Η Ευρώπη πρέπει να γίνει ένας παγκόσμιος κόμβος για τη χρηματοοικονομική τεχνολογία, ώστε οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές της ΕΕ να μπορούν να αξιοποιούν πλήρως τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η ενιαία αγορά σε αυτόν τον ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα.
Ως πρώτη σημαντική ενέργεια στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, η Επιτροπή προτείνει επίσης νέους κανόνες που θα βοηθήσουν τις πλατφόρμες πληθοχρηματοδότησης (crowdfunding) να αναπτυχθούν σε ολόκληρη την ενιαία αγορά της ΕΕ.
Το σημερινό σχέδιο δράσης έχει ως στόχο να δώσει στον χρηματοπιστωτικό τομέα τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τις ταχέως εξελισσόμενες νέες τεχνολογίες, όπως την τεχνολογία blockchain, την τεχνητή νοημοσύνη και τις υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους.
Ταυτόχρονα, επιδιώκει να καταστήσει τις αγορές ασφαλέστερες και ευκολότερα προσβάσιμες για νέους παράγοντες, κάτι που θα ωφελήσει τους καταναλωτές, τους επενδυτές, τις τράπεζες, καθώς και τις νεοεισερχόμενες επιχειρήσεις. Επιπλέον, η Επιτροπή προτείνει ένα πανευρωπαϊκό σήμα για τις πλατφόρμες, ώστε μια πλατφόρμα που έχει λάβει άδεια σε ένα κράτος μέλος να μπορεί να δραστηριοποιείται σε ολόκληρη την ΕΕ.
Το σχέδιο δράσης εντάσσεται στις προσπάθειες της Επιτροπής να οικοδομήσει μια Ένωση Κεφαλαιαγορών και μια πραγματική ενιαία αγορά χρηματοοικονομικών υπηρεσιών για τους καταναλωτές. Αποτελεί επίσης μέρος της προσπάθειας για τη δημιουργία μιας Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς. Στόχος της Επιτροπής είναι να αποκτήσουν οι κανόνες της ΕΕ πιο μακρόπνοο προσανατολισμό και να προσαρμοστούν στις τεχνολογικές εξελίξεις.
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Επίτροπος αρμόδιος για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα, τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε: «Για να μπορούν οι ευρωπαϊκές καινοτόμες επιχειρήσεις να ανταγωνίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο, χρειάζονται πρόσβαση σε κεφάλαια, χώρο για πειραματισμό και δυνατότητες ανάπτυξης.
Αυτή είναι η βασική παραδοχή του σχεδίου δράσης για τη χρηματοοικονομική τεχνολογία. (Fintech). Η άδεια της ΕΕ για την πληθοχρηματοδότηση θα βοηθήσει τις σχετικές πλατφόρμες να αναπτυχθούν στην Ευρώπη. Θα τις βοηθήσει να φέρνουν σε επαφή επενδυτές και επιχειρήσεις απ΄όλη την ΕΕ δίνοντας έτσι περισσότερες ευκαιρίες στις επιχειρήσεις και τους επενδυτές να προβάλλουν τις ιδέες τους σε μια ευρύτερη βάση χρηματοδοτών.
Ο Γίρκι Κατάινεν, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος αρμόδιος για την Απασχόληση, την Ανάπτυξη, τις Επενδύσεις και την Ανταγωνιστικότητα, δήλωσε: «Οι νέες τεχνολογίες μετασχηματίζουν τον χρηματοοικονομικό κλάδο αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο πρόσβασης σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, όπως η πληθοχρηματοδότηση και η δανειοδότηση μεταξύ ιδιωτών, συνδέουν απευθείας τις αποταμιεύσεις με τις επενδύσεις και διευκολύνουν την πρόσβαση καινοτόμων επιχειρηματιών, καθώς και νεοφυών και μικρών επιχειρήσεων στην αγορά. Ο στόχος αυτός βρίσκεται στον πυρήνα της Ένωσης Κεφαλαιαγορών.»
