της Θεοδώρας Δήμα*
Σήμερα είναι η ώρα να στηρίξουμε όχι λίγους μεγάλους επενδυτές ή μεγαλοξενοδόχους, αλλά την κοινωνία, τους πολλούς μικροϊδιοκτήτες που είναι και η ραχοκοκαλιά της βραχυχρόνιας μίσθωσης, αυτούς που κατάφεραν να κρατήσουν τις περιουσίες τους, να πληρώσουν τους φόρους τους και τώρα να μπορούν να ζουν αξιοπρεπώς, συντηρώντας χιλιάδες οικογένειες οι οποίες δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα, χωρίς να έχουν πάρει ούτε ένα ευρώ από το κράτος ως τακτική ή έκτακτη ενίσχυση! Άλλωστε έτσι ξεκίνησε αρχικά η ιδέα αυτή, να στηρίξει τους ιδιοκτήτες και όχι τους μεγαλοεπιχειρηματίες οι οποίοι αγοράζουν σωρηδόν ολόκληρες πολυκατοικίες και τις λειτουργούν αυθαίρετα με τη μορφή της βραχυχρόνιας ενώ είναι ξεκάθαρο πως προσομοιάζουν με ξενοδοχεία.
Το πρόβλημα στέγασης δεν δημιουργήθηκε από τη βραχυχρόνια μίσθωση αλλά από την παλαίωση και μαζική απόσυρση των κατοικιών, το πάγωμα του κατασκευαστικού κλάδου για αρκετά χρόνια, την υψηλή και πολλαπλή φορολογική επιβάρυνση των μισθωμάτων και την ατιμώρητη ασυνέπεια πολλών ενοικιαστών που αποθάρρυναν τους ιδιοκτήτες κατοικιών από την εκμίσθωσή τους για κύρια κατοικία.
Ένας άλλος παράγοντας που οφείλεται στην έλλειψη κατοικιών είναι η golden visa. Μέχρι σήμερα έχουν δοθεί πάνω από 40.000 άδειες των 250.000 ευρώ αξίας ακίνητων η καθεμία. Εάν αναλογιστούμε ότι τουλάχιστον 2,5 ακίνητα αντιστοιχούν σε κάθε άδεια κατά μέσο όρο τότε ο αριθμός των ακινήτων αυτών αυξάνεται δραματικά. Πάνω από 100.000 ακίνητα έχουν βγει από την ελληνική αγορά μισθώσεων κατοικίας λόγω golden visa, τα δε έσοδά τους κατευθύνονται στο εξωτερικό.
Η βραχυχρόνια μίσθωση προσφέρει μια εναλλακτική λύση από τους παραδοσιακούς ξενοδοχειακούς χώρους, παρέχοντας στους επισκέπτες μοναδικές και συχνά πιο προσιτές επιλογές διαμονής. Πολλά μέρη της Ελλάδας έχουν αναπτυχθεί τουριστικά χάρις τη βραχυχρόνια μίσθωση. Μικρά νησιά που δεν είχαν ξενοδοχειακές κλίνες αλλά και περιοχές της περιφέρειας όπως η Χαλκίδα , ο Βόλος, η Σπάρτη κα έχουν αυξήσει τους τουρίστες προσφέροντας έτσι μια ομοιόμορφη διασπορά του τουρισμού βοηθώντας στην τουριστική αποκέντρωση και στηρίζοντας περιοχές της επαρχίας και χωριά, όχι μόνο τους ιδιοκτήτες αλλά και τους ελεύθερους επαγγελματίες που επέστρεψαν για να στηρίξουν αυτή τη δραστηριότητα.
Ωστόσο, η ευημερία της βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει αρχίσει να αντιμετωπίζει προκλήσεις. Οι κυβερνήσεις, αναζητώντας τρόπους για να επιβάλουν φόρους και να αυξήσουν τα δημόσια έσοδα, έχουν εισαγάγει αυξανόμενους φόρους και τέλη για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Τα νέα μέτρα φόρων που ξεκίνησαν ήδη από 2024 είναι ο φόρο διαμονής που προσαυξάνει την τιμή των ενοικιάσεων, η φορολογία στα έσοδα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, η ελάχιστη κλίμακα είναι 15% και αγγίζει και το 45% και άλλοι πρόσθετοι φόροι και τέλη για τη λειτουργία ενός Airbnb. Από 1,5 ευρώ που είναι το τέλος κλιματικής κρίσης τώρα με τα νέα μέτρα θα αυξηθεί κατά πολύ. Αυτό το μέτρο μας βρίσκει κάθετα αντίθετους καθώς ένα μικρό σπίτι στην επαρχία ή μια γκαρσονιέρα στην Αθήνα δεν μπορεί με τίποτα να απορροφήσει και αυτήν την αύξηση. Τα μέτρα δεν θα πρέπει να είναι οριζόντια αλλά αναλογικά με τα έσοδα, δεν μπορεί ένα ακίνητο που βρίσκεται στη Μύκονο να έχει τους ίδιους φόρους με ένα ακίνητο που βρίσκεται σε ένα χωριό της Θεσσαλίας.
Η αύξηση αυτών των φόρων έχει άμεσες επιπτώσεις για τους ιδιοκτήτες όπως τη μείωση των εσόδων τους. Για να αντισταθμίσουν τις επιβαρύνσεις, οι ιδιοκτήτες αναγκάζονται συχνά να αυξήσουν τις τιμές των διαμονών τους, οδηγώντας σε μείωση της ζήτησης με αποτέλεσμα να πολλοί από αυτούς να επιλέγουν να αποσυρθούν από την αγορά, χάνοντας τη δυνατότητα αξιοποίησης της περιουσίας τους.
Ο αντίκτυπος που θα έχει στην αγορά και τους επισκέπτες η μείωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης κανεί κακό σε όλους τους τομείς ακόμα και στους ξενοδόχους καθώς θα μειωθεί η ροή των τουριστών διότι δεν θα έχουν πλέον αρκετές επιλογές, οι τιμές θα είναι αυξημένες αφού θα αναγκαστούν οι ιδιοκτήτες κάπως να απορροφήσουν όλους τους νέους φόρους.
Ο στραγγαλισμός της βραχυχρόνιας μίσθωσης λόγω υπερβολικών φόρων είναι ένα ζήτημα που απαιτεί προσοχή και δράση. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στη συλλογή εσόδων και τη διατήρηση μιας υγιούς αγοράς ενοικίασης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι ιδιοκτήτες και οι ταξιδιώτες μπορούν να επωφεληθούν από αυτό το μοντέλο διαμονής. Θα ήταν εγκληματική η απώλεια μιας τόσο καινοτόμου και χρήσιμης εφαρμογής μόνο λόγω των αδικαιολόγητα υψηλών φόρων και επειδή οι μεγαλοεπενδυτές ζητώντας ένα κομμάτι από την πίτα τελικά να την κάψουν αφού θα αλλάξει τελείως η μορφή του τουριστικού αυτού προϊόντος.
Προτείνουμε να ανοίξουν τα κλειστά ακίνητα, τα οποία σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που ανακοινώθηκαν δια στόματος του πρωθυπουργού είναι περίπου 700.000 στον αριθμό. Θεωρούμε ότι είναι η πιο ιδανική λύση για το στεγαστικό πρόβλημα.
*Πρόεδρος Συλλόγου Οικονομίας Διαμοιρασμού
**πρώτη δημοσίευση: Οικονομικός Ταχυδρόμος
Από: Athanase Papandropoulos
