«Θέλουμε να είμαστε εταίροι, να μάθουμε από εσάς και δεν ντρεπόμαστε να ζητήσουμε και βοήθεια». Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει προς την Ελλάδα ο Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου της ΠΓΔΜ, κ. Branko Azeski
Μιλώντας στην «Ανάπτυξη» στο περιθώριο ευρωπαϊκού συνεδρίου για τα Δυτικά Βαλκάνια στην Ποντγκόριτσα του Μαυροβουνίου, ο Σκοπιανός εξέφρασε την αισιοδοξία του για την πρόσφατη συμφωνία Αθήνας και Σκοπίων για το «Μακεδονικό», λέγοντας ότι αναμένεται αύξηση των εμπορικών δεσμών των δύο χωρών.
του
Σαράντη Μιχαλόπουλου
Μιλώντας στο περιθώριο ευρωπαϊκού συνεδρίου για τα Δυτικά Βαλκάνια στην Ποντγκόριτσα του Μαυροβουνίου, ο Σκοπιανός εξέφρασε την αισιοδοξία του για την πρόσφατη συμφωνία Αθήνας και Σκοπίων για το «Μακεδονικό», λέγοντας ότι αναμένεται αύξηση των εμπορικών δεσμών των δύο χωρών.
«Το να είσαι εταίρος της Ελλάδας, σημαίνει να είσαι εταίρος μιας περιφερειακής δύναμης,» είπε, πρόσθέτοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος της επιχειρηματικής κοινότητας της γειτονικής χώρα μοιράζεται αυτή τη γνώμη.
«Οι εταιρείες μέλη του επιμελητηρίου μας δημιουργούν το 90% του ΑΕΠ της χώρας και το 95% των κερδών της οικονομίας και απασχολούν το 92% των απασχολουμένων στη βιομηχανία [...] Όπως όλες οι άλλες χώρες της περιοχής έχουν τους δικούς τους εταίρους, θεωρώ ότι η χώρα μου πρέπει να έχει την Ελλάδα.»
«Η Ελλάδα είναι ο εταίρος που θα προστατεύσει τα συμφέροντά μας. Εάν η Ελλάδα και η Σερβία έχουν αύξηση του ΑΕΠ κατά 4%, τότε η χώρα μας χωρίς να κάνει τίποτα θα έχει τουλάχιστον 2% αύξηση. Είναι προς το συμφέρον μας η Σερβία και η Ελλάδα να αναπτυχθούν,» επεσήμανε.
Η κοινή γνώμη στη χώρα του, τόνισε, θέλει να συνεργαστούμε και να «μην είμαστε πεισματάρηδες», καθώς πρόκειται για υπαρξιακή ανάγκη για τη χώρα.
Θέμα των πολιτικών ελίτ, όχι των λαών
Ο κ. Azeski υπογράμμισε ότι τα τελευταία 30 χρόνια υπάρχει εξαιρετική συνεργασία με την ελληνική επιχειρηματική κοινότητα και ότι οι οικονομικές σχέσεις δεν επηρεάστηκαν ποτέ.
«Η Ελλάδα είναι ο τρίτος εμπορικός εταίρος και ο δεύτερος μεγαλύτερος επενδυτής στη χώρα,» είπε.
«Αντιμετωπίσαμε ένα δευτερεύον πρόβλημα επειδή ορισμένα σημαντικά έγγραφα δεν είχαν υπογραφεί λόγω της μη επίλυσης του ζητήματος της ονομασίας, όπως η συμφωνία για την αποφυγή της διπλής φορολογίας μεταξύ των χωρών και της συμφωνίας για την αμοιβαία προστασία των επενδύσεων. Αυτό σημαίνει ότι με τη νέα συμφωνία αναμένουμε ότι οι επενδύσεις και στις δύο χώρες θα αυξηθούν.»
Επέμεινε ότι η επιχειρηματική κοινότητα έχει κάνει τη δουλειά της μέχρι τώρα και ότι η συνεργασία τόσο με το ελληνικό εμπορικό επιμελητήριο και τα περιφερειακά του παραρτήματα ήταν «εξαιρετική».
«Έχουμε τέλειες σχέσεις με τους Έλληνες επενδυτές που βρίσκονται ήδη στη χώρα μας και παίζουν καθοριστικό ρόλο στο επιμελητήριό μας.»
«Οι λαοί στις χώρες μας έχουν εξαιρετικές αμοιβαίες σχέσεις [...] γι 'αυτούς το να περάσουν τα σύνορα δεν αποτελεί πρόβλημα και φέτος χιλιάδες πολίτες-τουρίστες θα επισκεφθούν την Ελλάδα. Πολλοί από τους πολίτες μας έχουν περιουσία στη χώρα σας και είναι προφανές ότι μόνο οι πολιτικές ελίτ έχουν προβλήματα όχι οι απλοί άνθρωποι», τόνισε.
