Στο επενδυτικό πακέτο περιλαμβάνονται η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Ρουμανία. Τα έργα καλύπτουν ευρύ φάσμα τομέων: την υγεία, τις μεταφορές, την έρευνα, το περιβάλλον και την ενέργεια. Μαζί με την εθνική συγχρηματοδότηση, οι επενδύσεις σε αυτά τα έργα ανέρχονται συνολικά σε 8 δισ. ευρώ.
Η Eπίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής, κ. Κορίνα Κρέτσου, δήλωσε: «Τα 25 αυτά έργα αποτελούν ισάριθμα παραδείγματα τρόπων με τους οποίους η ΕΕ εργάζεται για να βελτιώσει την καθημερινή ζωή των πολιτών μας, από τη βελτίωση του πόσιμου νερού έως την παροχή ταχύτερων σιδηροδρομικών μεταφορών και τη λειτουργία σύγχρονων νοσοκομείων.
Κατά την τρέχουσα δημοσιονομική περίοδο, έχω εγκρίνει 258 μεγάλα έργα υποδομής αξίας 32 δισ. ευρώ από κονδύλια της ΕΕ. Τα έργα αυτά αποτελούν, κατά κάποιον τρόπο, τους πρέσβεις της πολιτικής συνοχής και είμαι υπερήφανη για κάθε ένα από αυτά».
Ασφαλέστερη και πιο προσιτή οικονομικά ενέργεια στη Βουλγαρία
Με 33 εκατ. ευρώ από κονδύλια της ΕΕ θα χρηματοδοτηθεί η κατασκευή ενός αγωγού διασύνδεσης φυσικού αερίου μήκους 182 χιλιομέτρων ανάμεσα στην Κομοτηνή (Ελλάδα) και τη Στάρα Ζαγόρα (Βουλγαρία). Ο αγωγός είναι ένα ευρωπαϊκό έργο κοινού ενδιαφέροντος το οποίο συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης.
Τα συστήματα φυσικού αερίου των δύο χωρών θα συνδεθούν για πρώτη φορά, διαφοροποιώντας τις πηγές ενέργειας στην περιοχή και αυξάνοντας την ενεργειακή ασφάλεια. Χάρη στην αύξηση του ανταγωνισμού στην αγορά φυσικού αερίου, οι καταναλωτές θα απολαμβάνουν χαμηλότερες τιμές.
Καλύτερες οδικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών στην Τσεχία
Κατά πρώτον, χρηματοδότηση 76 εκατ. ευρώ διατίθεται για αναβαθμίσεις στον σιδηροδρομικό άξονα Πράγας-Πίλσεν. Στα έργα περιλαμβάνονται νέες ή ανακατασκευασμένες γραμμές μεταξύ Ροκίτσανι και Πίλσεν, οι οποίες θα μειώσουν στο μισό τον χρόνο μετακίνησης σε αυτό το τμήμα και θα κάνουν πιο ελκυστικό το Πίλσεν ως περιφερειακό οικονομικό κέντρο.
Επιπλέον, επενδύονται σχεδόν 75 εκατ. ευρώ σε δρόμο μεταξύ Νιέμπορι και Μπιστρίτσε, ως μέρος μιας σημαντικής σύζευξης ανάμεσα στον τσεχικό αυτοκινητόδρομο D48 και τον σλοβακικό αυτοκινητόδρομο D3.
Σύγχρονο ερευνητικό συγκρότημα στην Ιένα (Γερμανία)
Στην Ιένα (Θουριγγία), οι εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Φρίντριχ Σίλερ θα ανανεωθούν χάρη σε ενωσιακά κονδύλια που ανέρχονται σχεδόν σε 84 εκατ. ευρώ. Το έργο αυτό θα χρηματοδοτήσει την κατασκευή δύο κτιρίων, του πανεπιστημιακού κέντρου δεδομένων και της σχολής μαθηματικών και πληροφορικής, από τα οποία θα ωφεληθούν 18 000 φοιτητές.
Αποτελεσματικές δημόσιες υπηρεσίες στην Ελλάδα και οικονομικά προσιτή ενέργεια στην Κρήτη
Σχεδόν 135 εκατ. ευρώ επενδύονται στο τηλεπικοινωνιακό σύστημα «Σύζευξις II», το οποίο στο τελικό του στάδιο θα ενώσει ολόκληρο το ελληνικό δίκτυο δημόσιων υπηρεσιών. Στο σύστημα θα συνδεθούν επιπλέον 600 000 δημόσιοι υπάλληλοι και 34 000 εγκαταστάσεις, με αποτέλεσμα σημαντικές οικονομίες κλίμακας και την παροχή καλύτερων υπηρεσιών στο κοινό.
Επιπλέον, με σχεδόν 95 εκατ. ευρώ θα χρηματοδοτηθεί η κατασκευή διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας ανάμεσα στην Κρήτη και την Πελοπόννησο, η οποία περιλαμβάνει δύο υποβρύχια καλώδια μήκους 135 χλμ. Το έργο αυτό θα μειώσει το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος στην Κρήτη, αντικαθιστώντας τις δαπανηρές πετρελαϊκές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με ηλεκτρική ενέργεια από την ηπειρωτική Ελλάδα.
