Του Γιάννη Ρούντου**
Με τη μετουσίωση του οράματος σε πράξη κτίζεται ένα μοντέλο δημιουργικής ηγεσίας, που εμπνέεται και μπορεί να εμπνεύσει για την κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα. Στην εποχή μας, εξέχουν διακριτά και είναι μετρημένα τα πρόσωπα που μπορούν να εκφράσουν πειστικά ένα τέτοιο μοντέλο.
Ειδικότερα δε, στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού με την καλπάζουσα τεχνολογία σε αδιάλειπτη επιτάχυνση, έχει ανοίξει ένα τεράστιο πεδίο αναζητήσεων αλλά και προβληματισμών με το Artificial Intelligence (AI). Εδώ, για οποιονδήποτε διακυβερνητικό ρόλο τα πολλά διακυβεύματα προϋποθέτουν μια σταθερή αναφορά υπερκείμενης ανθρώπινης Δημιουργικής Νοημοσύνης με αξιακά γνωρίσματα (διανοητικά, συναισθηματικά και ηθικά), η οποία θα κατέχει και θα ελέγχει με αίσθημα υψηλής ευθύνης και αποστολής τη χρήση της υποκείμενης Τεχνητής Νοημοσύνης, των αλγορίθμων και των data στην εικονιστική εποχή μας, για ένα βιώσιμο μέλλον.
Το υπογραμμίζω, ελπίζοντας στην κατανόηση της αισθητής διαφοράς και απόστασης μεταξύ Δημιουργικής Νοημοσύνης και Τεχνητής Νοημοσύνης. Και τούτο μπορεί να συμβαίνει όταν αναδεικνύονται και βγαίνουν μπροστά πρόσωπα στη Δημόσια Διοίκηση που έχουν δοκιμαστεί και μπορούν να ανταποκριθούν σε ανάλογες απαιτήσεις, υπερβαίνοντας με ουσιαστική πολιτική σκέψη, επίγνωση και πρακτικές τα στερεότυπα της οποιασδήποτε πολιτικής “ταυτότητας”.
Αποδελτιώνω από την 88η ΔΕΘ και τις ανακοινώσεις εκεί, τα στοιχεία της αποδοχής από τους πολίτες εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης στη Δημόσια Διοίκηση, όπως φαίνεται από τη χρήση του Ψηφιακού Βοηθού mAigov, με περισσότερες από 1,1 εκατ. ερωτήσεις. Δια στόματος του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, το νόημα: “Πρόκειται για εντυπωσιακό νούμερο. Πιο εντυπωσιακή, όμως, είναι η μετάφρασή του: λιγότερες ουρές, τηλέφωνα και mail σε δημόσιες υπηρεσίες, λιγότερη ταλαιπωρία για τους πολίτες. Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει κεντρική θέση στον σχεδιασμό μας για την ψηφιακή μετάβαση της χώρας”.
Ο Δημήτρης Παπαστεργίου, όπως καταλήγω να πιστέψω από τα έργα και τις ημέρες του στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (ως δήμαρχος Τρικκαίων με τα smart Τρίκαλα να αποτελούν πόλη-παράδειγμα, αλλά και ως πρόεδρος της ΚΕΔΕ), καθώς και στο σημερινό υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, όπου αναδεικνύεται σε υπουργό με ανάστημα, είναι κάθε άλλο παρά στατικός και υπερβαίνει τις οπαδικές πολιτικές ετικέτες. Αυτές, άλλωστε, τελούν υπό σύγχυση και θολότητα στα ρηχά, λιμνάζοντα ύδατα της σύγχρονης πολιτικής ζωής και των προσποιούμενων ιδεολογιών της μπροσούρας και της δημαγωγίας, όχι μόνο στον τόπο μας αλλά σε όλον τον κόσμο.
Μάλιστα για να μην παρερμηνευθώ εξ αφορμής της μνείας σε ένα κυβερνητικό πρόσωπο, ας υποσημειώσω σε ό,τι με αφορά πως στη μεγάλη εικόνα η πολιτική σκέψη μου συντρέχει από τη νεότητά μου με ανανεούμενες και αναθεωρούμενες σοσιαλδημοκρατικές πεποιθήσεις και αγωνίες, που μπορούν να δίνουν περιεχόμενο και στο κοινωνικό κράτος μέριμνας και όπου κάθε θέση (πρέπει να) εμπεριέχει την αντίθεση στη σύνθεση κάθε ιδέας και άποψης.