Η Μαρίγια Γκάμπριελ, Επίτροπος αρμόδια για την Ψηφιακή Οικονομία και Κοινωνία, δήλωσε: «Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν αντίκτυπο σε ολόκληρη την οικονομία μας – τόσο στους πολίτες όσο και στις επιχειρήσεις. Τεχνολογίες, όπως η blockchain, μπορούν να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και όχι μόνο. Οφείλουμε να οικοδομήσουμε ένα ευνοϊκό πλαίσιο για την ανάπτυξη της καινοτομίας και, παράλληλα, να διαχειριστούμε τους κινδύνους και να προστατεύσουμε τους καταναλωτές.»
Σχέδιο δράσης για τη χρηματοοικονομική τεχνολογία:
Ο χρηματοπιστωτικός τομέας είναι ο μεγαλύτερος χρήστης ψηφιακών τεχνολογιών και συμβάλλει ουσιαστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας. Το σημερινό σχέδιο δράσης προβλέπει 23 πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων, στην προώθηση της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών, στην ενίσχυση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και στην ακεραιότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ειδικότερα:
- Η Επιτροπή θα φιλοξενήσει ένα ευρωπαϊκό εργαστήριο χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (FinTech Laboratory), στο πλαίσιο του οποίου ευρωπαϊκές και εθνικές αρχές θα συνεργάζονται με παρόχους τεχνολογίας σε ένα ουδέτερο, μη εμπορικό περιβάλλον.
- Η Επιτροπή έχει ήδη δημιουργήσει το παρατηρητήριο-φόρουμ της ΕΕ για την τεχνολογία blockchain. Η Επιτροπή θα υποβάλει, εντός του 2018, έκθεση σχετικά με τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες των περιουσιακών στοιχείων που βασίζονται σε κρυπτονομίσματα και θα καταρτίσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική σχετικά με την τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού και την τεχνολογία blockchain,που θα καλύπτει όλους τους τομείς της οικονομίας. Το κατανεμημένο καθολικό είναι μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων για κοινή χρήση μέσω δικτύου. Το πιο γνωστό είδος κατανεμημένου καθολικού είναι η τεχνολογία blockchain.
- Η Επιτροπή θα πραγματοποιήσει διαβουλεύσεις σχετικά με τον καλύτερο τρόπο προώθησης της ψηφιοποίησης πληροφοριών που δημοσιεύονται από εισηγμένες εταιρείες στην Ευρώπη, μεταξύ άλλων με τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών για τη διασύνδεση των εθνικών βάσεων δεδομένων. Ως αποτέλεσμα, οι επενδυτές θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε βασικές πληροφορίες που θα τους βοηθούν στις επενδυτικές αποφάσεις τους.
- Η Επιτροπή θα διοργανώσει εργαστήρια για τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών όσον αφορά την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
- Επίσης, με βάση τις οδηγίες των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών, η Επιτροπή θα παρουσιάσει σχέδιο με βέλτιστες πρακτικές σχετικά με το περιβάλλον προστατευμένης εκτέλεσης. Ένα περιβάλλον προστατευμένης εκτέλεσης είναι ένα πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί από ρυθμιστικές αρχές, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα σε νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας και σε άλλες καινοτόμες επιχειρήσεις να πραγματοποιούν ζωντανές δοκιμές σε ελεγχόμενο περιβάλλον, υπό την εποπτεία ρυθμιστικής αρχής. Το περιβάλλον προστατευμένης εκτέλεσης χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο, κυρίως στις ανεπτυγμένες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Κανονισμός σχετικά με την πληθοχρηματοδότηση (Crowdfunding):
Η πληθοχρηματοδότηση βελτιώνει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ιδίως για τις νεοφυείς και τις μικρές επιχειρήσεις. Μια νεοφυής επιχείρηση μπορεί να παρουσιάσει το σχέδιό της σε διαδικτυακή πλατφόρμα και να ζητήσει δανειακή χρηματοδότηση («δανειοδότηση μεταξύ ιδιωτών») ή χρηματοδότηση με τη μορφή συμμετοχής στο κεφάλαιο. Οι επενδυτές λαμβάνουν χρηματοοικονομικές αποδόσεις από τις επενδύσεις τους. Επί του παρόντος, είναι δύσκολο για πολλές πλατφόρμες να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πληθοχρηματοδότηση δεν είναι ανεπτυγμένη στην ΕΕ σε σύγκριση με άλλες μεγάλες παγκόσμιες οικονομίες. Επιπλέον, η αγορά της ΕΕ είναι κατακερματισμένη. Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια είναι η έλλειψη κοινών κανόνων σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι λειτουργικές δαπάνες και οι δαπάνες συμμόρφωσης αυτών των πλατφορμών είναι αυξημένες, γεγονός που τις αποτρέπει να επεκταθούν σε διασυνοριακό επίπεδο.