Βελτίωση της συνδεσιμότητας, μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και αύξηση της ασφάλειας των μεταφορών γύρω από τη Βουδαπέστη (Ουγγαρία)
Χρηματοδότηση ύψους 105,5 εκατ. ευρώ θα διατεθεί για αναβαθμίσεις στο νότιο τμήμα της περιφερειακής οδού της Βουδαπέστης, οι οποίες θα περιλαμβάνουν ανακατασκευή οδών, γέφυρες και νέες ποδηλατικές διαδρομές. Το έργο αυτό θα μειώσει τον χρόνο μετακίνησης και θα βελτιώσει την οδική ασφάλεια για τα 90 000 οχήματα που κυκλοφορούν καθημερινά στην περιοχή. Επιπλέον, θα μειώσει την κυκλοφοριακή συμφόρηση, χάρη στην εκτροπή της κυκλοφορίας από το κέντρο της πόλης.
Καλύτερες σιδηροδρομικές μεταφορές στη Σικελία (Ιταλία)
Ενωσιακά κονδύλια ύψους πάνω από 358 εκατ. ευρώ θα συμβάλουν στην επέκταση της σιδηροδρομικής γραμμής Circumetnea στην Κατάνια της Σικελίας, με οκτώ νέους σταθμούς και τροχαίο υλικό. Το έργο αυτό θα συμβάλει στη μείωση της συμφόρησης του οδικού δικτύου και θα προωθήσει την καθαρή κινητικότητα στην περιοχή.
Καλύτερη ποιότητα του πόσιμου νερού στη Μάλτα
Χάρη σε κονδύλια που ανέρχονται σχεδόν σε 74 εκατ. ευρώ, τα νησιά Μάλτα, Γκόζο και Κομίνο θα αποκτήσουν καλύτερο πόσιμο νερό, ασφαλέστερη υδροδότηση και βελτιωμένη διαχείριση των υπόγειων υδάτων. Το έργο αυτό θα ωφελήσει το σύνολο του πληθυσμού της χώρας. Στα έργα με ενωσιακή χρηματοδότηση περιλαμβάνονται μια υπόγεια σήραγγα και η επέκταση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης.
Καλύτερη υγειονομική περίθαλψη και μεγαλύτερη συνδεσιμότητα στην Πολωνία
Στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, ενωσιακά κονδύλια ύψους σχεδόν 61 εκατ. ευρώ θα βοηθήσουν στην αγορά νέου εξοπλισμού για το πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Κρακοβίας (Μαλοπόλσκιε), χάρη στην οποία θα ωφεληθούν 3,3 εκατομμύρια κάτοικοι. Εξάλλου, κονδύλια ύψους 56 εκατ. ευρώ θα συμβάλουν στην κατασκευή ενός νέου νοσοκομειακού συγκροτήματος για το Περιφερειακό Παιδιατρικό Κέντρο στο Πόζναν (Βιελκοπόλσκιε), μέσα από τη συγκέντρωση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, την επέκταση των εγκαταστάσεων και την αγορά νέου εξοπλισμού.
Το Κέντρο θα είναι εξοπλισμένο με τμήμα επειγόντων περιστατικών για παιδιά, ενώ θα μεγαλώσουν τα τμήματα ορθοπεδικής, τραυματολογίας και αποκατάστασης.
Εξάλλου, στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, 155 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για τη βελτίωση της ασφάλειας των δραστηριοτήτων στο λιμάνι του Γκντανσκ (Πομόρσκιε), μέσα από την αναβάθμιση του κυματοθραύστη. Κονδύλια ύψους σχεδόν 65 εκατ. ευρώ θα συμβάλουν στην κατασκευή ή τον εκσυγχρονισμό των αποβαθρών και των υδροτεχνικών εγκαταστάσεων στο λιμάνι της Γκντίνια, αυξάνοντας έτσι την ασφάλεια της κυκλοφορίας.
Όσον αφορά τις σιδηροδρομικές μεταφορές, ποσό ύψους 126 εκατ. ευρώ θα βοηθήσει στην κατασκευή του μητροπολιτικού σιδηροδρόμου του Στσέτσιν, ο οποίος θα συνδέει τις κύριες πόλεις της Δυτικής Πομερανίας (μεταξύ των οποίων το Στάργκαρντ, το Πόλιτσε και το Γκριφίνο), κάτι που θα ωφελήσει 687 000 κατοίκους.
Θα διατεθούν σχεδόν 39 εκατ. ευρώ για την αγορά 16 ηλεκτρικών αμαξοστοιχιών, οι οποίες θα κινούνται στην ευρύτερη περιοχή της Βαρσοβίας, ενώ η χορήγηση ποσού σχεδόν 58 εκατ. ευρώ θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό 152 επιβαταμαξών και στην αγορά 20 ηλεκτρικών μηχανών, οι οποίες θα κυκλοφορούν στα δρομολόγια που διαχειρίζεται η PKP Intercity στη χώρα.
