Η εκδήλωση ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο των εργασιών της διάσκεψης «Panama Papers, ένας χρόνος μετά: Καταπολεμώντας το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και το φορολογικό ντάμπινγκ», που διοργανώνει για δύο μέρες στο Ευρωκοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, η πολιτική ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς (GUE/NGL). Τις εκδηλώσεις διοργανώνουν οι Φάμπιο Ντε Μάσι (Die Linke, Γερμανία), Πατρίκ ΛεΥαρίκ (PCF, Γαλλία), Μιγκέλ Ουρμπάν (Podemos. Ισπανία), Ματτ Κάρθι (Sinn Fein, Ιρλανδία), Μιγκέλ Βιέγκας (PCP, Πορτογαλία), Μαρίνα Αλμπιόλ (Izquierda Unida, Ισπανία),Τάκης Χατζηγεωργίου (ΑΚΕΛ, Κύπρος) και Στέλιος Κούλογλου.
Η διάσκεψη πραγματοποιείται με τη συμμετοχή ακτιβιστών, ακαδημαϊκών, πολιτικών και εκπρόσωπων κομμάτων, συνδικάτων και διεθνών ΜΚΟ. Οι εκδηλώσεις της είναι εντοπισμένες στο πρόβλημα των φορολογικών παραδείσων και του φορολογικού εγκλήματος, και διερευνά την περαιτέρω χάραξη αποτελεσματικών πολιτικών για την αντιμετώπιση του.
Η συζήτηση
Ανοίγοντας την συζήτηση, ο Στέλιος Κούλογλου μίλησε για την άνιση κατανομή του πλούτου, στην οποία συμβάλλει η ύπαρξη φορολογικών παραδείσων, που τελικά δεν είναι απαραίτητα κάποια εξωτικά νησιά αλλά χώρες που βρίσκονται στη καρδιά της Ευρώπης. Πιο συγκεκριμένα, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρθηκε στην υπόθεση LuxLeaks, για το καθεστώς φοροαποφυγής πολυεθνικών επιχειρήσεων στο Λουξεμβούργο. Παρά το σκάνδαλο που δημιουργήθηκε όμως κι αντίθετα απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς, τα πράγματα αντί να διορθωθούν επιδεινώθηκαν κι «αυτό έγινε γιατί δεν υπάρχει τιμωρία. Αντί να τιμωρούνται τα κράτη-κλέφτες, τιμωρούνται οι whistleblowers των LuxLeaks. Το σήμα που δόθηκε είναι ότι και να κλέβεις δεν τιμωρείσαι», είπε χαρακτηριστικά. Ο Στ. Κούλογλου ολοκλήρωσε την εισήγηση του προσθέτοντας: «Η φοροαποφυγή είναι μια από τις μεγαλύτερες αδικίες και πηγή κοινωνικών ανισοτήτων. Είναι εξοργιστική στις σημερινές συνθήκες όπου επιβάλλονται παντού πολιτικές λιτότητας. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές μάχες που πρέπει να δώσουμε το ερχόμενο διάστημα».
Ο βουλευτής του βελγικού Εργατικού Κόμματος, Μάρκο Βαν Χέες τόνισε ότι οι φορολογικοί παράδεισοι δεν αποτελούν δυσλειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά φυσική του λειτουργία. Φέρνοντας μάλιστα σχετικό παράδειγνα ανέφερε ότι σε πρόσφατη συζήτηση για τα LuxLeaks στο βελγικό κοινοβούλιο παρουσία του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, όταν ρώτησε τον τελευταίο αν πρέπει το Λουξεμβούργο να τεθεί εκτός ΕΕ ως φορολογικός παράδεισος, εκείνος τον απαξίωσε με το επιχείρημα: «Οι Βέλγοι δεν είστε καλύτεροι! ‘Οταν ήμουν πρωθυπουργός οι πολυεθνικές με πίεζαν για φορολογικά προνόμια, λέγοντας μου ότι θα “μετακομίσουν” στο Βέλγιο!».
Η Γαλλίδα εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συνδικάτων Δημοσίων Υπαλλήλων, Νάντια Σαλσόν πρότεινε τη φορολογική δικαιοσύνη ως εναλλακτική λύση στις πολιτικές λιτότητας που επιβάλλονται πανευρωπαϊκά και πλήττουν τα μικρά και μεσαία εισοδήματα.
Φέρνοντας στη συζήτηση την εμπειρία της Λατινικής Αμερικής και του Ισημερινού ειδικά, όπου διετέλεσε υπουργός οικονομικών, ο Ντιέγκο Μπόρχα ανέφερε το πρόσφατο δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε στον Ισημερινό μέσω του οποίου απαγορεύθηκε η εκλογή σε θέσεις εξουσίας προσώπων που το όνομα τους εμπλέκεται σε υποθέσεις νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής.
