέλη της οικογένειας ήταν ο Ανδρέας Παναγιωτόπουλος που έφτασε στα ανώτατα πολιτικά αξιώματα συμμετέχοντας στην κεντρική πολιτική σκηνή για 30 περίπου χρόνια. Από αυτή τη δραστηριότητα του Αιγιώτη πολιτικού δεν έλειψαν και κάποιες μαύρες σελίδες στην πολιτική του καριέρα.
Σε ένα τέτοιο περιστατικό, άγνωστο για πολλούς από την πολύχρονη πολιτική δραστηριότητα του Αιγιώτη υπουργού, βουλευτή και διανοούμενου που συστηματικά αποκρύπτεται από το πλούσιο βιογραφικό του, θα αναφερθούμε σήμερα:
Πρόκειται για την καταδίκη του σε 5 χρόνια φυλάκιση, από ειδικό δικαστήριο που συγκροτήθηκε από την Βουλή των Ελλήνων στις 10 Φεβρουαρίου του 1911 όπου παραπέμφθηκε μετά από πρόταση ομάδας βουλευτών με βάση το Νόμο ΦΑΣΤ’ του 1876. Σύμφωνα με τα επίσημα πρακτικά της Βουλής, ο πρώην υπουργός επί των εκκλησιαστικών και της Δημ. Εκπαιδεύσεως , Βουλευτής Αχαΐας και Ήλιδος Ανδρέας Παναγιωτόπουλος παραπέμφθηκε στο Ειδικό Δικαστήριο (κάτι σαν αυτό που δίκασε τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον Μένιο Κουτσόγιωργα, τον Δημήτρη Τσοβόλα κ.α. για το σκάνδαλο Κοσκωτά) γιατί υπέπεσε σε «πολλαπλή πλημμέλειαν», δηλαδή σύμφωνα με το παρακάτω παραπεμπτικό: «Αφ’ ενός παρέλειψε να εκτελέσει τας διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων καθ’ ους υπέρτατος φρουρός και προστάτης των συμφερόντων του δήμου είναι το δημόσιον δια των υπευθύνων Υπουργών του, αφ’ ετέρου δε δόλω φερόμενος έβλαψε δια της παραλέιψεως αυτού από των νομίμων ενεργειών τα συμφέροντα του Δήμου, άρα και της επικράτειας και εκ τρίτου εκ της ασύγγνωστου αμέλειας του της εξισωμένης προς δόλον εζημίωσεν επίσης τα συμφέροντα του δήμου, άρα και της επικράτειας.
Εις επικεφαλίδα όλων τούτων παρεβίασε την ποινικήν των κείμενων νόμων διάταξιν, καθ’ ην πάσα αρμόδια αρχή και δη η προϊστάμενη είναι υπόχρεος να εγκαλεί την ανωτέραν ενώπιον της Δικαιοσύνης επί διαπράξει οίας δήποτε εγκληματικής πράξεως. Επειδή κατά ταύτα ο κατηγορούμενος πρώην Υπουργός υπέπεσεν εις τα παραπτώματα τα προβλεπόμενα και τιμωρούμενα υπό των άρθρων 1 εδ. δ΄, 2εδ.α΄ και β΄, α΄και β΄του ΦΠΕ΄ περί ευθύνης των Υπουργών νόμου, ως και τα άρθρα 1,7 του ΧΕ΄ νόμου περί μεταρρυθμίσεως των διατάξεων του περί ευθύνης των Υπουργών νόμου»…
Τι ακριβώς είχε συμβεί την ταραγμένη πολιτικά εποχή των αρχών του 1900; Ένας εύπορος έμπορος με καταγωγή από την περιοχή των Καλαβρύτων ο Νικόλαος Δημόπουλος που ήταν εγκατεστημένος και είχε τις επιχειρήσεις του στην Βράιλα της Ρουμανίας άφησε με διαθήκη του 1600 φλωριά (γύρω στις 260.000 δραχμές της εποχής του) για να κτιστεί σχολείο στα Δουμενά Καλαβρύτων και με όσα περισσεύσουν να προικοδοτηθούν ορφανά κορίτσια της περιοχής. Τα χρήματα κατατέθηκαν στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος στο όνομα του αδελφού του Ανδρέα Δημόπουλου με την εντολή να τα διαχειριστεί σύμφωνα με τη βούληση του καταθέτη.
Για πολλά χρόνια μέχρι το 1911 το κληροδότημα έμενε ανενεργό μέχρι που το 1907 το αρμόδιο υπουργείο Κληροδοτημάτων αποφάσισε να το εκτελέσει και έστειλε στη Νομαρχία έγγραφο με το οποίο διέταζε τον τότε Δήμο Κερπινής που είχε οριστεί από τον διαθέτη συνδιαχειριστής να ζητήσει από τον Ανδρέα Δημόπουλο να κάνει ανάληψη του ποσού και να ξεκινήσει την ανέγερση του σχολείου κοινοποιώντας και αντίγραφο της διαθήκης.
