Οι πόλεις αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις όταν καλούνται να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Μεμονωμένα δημοτικά έργα, για παράδειγμα στους τομείς της κοινωνικής ένταξης, της αστικής αναζωογόνησης ή της ενεργειακής αποδοτικότητας, μπορεί να παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο ή το υπερβολικά μικρό μέγεθός τους να μην επιτρέπει τη χρηματοδότησή τους από την αγορά.
Παράλληλα, μπορεί να είναι εξίσου δύσκολο να χρηματοδοτηθούν ολοκληρωμένα αστικά προγράμματα, καθώς αυτά απαρτίζονται από διαφορετικά έργα μικρού μεγέθους σε διαφορετικούς τομείς. Τέλος, οι πόλεις μπορεί επίσης να αντιμετωπίζουν φραγμούς ως προς τις δανειοληπτικές δυνατότητές τους.
Η URBIS προτίθεται να συνδράμει τις πόλεις στην αντιμετώπιση των ιδιαίτερων αυτών δυσκολιών. Θα τις βοηθήσει στη σύλληψη, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των επενδυτικών τους στρατηγικών και έργων παρέχοντας ειδικά σχεδιασμένες τεχνικές και οικονομικές συμβουλές, μεταξύ άλλων για την εξεύρεση καινοτόμων επιλογών χρηματοδότησης. Σκοπός της είναι να συμβάλλει στην έναρξη της υλοποίησης άρτιων έργων, βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, για παράδειγμα στον τομέα των αστικών δράσεων για την προστασία του κλίματος.
Ο κ. Μάρος Σέφτσοβιτς, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιος για την Ενεργειακή Ένωση, δήλωσε: «Οι δήμαρχοι επιθυμούν να πάρουν μέτρα που θα κάνουν τις πόλεις τους εξυπνότερες και βιωσιμότερες. Από τη δική μας πλευρά, με την URBIS επιθυμούμε να διευκολύνουμε τις πόλεις ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στις επενδύσεις που χρειάζονται για να επιτύχουν τον στόχο αυτόν, εξασφαλίζοντάς τους ειδικά προσαρμοσμένες συμβουλές και αξιοποίηση των κεφαλαίων και περιουσιακών στοιχείων που έχουν στη διάθεσή τους. Η καινοτομία στις πόλεις θα πρέπει να προωθηθεί, να αποκτήσει επαρκές μέγεθος και να επεκταθεί στο σύνολο της Ευρώπης.»
Κατά τα εγκαίνια της URBIS χθες στο Φόρουμ των Πόλεων για το 2017 στο Ρότερνταμ, η κ. Κορίνα Κρέτσου, Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής, δήλωσε: «'Έχουμε θέσει φιλόδοξους στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη στις πόλεις στο πλαίσιο του αστικού θεματολογίου της ΕΕ και η URBIS θα μας βοηθήσει να τους κάνουμε πραγματικότητα. Χάρη στην πρωτοβουλία αυτή, οι πόλεις θα λάβουν τη στήριξη που χρειάζονται για να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες για τους κατοίκους τους.»
«Οι πόλεις είναι σήμερα πιο ελκυστικές απ' ό,τι ποτέ άλλοτε: σε τρεις δεκαετίες 8 στους 10 Ευρωπαίους θα μένουν σε πόλη», δήλωσε ο κ. Vazil Hudák, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων αρμόδιος για τις υπηρεσίες παροχής συμβουλών και υλοποίησης έργων στις πόλεις και στις περιφέρειες. «Οι κωμοπόλεις, οι πόλεις και οι περιφέρειες χρειάζονται όχι μόνο χρηματοδότηση αλλά και συμβουλευτικές υπηρεσίες για να μπορέσουν να γίνουν έξυπνες, σύγχρονες, οικολογικές και καινοτόμες, και ακριβώς αυτό μπορούμε να επιτύχουμε με τη βοήθεια του πιλοτικού μας προγράμματος URBIS.»