Το πάνελ ολοκληρώθηκε με την τοποθέτηση του Γερμανού ευρωβουλευτή Φάμπιο Ντε Μάσι, ο οποίος υπογράμμισε την ανάγκη λήψης μέτρων εκ μέρους της ΕΕ για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος. «Όσο λιγότερο πληρώνουν οι πολυεθνικές», πρόσθεσε, «τόσο περισσότερο μας κλέβουν».
Η διάσκεψη
Η διάσκεψη ξεκίνησε χθες το πρωί με στρογγυλό τραπέζι που είχε θέμα «Ο αγώνας κατά του φορολογικού ντάμπινγκ: Προκλήσεις στη χάραξη πολιτικής και δράσης της ΕΕ», η οποία με αφορμή την υπόθεση Panama Papers διερεύνησε το ρόλο που διαδραματίζουν στις μέρες μας οι ΜΚΟ, τα συνδικάτα και οι ακαδημαϊκοί στην προαγωγή της φορολογικής δικαιοσύνης. Την εκδήλωση παρακολούθησαν ο Αντιπρόεδρος του ΕΚ και ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δ. Παπαδημούλης και ο Χ. Γολέμης, διευθυντής του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς».
Ακολούθησε η εκδήλωση «Διεθνής συνεργασία και εναλλακτικές πολιτικές για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες». Στη διάρκεια της εκδήλωσης, παρέμβαση πραγματοποίησε και ο Έλληνας Γενικός Γραμματέας κατά της διαφθοράς, Κωνσταντίνος Χρήστου, o οποίος μιλώντας ειδικά για τους πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος και την προστασία που οφείλει να τους παρασχεθεί είπε χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων:
«Αναμφισβήτητα, οι whistleblowers σε υποθέσεις ξεπλύματος μαύρου χρήματος, οργανωμένης φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής αποτελούν σύγχρονους ήρωες. Οφείλουμε να τους προστατεύσουμε. Θέλω να τονίσω την προσπάθεια που κάνει η Ελλάδα και ειδικά η σημερινή κυβέρνηση στην αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την προστασία των whistleblowers, δεδομένου ότι εξαιτίας του ρόλου των τραπεζών και εν γένει του τραπεζικού συστήματος σε μεθόδους φοροαποφυγής, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις διασπάθισης του δημοσίου χρήματος, η χώρα έχει χάσει μεγάλο μέρος του πλούτου της. Αυτό είχε ως συνέπεια να οδηγηθούμε ως χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας. Πραγματικά λοιπόν, η προστασία των ανθρώπων που μπορούν να παρέχουν πληροφορίες για την ανάκτηση αυτού του πλούτου έχει τεράστια κοινωνική και πολιτική σημασία. Όπως και πολλές άλλες χώρες εργαζόμαστε για την ενίσχυση αυτού το νομικού πλαισίου. Πιστεύω ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, μέσα στο 2017, θα μπορούμε να ανακοινώσουμε συγκεκριμένες παρεμβάσεις στον τομέα αυτό».
Οι εργασίες της διάσκεψης ολοκληρώνονται σήμερα με την πραγματοποίηση της εκδήλωσης «Αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής. Η αριστερή προοπτική».
Υπόθεση Φαλτσιανί-Λαγκάρντ
Αξίζει να σημειωθεί ότι νωρίτερα χθες, στη διάρκεια ανεπίσημου γεύματος εργασίας που παρατέθηκε, ο Γάλλος μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος, Ερβέ Φαλτσιανί, ο άνθρωπος που διέρρευσε αυτό που στην Ελλάδα ονομάστηκε λίστα Λαγκάρντ, μίλησε σε απευθείας σύνδεση με τους προσκεκλημένους ομιλητές και δημοσιογράφους. Ο κ. Φαλτσιανί, που έχει καταφύγει στην Ισπανία, αναφέρθηκε εκτενώς στην υπόθεση HSBC, η οποία ήρθε στο φως ύστερα από δικές του αποκαλύψεις σχετικά με το πώς η τράπεζα διευκόλυνε τη διακίνηση και απόκρυψη «μαύρου χρήματος». Ο διάσημος whistleblower μίλησε για τον αντίκτυπο που είχε η υπόθεση στη ζωή του και υπογράμμισε την έλλειψη νομικού πλαισίου προστασίας που αντιμετωπίζουν οι πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος.