Το έγγραφο έπρεπε να υπογραφεί από τον τότε υπουργό Παιδείας Ανδρέα Παναγιωτόπουλο ο οποίος όταν το παρέλαβε στις 29 Απριλίου 1910 όχι μόνο δεν το υπέγραψε αλλά το έσκισε και δήλωσε οργή στον Γεν Γραμματέα του υπουργείου του Δημ Καλότυχο που του το πήγε, ότι «το κληροδότημα αυτό , εγώ ξέρω ότι έχει εκτελεστεί κλείδωσε το σχισμένο έγγραφο στο γραφείο του και το θέμα ξεχάστηκε.
Ο επόμενος υπουργός Παιδείας που διαδέχθηκε τον Α. Παναγιωτόπουλο Απ. Αλεξανδρής βουλευτής Τρικάλων, ανακίνησε πάλι το θέμα, αλλά διαπίστωσε ότι εν τω μεταξύ ο υπόχρεος για την εκτέλεση Ανδρέας Δημόπουλος είχε μεταβιβάσει όλο το ποσό στον γιό του Ιωάννη Δημόπουλο, ο οποίος ήταν ιδιαίτερος εξ απορρήτων και κομματάρχης του Ανδρέα Παναγιωτόπουλου. Άρα το κληροδότημα κατέστει άκυρο και τα χρήματα έμειναν στον ιδιαίτερο του Α. Παναγιωτόπουλου.
Το θέμα αποτέλεσε μεγάλο σκάνδαλο για την εποχή και προκάλεσε την καταδίκη του Αιγιώτη πολιτικού σε 5 χρόνια φυλακή από το Ειδικό Δικαστήριο που συγκροτήθηκε ειδικά γι’ αυτόν. Μετά την καταδίκη του ο Α.Π. εξαφανίστηκε για να μην συλληφθεί και εμφανίστηκε και πάλι 3 χρόνια μετά αφού δόθηκε αμνηστία και μάλιστα έβαλε υποψηφιότητα και εξελέγη και πάλι Βουλευτής Αχαΐας και Ήλιδος.
Η πρόταση για παραπομπή του Α.Π. στο Ειδικό Δικαστήριο είχε γίνει από τους Βουλευτές: Ευστράτιο Κουμβάκη βουλευτού Λακωνίας, Παν. Ν. Δεληβοριά βουλευτού Αρκαδίας, Δ. Χρυσοστάλη βουλευτού Ευβοίας, Χρ. Καρά βουλευτού Τρικάλων, Ι. Ζαρμάνου και Ν. Καμπάνη βουλευτών Κυκλάδων, Ζούκη, Γ. Καθαρίου και Δ. Θεοδωρόπουλου βουλευτών Τρικάλων, Γ. Σπηλιόπουλου και Π. Φλέσσα βουλευτών Μεσσηνίας , Σ. Θεοδωρόπουλου
βουλευτού Αττικής , Ν. Βάρθη βουλευτού Κερκύρας, Β. Μιχαλέα βουλευτού Λακωνίας, Δ. Λούντζη βουλευτού Ζακύνθου, Ν. Πολιτόπουλου βουλευτού Φθιώτιδος, Ν. Χαριτάτου και Α. Βαλσαμάκη βουλευτών Κεφαλληνίας, Ν. Γιουβρή βουλευτού Τρικάλων, και Α. Ρεβίνθη βουλευτού Κυκλάδων και είχε ψηφιστεί από όλες τις πτέρυγες της τότε Βουλής.
Δεν ξέρω κατά πόσο το σκάνδαλο της κάλυψης από τον υπουργό της παράνομης μεταβίβασης των χρημάτων στον ιδιαίτερό του σας θύμισε κάποια σκάνδαλα, της σύγχρονης πολιτικής σκηνής, που «παίζουν» στα σημερινά πρωτοσέλιδα (τα ποσά ίσως διαφέρουν…), η σύγκριση των δύο εποχών βγάζει πολλά συμπεράσματα. Άσχετα αν ο αείμνηστος Α.Π. κάλυψε απλά τον «κολλητό» του ή συμμετείχε και ο ίδιος (αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ).
Η πρακτική της ελληνικής πολιτικής κινείται σχεδόν στα ίδια επίπεδα, οι εξεταστικές επιτροπές υπάρχουν και θα υπάρχουν, οι καταγγελίες κατά παρανόμως πλουτησάντων πολιτικών υπάρχουν και θα υπάρχουν, το ίδιο έργο παίζεται και θα παίζεται 100 τόσα χρόνια τώρα… με νέα πρόσωπα, νέες μεθόδους, άλλα ποσά και άλλες μεθοδεύσεις.
Τελευταία μάλιστα οι εξεταστικές φαίνεται να διευρύνονται και προς το κυβερνητικό πεδίο μιας και είναι σίγουρο (τουλάχιστον έτσι έχει προαναγγελθεί στη Βουλή) ότι θα ασχοληθούν και με αδικήματα κακοδιαχείρισης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ , που ζημίωσαν με τεράστια ποσά το δημόσιο.
Η αθάνατη Ελληνική πραγματικότητα είναι εδώ και θα είναι ίσως στον αιώνα τον άπαντα.
*Ο Φάνης Ζουρόπουλος είναι επ. εκτελεστικός Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων και Τ. Πρόεδρος της Ένωσης Επαρχιακού Τύπου.