του
Antonio Tajani*
Οι προπαρασκευαστικές εργασίες, στις οποίες συμμετείχαν και οι συνάδελφοι από το Κοινοβούλιο, κατέδειξαν αμέσως μεγάλη σύμπνοια ως προς τις προθέσεις και πλήρη σύγκλιση, τόσο μεταξύ των 27 χωρών, όσο και μεταξύ των θεσμικών οργάνων.
Ως γνωστόν, μεγάλη σύμπνοια υπήρξε και στους κόλπους του Κοινοβουλίου, γεγονός που επέτρεψε να εγκρίνουμε με συντριπτική πλειοψηφία και πολύ γρήγορα το ψήφισμα που γνωρίζετε, με το περιεχόμενο του οποίου συνταχθήκατε σε μεγάλο βαθμό.
Εκτιμώ ότι οι κατευθυντήριες γραμμές που ετοιμάζεται να εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτελούν έξοχο πλαίσιο αναφοράς για τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις και εξαιρετική αφετηρία για να εξασφαλιστεί μια ομαλή έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, θεμελιώδης προϋπόθεση και η καλύτερη εγγύηση για να καταλήξουμε σε μια επίσης καλή συμφωνία για τη μετά το Brexit εποχή.
Για το Κοινοβούλιο, «ομαλή έξοδος» σημαίνει πρωτίστως να βρεθεί σύντομα λύση στο πρόβλημα των πολιτών της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο και των βρετανών πολιτών στην ηπειρωτική Ευρώπη· είναι η απόλυτη προτεραιότητά μας. Είναι σημαντικό να επιλυθούν ήδη στο πολύ πρώιμο στάδιο των διαπραγματεύσεων τα προβλήματα που θα δημιουργήσει, ή που ενδεχομένως δημιουργεί ήδη, το Brexit για τους εργαζομένους, τους φοιτητές, τους συνταξιούχους.
Την προηγούμενη εβδομάδα ήμουν στο Λονδίνο όπου συναντήθηκα με την κ. May. Με αυτή την ευκαιρία, είχα επίσης ανταλλαγή απόψεων με ενώσεις που αντιπροσωπεύουν τα 3 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ήταν στην πλειοψηφία τους νέοι και μου εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για το μέλλον καθώς και το ισχυρό αίσθημα αβεβαιότητας που τους διακατέχει. Θέλουν να γνωρίζουν τι θα γίνει με τη ζωή τους, με τις οικογένειές τους, την εργασία τους. Εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε εμάς και ζητούν τη βοήθειά μας.
«Ομαλή αποχώρηση» σημαίνει επίσης «κλείσιμο λογαριασμών». Όσον αφορά τον δημοσιονομικό διακανονισμό, το Κοινοβούλιο υποστηρίζει σθεναρά την ανάγκη να τηρήσει το Ηνωμένο Βασίλειο τις οικονομικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η βρετανική κυβέρνηση. Pacta sunt servanda. Δεν θα ζητήσουμε ούτε ένα λεπτό για το οποίο δεν έχει υπάρξει δέσμευση από την πλευρά τους... αλλά ούτε και ένα λεπτό λιγότερο.
Το Κοινοβούλιο εκφράστηκε επίσης με σαφήνεια σχετικά με το αδιαίρετο των τεσσάρων θεμελιωδών ελευθεριών, οι οποίες δεν είναι διαπραγματεύσιμες, δεδομένου ότι αποτελούν το ίδιο το θεμέλιο της συνύπαρξής μας. Η εσωτερική αγορά για εμάς είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλή ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών.
Τέλος, το ψήφισμα υπογραμμίζει εμφατικά την ανάγκη να διατηρηθεί ως προς όλα τα μέρη της η συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής και η ειρηνευτική διαδικασία στη Βόρεια Ιρλανδία, η οποία δεν είναι ιρλανδική υπόθεση, αλλά βαθιά ευρωπαϊκό ζήτημα. Η πρόκληση θα είναι να βρεθούν κατάλληλες λύσεις στο πρόβλημα των μελλοντικών εξωτερικών συνόρων της Ένωσης.
Χαίρομαι που διαπιστώνω τόσο ευρεία σύγκλιση ανάμεσα στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου και στις κατευθυντήριες γραμμές που θα εγκρίνετε σήμερα και σας ευχαριστώ που αποδώσατε τόσο μεγάλη σημασία στη θέση μας.
Πιστεύω ακόμη ότι το να έχουμε «ευέλικτες» κατευθυντήριες γραμμές είναι μια καλή ιδέα. Έτσι θα μπορούμε να προσαρμόζουμε την προσέγγισή μας στις ανάγκες των διαπραγματεύσεων.
Εάν χρειαστεί, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εγκρίνει και άλλα ψηφίσματα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Θα τοποθετηθεί, για παράδειγμα, για το θέμα της επίτευξης της «σημαντικής προόδου» στις διαπραγματεύσεις για την αποχώρηση, που αναφέρεται στις κατευθυντήριες γραμμές ως προϋπόθεση για να ξεκινήσουν οι συζητήσεις σχετικά με τις μελλοντικές σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Επιτρέψτε μου να σας δώσω κάποιες πληροφορίες για τη συνάντηση που είχα την προηγούμενη εβδομάδα με την κ. May, στην οποία αναφέρθηκα προ ολίγου.
Η γενική εντύπωση που αποκόμισα από τη συνομιλία που είχα είναι ότι η Πρωθυπουργός είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις επερχόμενες διαπραγματεύσεις με εποικοδομητική και ρεαλιστική στάση. Κατά την άποψή μου, στο θέμα αυτό θα υπάρξει περαιτέρω βελτίωση μετά τις βρετανικές εκλογές.
