του Δημήτρη Τζάνα*
Λίγο πριν την ολοκλήρωση της 3ης εβδομάδας εχθροπραξιών στην Ουκρανία, παραμένει απρόβλεπτη η κατάληξη της κρίσης. Σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο, η διπλωματία θα πετύχει σύντομα να οδηγήσει τις αντιμαχόμενες πλευρές σε ένα συμβιβασμό. Δεν μπορεί ωστόσο να αποκλειστεί ακόμη και το χειρότερο σενάριο, εκείνο της άμεσης εμπλοκής του ΝΑΤΟ στον πόλεμο καθώς ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν Ουκρανικό στρατόπεδο είκοσι μόνο χιλιόμετρα από τα πολωνικά σύνορα! Παραμένει επομένως σε υψηλό βαθμό η αβεβαιότητα, το στοιχείο εκείνο δηλαδή που οδηγεί τους επενδυτές σε αποστροφή ανάληψης οποιωνδήποτε κινδύνων στις τοποθετήσεις τους. Μειώνουν επομένως τις μετοχικές τοποθετήσεις και μεταθέτουν χρονικά τις σχεδιαζόμενες επενδυτικές δράσεις.
Την ίδια ώρα, η ενεργειακή αναταραχή συνεχίζεται, αν και η τελευταία υποχώρηση του πετρελαίου κάτω από τα $100 /βαρέλι αποκαλύπτει τον υπέρμετρα κερδοσκοπικό χαρακτήρα των ανοδικών κινήσεων. Οι τιμές των μετάλλων παραμένουν ψηλά και οι αναρριχώμενες τιμές των σιτηρών απειλούν με διατροφική κρίση ολόκληρες χώρες, όπως την Αίγυπτο που εισάγει κυρίως από τη Ρωσία και την Ουκρανία μεγάλες ποσότητες. Οι δείκτες ωστόσο των διεθνών αγορών κινούνται μεν με αυξημένη μεταβλητότητα αλλά διατηρούν την ψυχραιμία τους, θεωρώντας ότι η διπλωματία θα δώσει σύντομα λύση και θεωρώντας ότι κινήσεις δρομολόγησης σκηνικού λιγότερης παγκοσμιοποίησης δεν θα κλιμακωθούν σε συνέχεια των κυρώσεων των ΗΠΑ και της Ε.Ε. προς τη Ρωσία ίσως τελικά δεν εφαρμοστούν!
Το ελληνικό χρηματιστήριο εισπράττει τις αρνητικές επιπτώσεις της Ουκρανικής κρίσης. Η επίδοση του πληθωρισμού του Φεβρουαρίου (+7,2%) ίσως ξεπεραστεί το Μάρτιο, ενώ οι συνέπειες πλήττουν ήδη τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα τις βιομηχανικές που βλέπουν τις τιμές των πρώτων υλών να εκτοξεύονται. Με την Ε.Ε. και την ελληνική κυβέρνηση να αναζητεί τρόπους υποβοήθησης των πιο ευάλωτων κοινωνικών στρωμάτων. Σαν αποτέλεσμα, οι αισιόδοξες εκτιμήσεις για το φετινό ΑΕΠ αναθεωρούνται από τους επενδυτικούς οίκους (J.P.Morgan, Goldman Sachs, Wood), θεωρώντας ότι το +2%-3% είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο για τις επιδόσεις του 2022. Είναι ωστόσο σαφές, ότι στην παρούσα φάση, είναι εξαιρετικά δυσχερής η αποτύπωση των επιπτώσεων της Ουκρανικής κρίσης στις ελληνικές εξαγωγές, τις ταξιδιωτικές εισπράξεις και τις επενδύσεις: τους τρεις κλάδους δηλαδή δια των οποίων προσδοκάται η συνέχιση της ανοδικής πορείας του ΑΕΠ το 2022. Σαν αποτέλεσμα, ο Γ.Δ. κινείται στο εύρος μεταξύ 780-850 μονάδων καθώς η μεν αναρρίχηση πάνω από τις 850 μονάδες απαιτεί την εδραίωση του θετικού σεναρίου γεωπολιτικών εξελίξεων ενώ η υποχώρηση κάτω από τη στήριξη των 780 μονάδων συνάδει με κλιμάκωση των αρνητικών επιπτώσεων της Ουκρανικής κρίσης. Με τα δεδομένα αυτά, είναι λογικό να υποβαθμίζονται στην παρούσα φάση τα θετικά αποτελέσματα των συστημικών τραπεζών για το 2021, όχι όμως και το μορατόριουμ στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που θα επιτρέψει τη διαμόρφωση αυξημένων δοσοληψιών μεταξύ των δύο χωρών, στο διμερές εμπόριο, τον τουρισμό, τις επενδύσεις και ενδεχομένως στο ενεργειακό πεδίο, με αυτονόητα ευεργετικές συνέπειες για τις οικονομίες των δύο χωρών, ίσως και εντός του 2022!
*Δ/ντης Επενδύσεων Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