Τα γλυπτά της Χέπγουερθ όλο το καλοκαίρι στο Άμστερνταμ

του Νίκου Βατόπουλου

Στους κήπους του Rijksmuseum, του Βασιλικού Μουσείου του Αμστερνταμ, και ενός από τα σπουδαιότερα της Ευρώπης, έχουν ήδη εγκατασταθεί εννέα μεγάλων διαστάσεων γλυπτά της Βρετανίδας γλύπτριας Μπάρμπαρα Χέπγουερθ (1903-1975). Πρωτοπόρος του μοντερνισμού στη γλυπτική, η Μπάρμπαρα Χέπγουερθ ήταν από τις ξεχωριστές γυναίκες δημιουργούς που άνοιξαν δρόμους. Τα πιο πολλά από τα γλυπτά που παρουσιάζονται τώρα (και έως τις 23 Οκτωβρίου) στο Αμστερνταμ προέρχονται από δημόσιους κήπους και πάρκα της Αγγλίας και, όπως αναφέρει το Rijksmuseum, σπανίως εγκαταλείπουν τη μόνιμη θέση τους. Ενα από τα γεωμετρικά γλυπτά της, με τίτλο «Κατασκευή (Σταύρωση)», προέρχεται από τον περίκλειστο βοτανικό κήπο του περίφημου Καθεδρικού Ναού του Σόλσμπερι στην Αγγλία, αναφέρεται στην οπτική γλώσσα του φίλου της Πιτ Μοντριάν και κατά μια άλλη ανάγνωση, στην ιδιαίτερη σχέση της με την Ολλανδία. Η έκθεση στο Rijksmuseum δίνει μια καλή εικόνα για τα μνημειακών διαστάσεων έργα της στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Υπάρχει και ένα προγενέστερο, ο «Μονόλιθος» (1953-54) από τους Κήπους του Κένγουντ, όπως και γλυπτά από ιδιωτικές συλλογές. Το σπουδαίο μουσείο της Ολλανδίας Κρόλερ-Μίλερ δανείζει, επίσης, ένα έργο. Η Μπάρμπαρα Χέπγουερθ ήταν σκαπανέας προχωρώντας σε ρήξη με τις πιο παραδοσιακές μορφές γλυπτικής, διακρινόμενη ήδη από τη δεκαετία του ’20 για τις πειραματικές φόρμες της σε ξύλο, πέτρα και μάρμαρο. Γίνεται πρότυπο για τους γλύπτες της γενιάς της. Το 1937, μαζί με τον δεύτερο σύζυγό της και σημαντικό ζωγράφο Μπεν Νίκολσον (1894-1982), βοηθούν τον Ολλανδό ζωγράφο Πιτ Μοντριάν να φύγει από το Παρίσι για το Λονδίνο προκειμένου να αποφύγει τις διώξεις των ναζί.

Η φιλία ανάµεσα στο ζεύγος Χέπγουερθ – Νίκολσον και του Μοντριάν οδήγησε την Μπάρµπαρα Χέπγουερθ να δηµιουργήσει το γλυπτό «Κατασκευή (Σταύρωση)» ως απευθείας στυλιστική αναφορά στο έργο του Μοντριάν. Η σχέση της Χέπγουερθ µε την Ολλανδία έχει ρίζες. Το 1965, το Μουσείο Κρόλερ-Μίλερ εγκαινιάζει τη µεγαλύτερη αναδροµική έργων της στην Ευρώπη, αλλά αυτή που παρουσιάζεται τώρα στο Rijksmuseum είναι η πρώτη έκθεση έργων της στο Αµστερνταµ. Μεταπολεµικά, η Χέπγουερθ ηγήθηκε της καλλιτεχνικής κοινότητας του Σεντ Αϊβς στη Μεγάλη Βρετανία.

Ματιές στον κόσμο

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ
Η μοντέρνα πόλη

Αν σας αρέσουν οι μικρές, αλλά πυκνές, ψηφιακές εκθέσεις, μην παραλείπετε να επισκέπτεστε τη σελίδα της europeana.eu. Μία από τις τρέχουσες εκθέσεις αφορά τη γέννηση της πόλης του μοντέρνου κόσμου με τίτλο «Ο Ναπολέων και η πολεοδομία τον 19ο αιώνα». Τα κεφάλαια συνοδεύονται από ελκυστικό οπτικό υλικό. Θα βρει κανείς τις απαρχές του μοντέρνου τρόπου ζωής από τις υποδομές ώς τις ιδέες για το σώμα και την υγεία.

ΒΑΣΙΛΕΙΑ
Πιετ Μοντριάν

Η έκθεση στο Ίδρυμα Beyeler, στα περίχωρα της Βασιλείας, στην Ελβετία, είναι αφιερωμένη στον Ολλανδό ζωγράφο Πιετ Μοντριάν, με έργα προερχόμενα από τις συλλογές του καθώς και από άλλα μουσεία. Με τίτλο «Η εξέλιξη του Μοντριάν» η έκθεση συμπίπτει με την επέτειο των 150 χρόνων από τη γέννησή του και παρακολουθεί τη μεταμόρφωση ενός κλασικού τοπιογράφου του 19ου αιώνα σε μία από τις σημαντικές προσωπικότητες της μοντέρνας τέχνης.

ΛΒΙΒ
Τοιχογραφία

Τόπος «προσκυνήματος» έχει γίνει η πρώην Καθολική Εκκλησία της Μαρίας Μαγδαληνής και νυν πολιτιστικό κέντρο στη Λβιβ της Ουκρανίας. Σε αυτόν τον ναό, αποκαλύφθηκε πριν από τέσσερα χρόνια μια τοιχογραφία που είχε δημιουργήσει στον Μεσοπόλεμο ο διάσημος Πολωνός καλλιτέχνης Γιαν Χένρικ ντε Ρόζεν (1821-1982). Η τοιχογραφία καλύφθηκε στη δεκαετία του 1960, στη σοβιετική περίοδο, όταν ο χώρος μετατράπηκε σε τουαλέτες.

ΠΑΡΙΣΙ
Νέα έδρα

Η διεθνής γκαλερί Hauser & Wirth με έδρα τη Ζυρίχη, ανακοίνωσε το άνοιγμα νέων εγκαταστάσεων στο Παρίσι, που θα παρουσιάζουν την όψη που δείχνει το φωτορεαλιστικό πρόπλασμα. Το κτίριο του 1877 βρίσκεται στη Δεξιά Όχθη, στο 8ο διαμέρισμα. Η αποκατάσταση θα γίνει από τον Γάλλο αρχιτέκτονα Λουί Λαπλάς. Η Hauser & Wirth έχει ήδη γκαλερί σε Ζυρίχη, Λονδίνο, Χονγκ Κονγκ, Νέα Υόρκη και Λος Άντζελες, αλλά δεν είχε επεκταθεί στο Παρίσι.

ΠΑΡΙΣΙ
Κρίστο

Στην γκαλερί Gagosian στο Παρίσι φιλοξενείται η πρώτη έκθεση με έργα του Κρίστο. Πολλά παρουσιάζονται για πρώτη φορά και προέρχονται από την πρώιμη περίοδο (1958 – 1963) κατά την παραμονή του στο Παρίσι. Η γκαλερί στην οδό de Ponthieu δεν είναι μακριά από το πρώτο στούντιο του Κρίστο στη γαλλική πρωτεύουσα. Ο επισκέπτης θα δει την οικεία τεχνική των καλυμμένων με ύφασμα αντικειμένων και τις μεγάλες κατασκευές μαζί με σπάνιες ενότητες.

*πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα «Η Καθημερινή»