Για τη διευκόλυνση των πολιτών και των ενδιαφερόμενων μερών στην παρακολούθηση αυτής της φάσης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΕ, εγκαινιάζεται νέο κοινό επιγραμμικό μητρώο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από το Συμβούλιο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να είναι εύκολη από τον καθένα η αναζήτηση και η εξεύρεση των κατ' εξουσιοδότηση πράξεων που συνδέονται με ένα συγκεκριμένο θέμα ή νομοθέτημα.
Ο πρώτος Aντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε: «Σήμερα, τηρούμε εκ νέου τις δεσμεύσεις μας όσον αφορά το Θεματολόγιο της Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας και όσον αφορά την κοινή μας δέσμευση με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τη βελτίωση του νομοθετικού έργου για τους πολίτες της Ευρώπης. Με την εγκαινίαση του εν λόγω νέου επιγραμμικού μητρώου σήμερα, καθιστούμε την ΕΕ περισσότερο διαφανή και διευκολύνουμε τη διαδικασία έκδοσης τεχνικών κανόνων για την εφαρμογή των πολιτικών μας.»
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ. Αντόνιο Ταγιάνι, δήλωσε: «Το μητρώο θα δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να παρακολουθούν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με κατ' εξουσιοδότηση πράξεις, οι οποίες συχνά φαίνονται να είναι τεχνικού χαρακτήρα, αλλά μπορεί να είναι και πολιτικώς ευαίσθητες. Η δημιουργία του ανταποκρίνεται σε μακροχρόνιο αίτημα του Κοινοβουλίου να φέρει την ενωσιακή διαδικασία λήψης αποφάσεων πιο κοντά στους πολίτες και, ως εκ τούτου, να καταστήσει πιο διαφανή τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τη νομοθεσία της ΕΕ.»
Ο αναπληρωτής υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, κ. Matti Maasikas, δήλωσε, εξ ονόματος της εσθονικής Προεδρίας του Συμβουλίου: «Η διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ πρέπει να καταστεί πιο προσιτή για τους πολίτες. Είμαι ευτυχής που το νέο μητρώο που εγκαινιάζεται σήμερα θα καταστήσει ευκολότερη για όλους την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο εγκρίνονται οι κατ' εξουσιοδότηση πράξεις. Αυτό συνάδει με τον στόχο μας να καταστήσουμε πιο διαφανές το έργο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.»
Το νέο διοργανικό μητρώο κατ' εξουσιοδότηση πράξεων προσφέρει μια πλήρη εικόνα του κύκλου ζωής αυτής της διαδικασίας. Επιτρέπει στους χρήστες να αναζητούν και να παρακολουθούν την εξέλιξη κατ' εξουσιοδότηση πράξεων από το στάδιο του προγραμματισμού τους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως την τελική δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα. Στο μητρώο παρουσιάζονται επίσης τα διάφορα μέτρα που λαμβάνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, καθώς και το έργο των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που συμμετέχουν στην προετοιμασία κατ' εξουσιοδότηση πράξεων.
Το μητρώο αυξάνει τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, δεδομένου ότι προσφέρει μια μονοαπευθυντική θυρίδα (one-stop-shop) για τις κατ' εξουσιοδότηση πράξεις όπου είναι εύκολη η εξεύρεση όλων των σχετικών πληροφοριών. Επίσης, επιτρέπει στους χρήστες να εγγραφούν ως συνδρομητές και να ενημερώνονται για την εξέλιξη συγκεκριμένων κατ' εξουσιοδότηση πράξεων για τις οποίες ενδιαφέρονται.
Οι κατ' εξουσιοδότηση πράξεις αποσκοπούν στη συμπλήρωση ή την τροποποίηση της νομοθεσίας της ΕΕ. Η θέσπιση κατ' εξουσιοδότηση πράξεων συνηθίζεται περισσότερο στους τομείς της οικονομίας, της γεωργίας, του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, της ενιαίας αγοράς και του εμπορίου. Πρόκειται για μια μορφή παράγωγου δικαίου που χρησιμοποιείται, για παράδειγμα, για την επικαιροποίηση των τεχνικών απαιτήσεων στη νομοθεσία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αναθέτουν στην Επιτροπή την εξουσία να εκπονεί σχέδια κατ' εξουσιοδότηση πράξεων, που στη συνέχεια τους υποβάλλονται για έγκριση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν την εξουσία να απορρίπτουν σχέδια κατ' εξουσιοδότηση πράξεων.
Ιστορικό
Στις 15 Μαρτίου 2016, τα τρία θεσμικά όργανα της ΕΕ συμφώνησαν σχετικά με μια διοργανική συμφωνία (ΔΣ) για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, με βάση πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία περιλαμβάνεται στο θεματολόγιο του Μαΐου 2015 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου. Αυτή η διοργανική συμφωνία επέφερε αλλαγές σε όλον τον κύκλο χάραξης πολιτικής, από τις διαβουλεύσεις και την εκτίμηση επιπτώσεων έως τη θέσπιση, την εφαρμογή και την αξιολόγηση της νομοθεσίας της ΕΕ.
Βάσει της ως άνω διοργανικής συμφωνίας, τα τρία θεσμικά όργανα δεσμεύτηκαν να συγκροτήσουν, το αργότερο έως το τέλος του 2017, κοινό λειτουργικό μητρώο κατ' εξουσιοδότηση πράξεων, που θα παρέχει πληροφορίες με σωστά διαρθρωμένο και φιλικό προς τον χρήστη τρόπο, ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια, να διευκολυνθεί ο προγραμματισμός και να καταστεί δυνατή η ιχνηλασιμότητα όλων των διάφορων σταδίων του κύκλου ζωής μιας κατ' εξουσιοδότηση πράξης. Η σημερινή εγκαινίαση του μητρώου υλοποιεί αυτή τη δέσμευση.