Ειδικότερα, η κ. May με διαβεβαίωσε ότι τα προβλήματα των πολιτών, τα οποία της εξέθεσα με έμφαση, είναι στο επίκεντρο των ανησυχιών και της βρετανικής κυβέρνησης. Απομένει να δούμε με ποιο τρόπο οι αγαθές αυτές προθέσεις θα γίνουν πράξη.
Πιστεύω ότι ήμουν σαφής ως προς το γεγονός ότι χωρίς συμφωνία σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών δεν θα υπάρξει καμία συμφωνία.
Από την πλευρά μου, τόνισα επίσης ότι δεν θα αποδεχθούμε κανένα συμβιβασμό ανάμεσα στη μελλοντική οικονομική και εμπορική συνεργασία και τη συνεργασία στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, γιατί η τρομοκρατία δεν νοιάζεται για το Brexit και η αποδυνάμωση της συνεργασίας μας στον τομέα αυτό δεν θα ήταν προς το συμφέρον κανενός.
Οφείλω να πω ότι τα λόγια της κ. May για το θέμα αυτό ήταν καθησυχαστικά.
Θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι προσκάλεσα επίσης την κ. May να συμμετάσχει σε μία από τις προσεχείς συνόδους του Κοινοβουλίου.
Στη χώρα μου έχουμε μια παροιμία: «η αρχή είναι το ήμισυ του παντός», και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουμε κάνει μια καλή αρχή. Έχουμε, λοιπόν, βάσιμους λόγους να είμαστε αισιόδοξοι.
Βεβαίως, μας περιμένουν δύσκολες διαπραγματεύσεις, το γνωρίζουμε καλά. Το Brexit δεν θα αποτελέσει πρόκληση μόνο για το Ηνωμένο Βασίλειο· θα είναι αναμφίβολα πρόκληση και για μας.
Ίσως μετά από μερικούς μήνες να μπει κάποιος στον πειρασμό να προτάξει το δικό του εθνικό συμφέρον. Ίσως δεχτούμε πιέσεις ώστε να είμαστε διαιρεμένοι απέναντι σε κάποιο από τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων.
Πρέπει, όμως, να είμαστε πολύ προσεκτικοί, γιατί ο κίνδυνος της διάσπασης πάντα θα παραμονεύει. Ως Ρωμαίος, γνωρίζω καλά τις συνέπειες του «διαίρει και βασίλευε».
Θα υπάρξουν δύσκολες στιγμές. Ωστόσο, είμαι πεπεισμένος ότι στο τέλος θα μπορέσουμε να επιδείξουμε τη σύμπνοια που πάντα χαρακτήριζε τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη απέναντι σε κάθε δυσκολία του κοινού μας σχεδίου.
Η μεταξύ μας ενότητα θα είναι το νικηφόρο όπλο μας και η ισχύς μας. Οι λαοί (πολίτες) μας εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε εμάς. Περιμένουν από εμάς να προασπίσουμε τα συμφέροντά τους, μας καλούν να σταθούμε στο ύψος της αποστολής μας.
Η γνώμη του Κοινοβουλίου είναι ότι οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να διεξαχθούν με τη μεγαλύτερη δυνατή διαφάνεια. Θα πρέπει να αποτελέσουν την ευκαιρία να δείξουμε με χειροπιαστό τρόπο στους ευρωπαίους πολίτες τα πολυάριθμα οφέλη που εξασφαλίζει το να ανήκεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οφέλη τα οποία συχνά θεωρούμε δεδομένα και τα οποία πιθανόν οι πολίτες μας δεν συνειδητοποιούν πλήρως.
Μόλις χθεσινά είναι τα τελευταία στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου σύμφωνα με τα οποία το αίσθημα των πολιτών ότι ανήκουν στην Ένωση έχει φθάσει στα επίπεδα του 2007, δηλαδή στα επίπεδα πριν από την οικονομική κρίση. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, σε όλα τα κράτη μέλη οι πολίτες επιθυμούν μεγαλύτερη ενότητα μεταξύ των 27 και ζητούν «περισσότερη Ευρώπη», ιδίως στους τομείς που θεωρούν σημαντικότερους, όπως η πάταξη της τρομοκρατίας, το μεταναστευτικό, η προστασία των εξωτερικών συνόρων και η καταπολέμηση της ανεργίας. Αυτό, σε καιρούς Brexit, είναι πολύ ενθαρρυντικό.
Ως Πρόεδρος, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι το Κοινοβούλιο θα διαπνέεται από πνεύμα ειλικρινούς συνεργασίας και ότι θα είναι στο πλευρό σας καθ’ όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, στο πλευρό της Επιτροπής και του διαπραγματευτή Michel Barnier, τον οποίο θεωρούμε «τον κατάλληλο άνθρωπο στη κατάλληλη θέση» και ο οποίος θα έχει την αμέριστη υποστήριξή μας.
Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι, όπως είναι θεμιτή η επιδίωξη από την πλευρά της κ. May, έτσι, και εμείς, πρέπει να επιδιώξουμε ένα επιτυχημένο «Brexit». Θα πρέπει όχι μόνο για να περιορίσουμε τις αρνητικές συνέπειες της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, αλλά να επωφεληθούμε επίσης από τα θετικά αποτελέσματά της που, και αυτά, θα υπάρξουν.
Εναπόκειται σε εμάς να κάνουμε την ανάγκη φιλοτιμία και είμαι πεπεισμένος ότι, μαζί, θα τα καταφέρουμε. Σήμερα είμαι αισιόδοξος.
*Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