Η σημερινή πρόταση θα διευκολύνει τις εν λόγω πλατφόρμες να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε όλη την ΕΕ και θα βελτιώσει την πρόσβαση των επιχειρήσεων σε αυτή την καινοτόμα μορφή χρηματοδότησης. Μετά την έγκρισή του από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, ο προτεινόμενος κανονισμός θα δώσει τη δυνατότητα στις πλατφόρμες να υποβάλουν αίτηση για σήμα της ΕΕ με βάση ένα ενιαίο σύνολο κανόνων.
Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε όλη την ΕΕ. Οι επενδυτές στις πλατφόρμες πληθοχρηματοδότησης θα προστατεύονται με σαφείς κανόνες για την κοινοποίηση πληροφοριών, τη διακυβέρνηση και τη διαχείριση των κινδύνων, καθώς και με μια συνεκτική προσέγγιση όσον αφορά την εποπτεία.
Ιστορικό
Η ενδιάμεση αναθεώρηση του σχεδίου δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών, τον Ιούνιο του 2017, υπογράμμισε το δυναμικό της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας για τον μετασχηματισμό των κεφαλαιαγορών με την εισαγωγή νέων παραγόντων της αγοράς και τον εντοπισμό πιο αποτελεσματικών λύσεων, την ενίσχυση του ανταγωνισμού και τη μείωση του κόστους για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές.
Η αναθεώρηση αυτή προέβλεπε ότι η Επιτροπή θα καθιερώσει μια συνολική προσέγγιση ώστε η χρηματοοικονομική τεχνολογία να συμβάλει στην εμβάθυνση και τη διεύρυνση των κεφαλαιαγορών της ΕΕ μέσω της ενσωμάτωσης του δυναμικού της ψηφιοποίησης.
Για να προετοιμάσει το σχέδιο δράσης για τη χρηματοοικονομική τεχνολογία, η Επιτροπή πραγματοποίησε δημόσια διαβούλευση τον Μάρτιο του 2017 με στόχο να συγκεντρώσει τις απόψεις των ενδιαφερομένων σχετικά με τον αντίκτυπο των νέων τεχνολογιών στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Πολλοί συμμετέχοντες σε αυτή τη δημόσια διαβούλευση τόνισαν ότι η χρηματοοικονομική τεχνολογία και, γενικότερα, η τεχνολογική καινοτομία αποτελούν κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης του χρηματοπιστωτικού τομέα, με τεράστιες δυνατότητες όσον αφορά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, τη λειτουργική αποδοτικότητα, τη μείωση του κόστους και την ανταγωνιστικότητα.
Η πρόταση για τη πληθοχρηματοδότηση βασίζεται σε στοιχεία που συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο των προπαρασκευαστικών εργασιών, ειδικότερα της εφαρμογής του σχεδίου δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών το 2015, της δημόσιας διαβούλευσης για την ενδιάμεση αναθεώρηση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών και της διαβούλευσης για τη χρηματοοικονομική τεχνολογία τον Μάρτιο του 2017.
