του Γιάννη Ρούντου*
Για την ανάγνωση της ταυτότητας του Ελληνισμού και της παρακαταθήκης του Γένους, υπάρχει ανεξάντλητος πλούτος πνευματικής ύλης με αφετηρία και φορέα την Ελληνική Γλώσσα. Αφορμή γι’ αυτή τη σύντομη αναφορά μου, η θεσμοθετημένη ως Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας (ημέρα θανάτου του Εθνικού Ποιητή Διονυσίου Σολωμού) 9η Φεβρουαρίου.
Στην ιστορική εξέλιξή της, η διαδρομή της Γλώσσας μας ακολουθεί τις μεταβολές στην πορεία του Ελληνισμού ανά τους αιώνες. Σύμφωνα με τις πλέον έγκυρες πηγές γνώσης (βλ. “Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας”, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο - έκδοση 1999) διακρίνονται πέντε περίοδοι στην περιοδολόγηση της γλωσσικής ιστορίας μας:
👉 Η πρώτη, από τα παλαιότερα τεκμήρια των πινακίδων της Γραμμικής Β σε συλλαβική γραφή, όπου πιστοποιείται από τον 13ο αι. π.Χ. η διαμόρφωση της ιδιαίτερης γλωσσικής οντότητας της Ελληνικής μέσα στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια, και από τις βασικές διαλέκτους της Αρχαίας Ελληνικής κατά την ιστορική περίοδο, φθάνει μέχρι τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (323 π.Χ.).
👉 Η δεύτερη περίοδος στη συνέχεια είναι αυτή της Κοινής, που περιλαμβάνει και την εποχή του Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.).
👉 Η τρίτη, η Βυζαντινή ή Μεσαιωνική εξικνείται έως την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως (1453).
👉 Η τέταρτη περίοδος, η Μεταβυζαντινή ή πρώιμη Νεοελληνική, ορίζεται μέχρι τις παραμονές της Εθνικής Παλιγγενεσίας και
👉 Η πέμπτη, η κυρίως Νεοελληνική, έως τις ημέρες μας.