του Tobias Lutke*
Πως θα ήταν να ξυπνήσετε αύριο και να μην υπάρχει καθόλου μουσική; Σκεφτείτε αυτόν τον πλούτο να εκλείπει από τον πλανήτη. θα ήταν το τέλος του κόσμου; Όχι. Αλλά αυτός δεν είναι ο κόσμος που θα ήθελα να ζω. Τώρα αντικαταστήστε τη μουσική με την επιχειρηματικότητα. Πώς θα ήταν αν ξυπνούσατε μια μέρα και η επιχειρηματικότητα ήταν νεκρή;
Παρότι η startup Κουλτούρα κερδίζει προβολή από διευθύνοντες συμβούλους με φούτερ, η επιχειρηματικότητα βρίσκεται σε πτώση εδώ και δεκαετίες. Ο αριθμός νέων επιχειρήσεων στην Αμερική έχει πέσει σχεδόν στο μισό από το 1978, σύμφωνα με το Ίδρυμα Brookings. Σε όλες σχεδόν τις βιομηχανικές χώρες έχει σημειωθεί παρόμοια πτώση. Το Ινστιτούτο Fraser συνέκρινε τις περιόδους 2001-07 και 2008-14 και βρήκε ότι η ίδρυση startups μειώθηκε κατά 18,6% στην Αμερική, 20,3% στην Αυστραλία, 8,59% στον Καναδά και 7,5% στη Βρετανία.
Η επιχειρηματικότητα δεν θα πεθάνει ωστόσο απειλείται. Το baby boom έχει τελειώσει, και οι millennials είναι κατά το ήμισυ λιγότερο πιθανό να ξεκινήσουν μια επιχείρηση από ό,τι οι άνω των 50, σύμφωνα με την Gallup. Σε πολλές χώρες, η αύξηση του πληθυσμού έχει επιβραδυνθεί κάθετα. Αυτές οι δημογραφικές μεταβολές παίζουν ρόλο, αλλά εγώ έχω μια άλλη θεωρία.
Όχι τόσο πολύ καιρό πριν, υπήρχαν μικρές επιχειρηματικές ευκαιρίες σε κάθε πόλη. Κάθε γειτονιά χρειαζόταν «έναν χασάπη, έναν φούρναρη, έναν κατασκευαστή κηροπηγίων». Μετά ήρθαν τα μεγάλα καταστήματα, και όλα άλλαξαν. Υπάρχει λιγότερος χώρος για παραδοσιακή επιχειρηματικότητα όταν οι μεγάλοι λιανοπωλητές κυριαρχούν στον φυσικό και ψηφιακό κόσμο.
Υπάρχουν και άλλα εμπόδια. Πολλές κατηγορίες επιχειρηματικότητας απαιτούν έκδοση άδειας. Στην Αμερική, ο Mark Zuckerberg μπορεί να ξεκινήσει το Facebook χωρίς να ρωτήσει, αλλά δεν μπορεί να κουρέψει χαρές την άδεια της κυβέρνησης.
Γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι να ξεκινήσεις επιχείρηση. Είναι μοναχικό. Είναι κατά βάσει παράλογο. Παραφράζοντας το Brad Sigars, δουλεύεις 100 ώρες την εβδομάδα προκειμένου να αποφύγεις να δουλεύεις 40 ώρες την εβδομάδα για κάποιον άλλο. Αλλά αυτό είναι το ωραίο σχετικά με τους επιχειρηματίες. Δεν θέλουν απαραιτήτως να κατακτήσουν τον κόσμο, απλώς θέλουν να βρουν τη δική τους θέση σε αυτόν. Επιδιώκουν την ανεξαρτησία.
Ο πρώτος λόγος για τον οποίο αρέσει στους πωλητές της Shopify που λειτουργούν τη δική τους επιχείρηση είναι η ελευθερία να αποφασίζουν οι ίδιοι. Πόσοι από εμάς θα ήθελαν αυτό το είδος ανεξαρτησίας αν δεν ήταν τόσο δύσκολο; Σκεφτείτε αυτούς που συνέρρευσαν στο Σαν Φρανσίσκο το 1849, Αφορούσε τον χρυσό Ο «Πυρετός του Χρυσού»; Όχι, αφορούσε τη διαθεσιμότητα της ευκαιρίας. Το μόνο που χρειαζόσουν ήταν μια αξίνα, και γινόσουν θρύλος.
