της Ειρήνης Σωτηροπούλου
Την ανάγκη δημιουργίας προοδευτικών συμμαχιών για την αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων όπως η μετανάστευση, οι κοινωνικές ανισότητες και οι αναποτελεσματικές οικονομικές πολιτικές στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών εκλογών του 2019 τόνισε ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης.
Βασικά σημεία της συνέντευξης:
- Στο επίκεντρο της ατζέντας η προώθηση θεσμικών μεταρρυθμίσεων, η διαμόρφωση εναλλακτικού οικονομικού μοντέλου και η καταπολέμηση ανισοτήτων παντός είδους.
- Η ρητορική της ακροδεξιάς δυσχεραίνει τη χάραξη συνεκτικής πολιτικής για το μεταναστευτικό.
- Εξακολουθεί να υπάρχει περιθώριο συνεργασίας μεταξύ ΕΕ – ΗΠΑ, παρά τις εμπορικές διαφορές.
- Απαραίτητη η win-win συμφωνία στο Brexit.
- Στόχος η δημιουργία συμμαχιών για την προώθηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Ποιες θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της ΕΕ την επόμενη μέρα των ευρωπαϊκών εκλογών;
Οι προκλήσεις και προτεραιότητες που έχουμε μπροστά μας είναι συγκεκριμένες και μεγάλες. Τρεις είναι οι βασικοί πυλώνες δράσεις για τις προοδευτικές δυνάμεις στην ΕΕ.
Ο πρώτος πυλώνας είναι η καταπολέμηση των κοινωνικών, περιφερειακών και εισοδηματικών ανισοτήτων. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η ανάδειξη ενός εναλλακτικού οικονομικού και αναπτυξιακού μοντέλου, που θα αφορά τους πολλούς, τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία, τις κοινωνικές ομάδες που ταλαιπωρήθηκαν και συνεχίζουν να ταλαιπωρούνται από τις συνέπειες των πολιτικών λιτότητας και της ύφεσης.
Ο τρίτος πυλώνας αφορά στην προώθηση θεσμικών μεταρρυθμίσεων, απαραίτητων για την ενίσχυση της δημοκρατικότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας των ευρωπαϊκών θεσμών, την προώθηση της φορολογικής εναρμόνισης, την αύξηση των επενδύσεων και την καλύτερη και πιο αποτελεσματική κατανομή και αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων μεταξύ των κρατών-μελών.
Η προώθηση της παραπάνω ατζέντας απαιτεί ευρύτατες συμμαχίες, προοδευτικές στα κοινωνικά θέματα, ακόμη ευρύτερες σε θέματα δημοκρατίας και κυρίως αναγνώριση της κρίσιμης συγκυρίας στην οποία βρίσκεται η ΕΕ και οι ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Πώς αξιολογείτε μέχρι στιγμής τη στάση της ΕΕ απέναντι στη μεταναστευτική κρίση και τι μπορεί να γίνει με χώρες, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία που δεν προσφέρουν βοήθεια στην κατανομή των βαρών;
Η ΕΕ έχει αποτύχει μέχρι τώρα να δώσει μια πειστική ευρωπαϊκή απάντηση στο προσφυγικό και να χαράξει μια συνεκτική πολιτική για τη νόμιμη μετανάστευση.
Με κύρια ευθύνη του Συμβουλίου και συγκεκριμένων κρατών-μελών, με την ανοχή της Κομισιόν, τα συγκρουόμενα εθνικά συμφέροντα πολλών κρατών-μελών, αλλά και η ακροδεξιά, φοβική δημαγωγία την οποία υιοθετεί κι ένα σημαντικό τμήμα των συντηρητικών πολιτικών δυνάμεων, δυσκολεύουν τη διαμόρφωση μιας συνεκτικής και αποτελεσματικής πολιτικής στο ζήτημα του προσφυγικού και της μετανάστευσης.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ασκεί στο προσφυγικό θετική, αντίρροπη πίεση, για ευρωπαϊκές λύσεις. Η ευθύνη της Αριστεράς είναι να πιέζει διαρκώς για την καλύτερη και δικαιότερη διαχείριση του ζητήματος, προς όφελος τόσο των ίδιων των προσφύγων και μεταναστών, όσο και των κρατών-μελών και των τοπικών κοινωνιών.
Είναι ντροπιαστικό και άκρως υποτιμητικό για τον ευρωπαϊκό μας πολιτισμό, η ΕΕ των 500 εκατομμυρίων να μην μπορεί να ενσωματώσει 1-2 εκατομμύρια πρόσφυγες και να τους προσφέρει ένα καλύτερο και ασφαλέστερο μέλλον.
Η ΕΕ δεν μπορεί να προχωρήσει μπροστά χωρίς συνεκτικές πολιτικές, χωρίς αλληλεγγύη, χωρίς δίκαιο επιμερισμό των βαρών μεταξύ των κρατών-μελών. Ως κράτη-μέλη δεν έχουμε μόνο δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις, κι αυτό είναι κάτι που το ξεχνούν πολλές πολιτικές ηγεσίες.
Διάφοροι αναλυτές προειδοποιούν για πιθανή «γερμανοποίηση» της Ευρώπης, υποστηρίζοντας ότι εάν ο νέος επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι Γερμανός, τότε επιβεβαιώνεται πάλι η γενική προκατάληψη ότι η ΕΕ αποτελεί γερμανική οντότητα. Ποια είναι η γνώμη σας;
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ είναι ακατάλληλος για Πρόεδρος της Κομισιόν γιατί είναι πολύ συντηρητικός και όχι γιατί είναι απλά Γερμανός από τη Βαυαρία.
Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν αυτά τα χρόνια έπληξαν την κοινωνική συνοχή, όξυναν τις ανισότητες, ενίσχυσαν την απο-επένδυση σε πολλές ευρωπαϊκές περιφέρειες και ενδυνάμωσαν τον ευρωσκεπτικισμό και τις ακροδεξιές δυνάμεις.
Η ευθύνη των γερμανικών κυβερνήσεων αυτά τα χρόνια είναι σαφώς μεγάλη, ωστόσο και τα υπόλοιπα, κυρίως τα μεγαλύτερα και ισχυρότερα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης φέρουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης γιατί δεν προσπάθησαν να αλλάξουν την πορεία του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και δεν αποτίναξαν τις καταστροφικές πολιτικές λιτότητας.
Η ευθύνη αυτή βαθαίνει τις συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις, αλλά κι ένα μεγάλο μέρος της σοσιαλδημοκρατίας που ακολούθησε και υπηρέτησε κατά γράμμα τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Η ευκαιρία και πρόκληση που έχουμε μπροστά μας, όσες πολιτικές προοδευτικές δυνάμεις οραματιζόμαστε μια διαφορετική Ευρώπη, είναι να αλλάξουμε τους πολιτικούς συσχετισμούς και να προωθήσουμε πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης. Οι επόμενες ευρωεκλογές, τον Μάιο του 2019 είναι ίσως οι πιο σημαντικές για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης.
Πώς βλέπετε το μέλλον των διατλαντικών σχέσεων μετά την εμπορική σύγκρουση με τις ΗΠΑ; Υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας;
Σαφώς και υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν αυτή την περίοδο οι κατάλληλες προϋποθέσεις.
Και φυσικά αυτή την ώρα προέχει να αποφύγουν ένα εμπορικό πόλεμο και ένα νέο κύμα προστατευτισμού που θα πλήξει και τις δύο πλευρές.
ΕΕ και ΗΠΑ είναι στρατηγικοί σύμμαχοι και οφείλουν να ενισχύσουν τις σχέσεις τους σε όλα τα επίπεδα, απέναντι στις συνθέτες γεωπολιτικές προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.
Οι διαφορετικές προσεγγίσεις στο ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, στο Παλαιστινιακό, στην εμπορική συνεργασία, στις σχέσεις με τη Κίνα και τη Ρωσία πρέπει να αμβλυνθούν, καθώς εκείνο που προέχει είναι η διασφάλιση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ανάπτυξης για τις κοινωνίες μας και για την ευρύτερη γεωγραφική «γειτονιά» μας.
Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος του Brexit στις επερχόμενες Ευρωεκλογές; Είναι εφικτό ένα «βελούδινο διαζύγιο»;
Είναι δύσκολο αλλά είναι αναγκαίο. Με ανησυχούν οι καθυστερήσεις γιατί παράγουν αβεβαιότητα.
Το σημαντικό είναι να βρεθεί μια βιώσιμη λύση που θα προστατεύει τα συμφέροντα των Ευρωπαίων πολιτών στη Μεγάλη Βρετανία, και παράλληλα δεν θα έχει στοιχεία τιμωρητικού χαρακτήρα για τους Βρετανούς πολίτες. Η συμφωνία πρέπει να είναι win-win, με στόχο τη διατήρηση και ανάπτυξη των καλύτερων δυνατών σχέσεων.
Το Brexit είναι ένα μείζον θέμα που έχει ακόμη δρόμο, και το επόμενο διάστημα θα μπορούμε να εκτιμήσουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια τις ευρύτερες συνέπειες στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Ο ευρωσκεπτικισμός και ο λαϊκισμός παρουσιάζουν ραγδαία άνοδο. Ποια περαιτέρω μέτρα πρέπει να ληφθούν, προκειμένου να εξαλειφθεί το «δημοκρατικό έλλειμμα» στην Ευρώπη;
Είναι απαραίτητο να διαμορφωθεί ένα ισχυρό, προοδευτικό και δημοκρατικό μέτωπο, ικανό να ενώσει σε κοινούς στόχους όλες εκείνες τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που αντιμάχονται την ακροδεξιά «στροφή» στην ΕΕ και την πρόθεση συνεργασίας μιας σημαντικής πτέρυγας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος με τους ακροδεξιούς τύπου Σαλβίνι και Λεπέν.
Απέναντι σε αυτές τις δυνάμεις του σκοταδισμού και της οπισθοδρόμησης οφείλουμε να διαμορφώσουμε ευρείες συμμαχίες, σε ένα ενιαίο, ισχυρό, πλατύ και δημοκρατικό μέτωπο, ικανό να προωθήσει την ευρωπαϊκή ενοποίηση και ένα καλύτερο και δικαιότερο «αύριο» για τις κοινωνίες μας.
Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές τροφοδοτούν την εθνικιστική αναδίπλωση, την ξενοφοβία και τον κοινωνικό διχασμό. Αποτελούν ένα εκρηκτικό μίγμα πολιτικής που έχει αποδυναμώσει πλήρως την κοινωνική και περιφερειακή συνοχή, που σπρώχνει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα πίσω στη σκοτεινή δεκαετία του 1940. Αυτό το πισωγύρισμα πρέπει να το σταματήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις.
*Αναδημοσίευση από Euractiv.gr