Η URBIS θα αποτελείται από ειδικούς σε διάφορες υπηρεσίες παροχής συμβουλών και υλοποίησης έργων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), συμπεριλαμβανομένου προσωπικού της ΕΤΕπ στα κράτη μέλη, και από εμπειρογνώμονες της JASPERS, της ανεξάρτητης ομάδας που ειδικεύεται στην προετοιμασία έργων ποιότητας που χρηματοδοτεί η ΕΕ.
Όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, θα προσφεύγει στις υπηρεσίες ειδικών ικανών να εξηγήσουν πώς μπορούν να κινητοποιηθούν κονδύλια της ΕΕ σε συνδυασμό με χρηματοδότηση από εθνικές και τοπικές αναπτυξιακές τράπεζες καθώς και με καινοτόμες ευκαιρίες χρηματοδότησης.. Για παράδειγμα, οι ευκαιρίες αυτές περιλαμβάνουν τις επενδύσεις που θα έχουν επίδραση, δηλ. επενδύσεις οι οποίες πραγματοποιούνται σε εταιρείες ή σε κεφάλαια και αποσκοπούν, πέραν από το οικονομικό τους όφελος, στην επίτευξη κοινωνικής και περιβαλλοντικής επίδρασης.
Οι πόλεις κάθε μεγέθους σε όλα τα κράτη μέλη μπορούν να υποβάλουν αίτηση για να λάβουν στήριξη από την υπηρεσία URBIS στην ιστοσελίδα που φιλοξενείται στον ευρωπαϊκό κόμβο επενδυτικών συμβουλών.
Η URBIS θα συμβάλλει:
- στη βελτίωση της επενδυτικής στρατηγικής των πόλεων με την παροχή συμβουλών για τον στρατηγικό σχεδιασμό, την ιεράρχηση και τη βελτιστοποίηση των επενδυτικών προγραμμάτων και έργων.
- στην προετοιμασία έργων και επενδυτικών προγραμμάτων, ώστε να πληρούν τις προϋποθέσεις για χρηματοδότηση, για παράδειγμα παρέχοντας αναλύσεις κατόπιν σχετικής αίτησης ή στήριξη για τη χρηματοοικονομική διάρθρωση των έργων και εξετάζοντας τα σχέδια αιτήσεων επιδότησης.
- στην εξερεύνηση ευκαιριών χρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) ή από τα ταμεία της πολιτικής συνοχής, τα οποία επενδύουν πάνω από 100 δισ. ευρώ σε αστικές περιοχές κατά την περίοδο 2014-2020, ή με τη βοήθεια συνδυασμού των εν λόγω ταμείων.
- στη στήριξη των εργασιών προετοιμασίας για επενδυτικές πλατφόρμες και μηχανισμούς σχετικών με τον συνδυασμό κονδυλίων, στη μεσολάβηση με ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και στον σχεδιασμό των ρυθμίσεων εφαρμογής για τους μηχανισμούς αυτούς.
- στην εξεύρεση χρηματοοικονομικών λύσεων που έχουν σκοπό να ελαφρύνουν την επιβάρυνση του δημοτικού χρέους και να βοηθήσουν τις δημοτικές επιχειρήσεις και τους ιδιωτικούς παρόχους αστικών υπηρεσιών να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση.
Επόμενα βήματα:
Η URBIS θα αρχίσει αξιοποιώντας τις υφιστάμενες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την παροχή συμβουλών και την υλοποίηση έργων και εστιάζοντας σε σειρά επιλεγμένων έργων. Οι αρχικές αυτές εργασίες, καθώς και η ζήτηση των πόλεων για στήριξη από την υπηρεσία URBIS, θα αποτελέσουν αντικείμενο αξιολόγησης από την ΕΤΕπ και την Επιτροπή το δεύτερο εξάμηνο του 2018. Αν η URBIS στεφθεί από επιτυχία, θα εξεταστεί η σκοπιμότητα εξεύρεσης πρόσθετων πόρων, με σκοπό να συνεχιστεί, να βελτιωθεί και να αναβαθμιστεί η εν λόγω πρωτοβουλία.
Οι εργασίες και η ανάλυση της URBIS θα συνεισφέρουν στον εν εξελίξει προβληματισμό σχετικά με το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2020, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση των πόλεων στα κονδύλια της πολιτικής συνοχής, καθώς και τη διαχείριση των κονδυλίων αυτών.