«Κατανοώ την ευαισθησία του ζητήματος, αλλά δεν έχουμε άλλη εναλλακτική λύση παρά να αναπτυχθούμε οικονομικά. Η Ελλάδα είναι ένας πολύ σημαντικός περιφερειακός παράγοντας από κάθε άποψη και για εμάς θα είναι μεγάλη τιμή να συνεργαζόμαστε με τους Έλληνες».
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης
Για την ΠΓΔΜ, η λύση του ονοματολογικού συνιστά σημαντική εξέλιξη για τη χώρα αναφορικά με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μέσω του οποίου εξελίσσεται το 70% των εξαγωγών των Σκοίψν.
«Εφόσον λύθηκε το ζήτημα της ιδιοκτησίας, συνιστά το δεύτερο μήνυμα για περαιτέρω βελτίωση της συνεργασίας μας,» είπε ο κ. Azeski.
Σχετικά με το τρίτο κρίσιμο ζήτημα, είναι η ανακατασκευή της εθνικής οδού από τα Σκόπια προς τη Θεσσαλονίκη, η οποία αναμένεται να συντομεύσει τον χρόνο των εξαγωγών.
Εμπορικά σήματα
Σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος είπε ότι θα πρέπει να καταστεί απολύτως σαφές ότι ο όρος «Μακεδονία» ως ονομασία προέλευσης και γεωγραφικής ένδειξης ανήκει αποκλειστικά και μόνο στην Ελλάδα, ενώ οι γείτονές μας να μπορούν να χρησιμοποιούν το νέο τους όνομα «Βόρεια Μακεδονία».
Ερωτηθείς σχετικά, ο κ. Azeski απάντησε ότι αυτός που θα έχει καλύτερα και πιο ανταγωνιστικά προϊόντα θα πουλήσει στην αγορά.
«Οι καταναλωτές θέλουν φθηνότερα και υψηλής ποιότητας προϊόντα και όχι γεωγραφική ένδειξη των προϊόντων. Αυτή είναι η θέση μας και δεν την αλλάζουμε. Η αλλαγή της ονομασίας προέλευσης αποτελεί ατομικό θέμα κάθε εταιρείας. Αλλά γενικά θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε μεγαλύτερη ποιότητα και χαμηλότερες τιμές των προϊόντων.»
«Η ανταγωνιστικότητα είναι μια λέξη-κλειδί σε μια μικρή χώρα όπως η δική μας.»
Εστιάστε στη διαφθορά
Στο μεταξύ, στο συνέδριο ακούστηκαν αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να μην ξεκινήσεις τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΠΓΔΜ και την Αλβανία τώρα, αλλά τον Ιούνιο του 2019, ήτοι μετά τις Ευρωεκλογές.
Ο Πρεσβευτής της ΕΕ στο Μαυροβούνιο, Aivo Orav, είπε ότι η ΠΓΔΜ πρέπει να προβεί άμεσα στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων αναφορικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς καθώς πολλά δυτικοευρωπαϊκά κράτη εκφράζουν ανησυχίες.
«Δεν είναι αστείο», προειδοποίησε.
Ερωτηθείς για τη ρωσική επιρροή στην περιοχή, δήλωσε ότι εγείρει μεγάλη ανησυχία σε όλους, αλλά το επιχείρημα αυτό από μόνο του δεν αρκεί.
«Η επιρροή τρίτων δεν φέρνει κανέναν στην ΕΕ [...] εκείνοι που διαφθείρονται είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στην επιρροή τρίτων», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ακολουθεί αυστηρά τις βασικές δημοκρατικές απαιτήσεις, γνωστές ως κριτήρια της Κοπεγχάγης.
Όμως, ο ΥΠΕΞ του Μαυροβουνίου Srdjan Darmanović έχει διαφορετική άποψη και υποστηρίζει ότι η ΕΕ δεν μπορεί να παραμελήσει τον γεωπολιτικό παράγοντα στην περιοχή.
«Στη γεωπολιτική, δεν υπάρχει τύχη. Εάν κάποιος απουσιάζει, κάποιος άλλος θα καλύψει το κενό. Πρόκειται για βασικά κανόνα των διεθνών σχέσεων και το Μαυροβούνιο το βίωσε με σκληρό τρόπο τον Οκτώβριο του 2016», είπε, αναφερόμενος στα φερόμενα σχέδια πραξικοπήματος που διοργάνωσε η φιλορωσική αντιπολίτευση να υπονομεύσει τις προσπάθειες της Ποντγκόριτσα για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
* αναδημοσίευση από το περιοδικό "Ανάπτυξη"