Έτσι λοιπόν, διερωτώμαι πόσα τέτοια πρόσωπα σαν τον Παπαστεργίου θα χρειαζόταν να έχει η Διακυβέρνηση στην Ελλάδα για να βλέπουμε με αισιοδοξία μπροστά; Στο πρόσωπο του υπουργού είναι απτά τα διαπιστευτήρια αξιοσύνης - γνώση, πρωτοβουλίες και έργα ψηφιακής (και όχι μόνον) καινοτομίας, που δηλώνουν προοδευτική αντίληψη στην άσκηση ηγεσίας: ανταποκρίνεται. Η νέα, μετ-ανθρωπιστική εποχή για να πιάσουν οι όποιες μεταρρυθμίσεις τόπο απαιτεί προόραση, τόλμη και ιδιαίτερες ηγετικές δεξιότητες σταθερού προσανατολισμού, με συνέπεια έναντι της αναγκαιότητας για την ευρύτερη δυνατή κοινωνική αποδοχή και συμφιλίωση.
Στην πράξη, οι κινήσεις στην Ψηφιακή Διακυβέρνηση του τόπου προοιωνίζονται κάτι θετικό με αιχμή την ψηφιακή τεχνολογία σε κρίσιμους και πολύπαθους τομείς για την κοινωνική συνοχή και ευημερία, όπως είναι της Υγείας, της Δικαιοσύνης, της Διαχείρισης Καταστροφικών Κινδύνων που αφορά στην Πολιτική Προστασία. Κινήσεις, που μας επιτρέπουν να τρέφουμε βάσιμα προσδοκίες. Οψόμεθα για την αξιοποίηση της τεχνολογίας και στην Παιδεία, που τόσο πολύ χρειάζεται τομές σε βάθος αλλά και στον τομέα της Εργασίας, όπου ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός και η Τεχνητή Νοημοσύνη, αν δεν δαιμονοποιούνται ήδη με σπουδή, τουλάχιστον αντιμετωπίζονται με πολλή επιφύλαξη και φόβο για τον τρόπο χρήσης και τον σκοπό, υπό το πρίσμα της ευκταίας Βιωσιμότητας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, θεωρώ αυτή την πιθανότητα ως ένα στοίχημα Ολιστικού Πολιτισμού που περιλαμβάνει και έναν Τεχνολογικό Πολιτισμό ικανό να καταλύσει αντιθέσεις, να εξουδετερώσει συγκρούσεις, να αποκαταστήσει ισορροπίες και να υποστηρίξει-προστατεύσει πάνω απ’ ο,τιδήποτε άλλο, πρωτίστως, τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς, το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους.
Όταν μιλούμε για Ψηφιακή Διακυβέρνηση στο πλαίσιο της Βιώσιμης Ανάπτυξης, χρειάζεται να μας απασχολεί πώς θα αξιοποιηθεί η τεχνολογική έκρηξη για την εγγύτερη προσέγγιση όλων των Στόχων της Ατζέντας 2030 του Ο.Η.Ε., των Sustainable Development Goals, καθώς και για την ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG (Environmental, Social, Governance) στην προοπτική της βιώσιμης επιχειρηματικότητας. Δηλαδή, πώς η τεχνολογία θα εξελιχθεί σε μοχλό για τις στοχεύσεις που εγγράφονται στη μεγάλη ευθύνη για την απειλούμενη ζωή στον Πλανήτη μας, που είναι κατά μείζονα λόγο πολιτική ευθύνη - με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τον ρόλο των πολιτικών προσώπων.
Όπως έγραφε ο φιλόσοφος Hans Jonas (1903-1993), μαθητής του Martin Heidegger, στο έργο του “Η αρχή της ευθύνης: αναζητώντας μια ηθική για τον τεχνολογικό πολιτισμό” - 1989), προκειμένου για το μάκρος του χρόνου στο οποίο μπορεί να επεκταθεί η πολιτική ευθύνη στο μέλλον σχετικά με την τεχνολογία της νεωτερικότητας: “Η φύση του πολιτικού αντικειμένου δεν ορίζει σημείο τερματισμού για την πολιτική ευθύνη. Πράξεις μεγάλης ολκής στην πολιτική σφαίρα τείνουν να δημιουργούν γεγονότα που δεν ξεγίνονται ποτέ, περιορίζοντας τις ευκαιρίες όλων των επερχομένων γενεών. Μιλώντας αφηρημένα, λοιπόν, η (πολιτική) ευθύνη είναι απεριόριστη: η ισχύς και η πρόγνωση του πράττοντος και μόνο περιορίζουν το συγκεκριμένο της άνοιγμα (…)”.
*πρώτη δημοσίευση: Cnn.gr
**διοικητικό στέλεχος σε θέσεις ευθύνης για την Επικοινωνία και τη Δημόσια εικόνα, τις Εταιρικές Υποθέσεις και Σχέσεις, την Υπευθυνότητα και Βιώσιμη Ανάπτυξη στον ιδιωτικό τομέα επί 40ετία και πλέον. Μετά την ολοκλήρωση της επαγγελματικής διαδρομής του λειτουργεί ως πρεσβευτής καλών ιδεών και πρωτοβουλιών για τον Πολιτισμό και τη Βιωσιμότητα
