Σε αυτό, συμφώνησαν οι ομιλητές του πάνελ «Geopolitics of the European Borderlands: The Western Balkans».
Ο συντονιστής της συζήτησης, Jovac Kovacic, Πρόεδρος του Serbian National Group, ξεκίνησε κάνοντας μία σύνοψη των εύθραυστων ισορροπιών στην περιοχή και τόνισε ότι «η σταθεροποίηση των συνόρων είναι μεγάλης σημασίας για ολόκληρη την Ευρώπη».
Η Αντιπρόεδρος του CSIS για την Ευρώπη, την Ευρασία και την Αρκτική, Heather Conley, ανέλυσε την αμερικανική οπτική για την πορεία των χωρών στη Μέση Ανατολή, κάνοντας και μία ιστορική αναδρομή για το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες έβλεπαν τις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου πριν και μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Αναφερόμενη στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες γνωρίζουν πώς μπορούν να βοηθήσουν την περιοχή. Πρόσθεσε ότι το ενδιαφέρον τους αναζωπυρώνεται, λόγω της Ρωσίας και της Κίνας, που επίσης δείχνουν έντονο ενδιαφέρον.
Ο Αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, έκανε μία σύντομη ανάλυση για την Ευρώπη και το πώς αντιμετωπίζουν τα Βαλκάνια οι ευρωπαϊκές χώρες, τονίζοντας ότι υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε κάποια θέματα, ειδικά σε ό,τι αφορά στην ευρωπαϊκή διεύρυνση.
Ωστόσο, τόνισε ότι η Ελλάδα έχει διμερείς συμφωνίες συνεργασίας με όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς θέλει να παίξει σημαντικό ρόλο στην περιοχή. Σημείωσε μάλιστα ότι και με την Αλβανία, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ κοντά στην επίλυση όλων των θεμάτων.
Ο Τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργος Κουμουτσάκος, θύμισε τα χρόνια των πολέμων στην περιοχή και τόνισε ότι «η περίοδος της δεκαετίας του ’90 μας έμαθε ότι πρέπει να κρατήσουμε τα Βαλκανικά ‘φαντάσματα’ σε ύπνο».
Εξέφρασε την πεποίθηση, τη δική του και του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ότι το μέλλον των Βαλκανίων είναι μία ευρωπαϊκή υπόθεση, εκτιμώντας ότι η διεύρυνση πρέπει να γίνει χωρίς να διαταραχθούν οι ισορροπίες στο πλαίσιο της Ε.Ε. ή του ΝΑΤΟ. Γι’ αυτό το λόγο, είπε, πρέπει πρώτα να ρυθμιστούν τα διμερή ζητήματα μεταξύ των χωρών. «Το μέλλον των Βαλκανίων ή θα είναι ευρωπαϊκό ή θα είναι τραυματικό», κατέληξε.
Το ενδιαφέρον της Μεγάλης Βρετανίας για την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων επιβεβαίωσε η Πρέσβειρα της χώρας στην Ελλάδα, Kate Smith. Απαρίθμησε τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν στο εσωτερικό των χωρών, όπως οι ακραίες φωνές, η μεγάλη εγκληματικότητα, οι παρεμβάσεις στα Μέσα Ενημέρωσης και πολλά άλλα. Όλα αυτά κάνουν τις χώρες ευάλωτες στον εξωτερικό παράγοντα, είπε η κα. Smith, υπογραμμίζοντας την ανησυχία που υπάρχει στο Λονδίνο για την αυξανόμενη επιρροή της Μόσχας και του Πεκίνου στα Δυτικά Βαλκάνια.
Ο Δρ. Ivo Josipovic, πρώην Πρόεδρος της Κροατίας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ, έκανε μία ιστορική αναδρομή των θέσεων που είχαν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων κατά τη διάρκεια των Παγκοσμίων Πολέμων τονίζοντας ότι οι εντάσεις μεταξύ των χωρών της περιοχής μετρούν πολλές δεκαετίες.
Αναφερόμενος στην Κροατία, εκτίμησε ότι η χώρα πήγαινε όλο και καλύτερα έως το 2013, όμως έκτοτε τα πράγματα οπισθοδρομούν. Απαριθμώντας τα εμπόδια που υπάρχουν για την ένταξη στο κοινό ευρωπαϊκό μέλλον των χωρών της περιοχής, μίλησε για χαμηλά δημοκρατικά στάνταρ, χαμηλό βιωτικό επίπεδο, εντάσεις μεταξύ των χωρών, διαφθορά και αυξανόμενο εθνικισμό. Ενώ, μεταξύ των προβλημάτων, τοποθέτησε και το θέμα του ονόματος της ΠΓΔΜ.
Στα προβλήματα των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στάθηκε και ο George Ciamba, υπουργός Εξωτερικών για θέματα διμερών και στρατηγικών υποθέσεων της Ρουμανίας, παρά το γεγονός ότι η χώρα του κατάφερε να επιτύχει πολύ ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης προχωρώντας σε σειρά μεταρρυθμίσεων.
Ο υπουργός κάλεσε τους Ευρωπαίους να δράσουν από κοινού για να συνεχιστούν οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες στα Βαλκάνια και να αντιμετωπιστούν διάφορα ζητήματα, όπως η εγκληματικότητα, η ασφάλεια και οι ακρότητες.
Ο «τζιχαντισμός» είναι το νούμερο ένα πρόβλημα ασφαλείας στα Δυτικά Βαλκάνια, εκτίμησε ο Σπυρίδων Λίτσας, επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, τονίζοντας μάλιστα ότι ο Σαλαφισμός υπάρχει εδώ και αιώνες στην περιοχή. Ο κ. Λίτσας ανέλυσε τις ρίζες του τζιχαντισμού, εκτιμώντας ότι είναι κυρίαρχη τάση. Τόνισε τις δυσκολίες που υπάρχουν στην προσέγγισή του, καθώς και το γεγονός ότι αποτελεί τεράστιο πρόβλημα για την ασφάλεια των χωρών.
Η Δύση τα τελευταία χρόνια είχε χάσει το ενδιαφέρον της για τα Δυτικά Βαλκάνια, εκτίμησε η Κωνσταντίνα Μπότσιου, Διευθύντρια του Ινστιτούτου Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Καραμανλής, ωστόσο πρόσθεσε ότι το ενδιαφέρον αυτό αναζωπυρώνεται το τελευταίο διάστημα.
Η κα. Μπότσιου, αναφέρθηκε επίσης στο θέμα της Ρωσίας και της Κίνας, αλλά έβαλε στο κάδρο και την Τουρκία που προσπαθεί να επιβεβαιώσει την ισχύ της. Όσον αφορά στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, τόνισε ότι ο «αμοιβαίος σεβασμός των ταυτοτήτων είναι η βάση για την επίλυση διαφορών».
Ο Δρ. Lars Hansel, Επικεφαλής του τμήματος Ευρώπης – Βόρειας Αμερικής του Πανεπιστημίου του Konrad-Adenauer-Stiftung της Γερμανίας, υπογράμμισε τον αμφίσημο ρόλο της Κίνας στην περιοχή, λέγοντας ότι η βοήθειά της στη σταθεροποίηση των Δυτικών Βαλκανίων είναι σημαντική για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ετήσια συνδιάσκεψη διοργανώνεται υπό την αιγίδα της Α.Ε Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλόπουλου από την αστική, μη κερδοσκοπική εταιρεία «Οικονομικό Φόρουμ Δελφών». Η διοργάνωση πραγματοποιείται, με την υποστήριξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και του Δήμου Δελφών.