Τέλος, ως προς τις οδικές μεταφορές, η πολιτική συνοχής θα χρηματοδοτήσει την κατασκευή ενός τμήματος της οδού ταχείας κυκλοφορίας S7 που θα συνδέει τη Βαρσοβία με το Γκρόγετς (129 εκατ. ευρώ), ενός τμήματος του αυτοκινητοδρόμου Α2 μεταξύ της νότιας παράκαμψης της Βαρσοβίας και του Μινσκ Μαζοβιέτσκι (πάνω από 78 εκατ. ευρώ), ενός τμήματος της οδού ταχείας κυκλοφορίας S3 προς τα τσεχικά σύνορα στην Κάτω Σιλεσία (105 εκατ. ευρώ) και ενός τμήματος της παρακαμπτήριας οδού Όλζστιν στο Βαρμίνσκο-Μαζούρσκιε (87 εκατ. ευρώ).
Τα έργα αυτά, τα οποία εντάσσονται όλα στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών, θα αυξήσουν την οδική ασφάλεια, θα μειώσουν τον χρόνο μετακίνησης και θα ενισχύσουν την εδαφική συνοχή της χώρας.
Εκσυγχρονισμός της σιδηροδρομικής γραμμής του Βορρά στην Πορτογαλία
Το τμήμα Οβάρ-Γκάια στη σιδηροδρομική γραμμή του Βορρά, η οποία αποτελεί μέρος του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, θα εκσυγχρονιστεί με ενωσιακά κονδύλια ύψους σχεδόν 119 εκατ. ευρώ. Οι επιβάτες σε αυτόν τον άξονα θα απολαμβάνουν συντομότερους χρόνους μετακίνησης, μεγαλύτερη άνεση και αυξημένη ασφάλεια.
Διευκόλυνση των μεταφορών στο Βουκουρέστι, προστασία του περιβάλλοντος και διαχείριση των υδάτων στη Ρουμανία
Κονδύλια ύψους 1 δισ. ευρώ θα συνεισφέρουν στην αναβάθμιση της περιφερειακής οδού του Βουκουρεστίου μέσα από την επέκταση αρκετών τμημάτων της, με διπλασιασμό των λωρίδων σε κάθε κατεύθυνση. Τα κονδύλια αυτά θα υποστηρίξουν επίσης την κατασκευή ενός τμήματος μήκους 51 χιλιομέτρων στο νότιο τμήμα του νέου περιφερειακού αυτοκινητόδρομου του Βουκουρεστίου. Επίσης στη ρουμανική πρωτεύουσα, με ενωσιακά κονδύλια ύψους 97 εκατ. ευρώ θα χρηματοδοτηθούν έργα σε όλο το μήκος της γραμμής 2 του μετρό, με νέες σιδηροτροχιές και τροχαίο υλικό.
Επιπλέον, στήριξη ύψους σχεδόν 603 εκατ. ευρώ θα δοθεί για την προστασία και την αποκατάσταση της έντονα τουριστικής περιοχής της ακτογραμμής του Εύξεινου Πόντου στην επαρχία της Κωνστάντζας. Το έργο αυτό περιλαμβάνει εργασίες σταθεροποίησης του εδάφους σε γκρεμούς, αναπλήρωση της άμμου στις παραλίες, μέτρα διατήρησης της βιοποικιλότητας (τεχνητοί ύφαλοι και ανασύσταση του πληθυσμού των θαλάσσιων ειδών), καθώς και εξοπλισμό παρακολούθησης.
Τέλος, η ΕΕ θα επενδύσει πάνω από 135 εκατ. ευρώ για τη βελτίωση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στην επαρχία Τίμις. 15 000 επιπλέον κάτοικοι θα συνδεθούν με το δίκτυο ύδρευσης και σχεδόν 380 000 άνθρωποι θα απολαμβάνουν καλύτερο πόσιμο νερό.
Ιστορικό
Η αξία των έργων υποδομής μεγάλης κλίμακας —των αποκαλούμενων «μεγάλων έργων»— ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ σε κονδύλια της πολιτικής συνοχής (75 εκατ. ευρώ στην περίπτωση των έργων στον τομέα των μεταφορών).
Δεδομένης της κλίμακάς τους, τα έργα αυτά υπόκεινται σε αξιολόγηση και σε ειδική απόφαση της Επιτροπής. Κατά την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, 258 μεγάλα έργα έχουν λάβει χρηματοδότηση από την ΕΕ. Η συνεισφορά της ΕΕ στα έργα αυτά ανέρχεται σε 32 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο ήμισυ της συνολικής τους αξίας.
Η JASPERS (Joint Assistance to Support Projects in European Regions – Κοινή βοήθεια για την υποστήριξη των έργων στις ευρωπαϊκές περιφέρειες), η ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που βοηθά τις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές στην προετοιμασία μεγάλων έργων υποδομής που χρηματοδοτούνται από κονδύλια της ΕΕ, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο σε καθένα από αυτά τα έργα, παρέχοντας συμβουλές στα κράτη μέλη και τους δικαιούχους είτε κατά την ανάπτυξη των έργων είτε κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων για χρηματοδότηση.