Για να διατηρήσουμε την επιχειρηματικότητα πρέπει να την κάνουμε ευκολότερη. Για να μείνουν οι πόλεις ζωντανές και να τονωθεί η απασχόληση, όλοι οι παίκτες –κυβερνήσεις, τράπεζες, προμηθευτές τεχνολογίας- πρέπει να μειώσουν τα εμπόδια για τους επιχειρηματίες.
Πρέπει επίσης να επεκτείνουμε τον ορισμό μας για την επιχειρηματικότητα πέρα από τα στερεότυπα για τη Silicon Valley. Οι επιχειρηματίες περιλαμβάνουν μετανάστες που τα φέρνουν βόλτα για την οικογένειά τους. Όταν ήρθα στον Καναδά από τη Γερμανία, δεν μπορούσα να βγάλω άδεια εργασίας και γι’ αυτό ξεκίνησα ένα online κατάστημα για Snowboard, το “Snowdevil”. Το software που έφτιαξα για αυτό το κατάστημα τελικά έγινε το Shopify. Παρά τους πεσμένους δείκτες επιχειρηματικότητας, Οι επιχειρήσεις που ανήκουν σε μετανάστες στην Αμερική έχουν αυξηθεί από 14% το 2007 σε 16% το 2016, σύμφωνα με το United States Census Bureau. Το 43% των 500 εταιρειών της λίστας του Fortune ιδρύθηκαν από μετανάστες ή παιδιά μεταναστών.
Οι επιχειρηματίες περιλαμβάνουν επίσης νέες μητέρες που θέλουν να περνούν περισσότερο χρόνο στο σπίτι. Στην ετήσια επισκόπηση μας, 75% περισσότερες γυναίκες από ό,τι άνδρες δήλωσαν ότι η δουλειά από το σπίτι ήταν το πρωταρχικό κίνητρο τους για να ξεκινήσουν μια επιχείρηση. Άνθρωποι που προσδιορίζονται ως μη δυαδικοί από την άποψη του φύλου ήταν τέσσερις φορές πιο πιθανό να γίνουν επιχειρηματίες, καθώς δεν μπορούσαν να βρουν δουλειά κάπου αλλού. Η επιχειρηματικότητα δεν είναι πάντα λάθος. Μερικές φορές είναι προαπαιτούμενο.
Ένα μεγάλο μέρος από την πρόοδο που έχει γίνει τους τελευταίους λίγους αιώνες οφείλεται σε επιχειρηματίες. Είναι αυτοί για τους οποίους διαβάζουμε στα βιβλία, από τον Andrew Carnegie μέχρι τον Phil Knight της Nike. H επιχειρηματικότητα είναι ένα ηλικιωμένο επάγγελμα. Δεν μπορούμε να την αφήσουμε να σβήσει. Χρειαζόμαστε περισσότερους ανθρώπους στο γκαράζ, την κουζίνα, τα βράδια, να κάνουν τον κόσμο καλύτερο για τους άλλους και για τον εαυτό τους.
Τι άλλα νέα; Είμαστε στον σωστό δρόμο. Τεχνολογίες όπως η επαυξημένη πραγματικότητα δημιουργούν νέες κατηγορίες επιχειρηματικότητας. Η έναρξη μιας επιχείρησης είναι ΠΙΟ προσιτή με τις νέες τεχνολογικές πλατφόρμες και η ανθρώπινη επιθυμία για δημιουργική απασχόληση δεν θα μεγαλώσει καθώς οι δουλειές γίνονται πια αυτοματοποιημένες. Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, η επιχειρηματικότητα σύντομα θα σημειώσει άνοδο - αν συνεργαστούμε για να τη βοηθήσουμε να ανθίσει.
*ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Shopify
