του Χρήστου Κολώνα
Το νέο ΕΣΠΑ της περιόδου 2021-2027 βρίσκεται στην τελική ευθεία για την ενεργοποίησή του και θα αποτελέσει μοχλό για την επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη.
Κοινοτικοί πόροι άνω των 20 δισ. ευρώ πρόκειται να διατεθούν σε τομείς της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας της χώρας, σύμφωνα με το σχέδιο, την αρχιτεκτονική του και την κατανομή των κονδυλίων που παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα». Ο αρμόδιος υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης και ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος έχουν στείλει το σχέδιο της δομής του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς έγκριση.
Τα εργαλεία
Το ΕΣΠΑ των 20 δισ. ευρώ, το νέο αναθεωρημένο Πρόγραμμα Επενδύσεων στα 8 από 6,75 δισ. ευρώ, οι πόροι των 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης υπό τον ακαδημαϊκό και νομπελίστα Χριστόφορο Πισαρίδη, τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων και χρηματοδοτικά εργαλεία του Ταμείου Invest EU θα ενσωματωθούν στην αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, το σχέδιο του νέου ΕΣΠΑ που υπογράφει ο κ. Τσακίρης προβλέπει την κατανομή των πόρων στους ακόλουθους τομείς με βάση τους στόχους της κυβερνητικής πολιτικής:
1Ανταγωνιστική οικονομία και ψηφιακή μετάβαση (θα δεσμευτούν πόροι σε ποσοστό 20,3%): Αφορά τη διασύνδεση της έρευνας με τον παραγωγικό ιστό της χώρας, την προσαρμογή της ελληνικής βιομηχανίας στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον με τη δημιουργία αξίας σε όλα τα πεδία του επιχειρείν, την ενδυνάμωση της καινοτομικής ικανότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και της οικονομίας.
Ο στόχος της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων (τωρινό πρόγραμμα ΕΠΑνΕΚ) ενισχύεται συνολικά περίπου κατά 50%, με μεγάλο μέρος των κοινοτικών πόρων να κατευθύνεται στο νέο επιχειρησιακό πρόγραμμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, το οποίο αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα της κυβέρνησης και του ίδιου του Πρωθυπουργού. Επίσης, το επιχειρησιακό πρόγραμμα για την απασχόληση και την εκπαίδευση παρουσιάζει εξίσου πολύ σημαντική αύξηση, όπως και εκείνο του περιβάλλοντος, με απώτερο στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
2Περιβάλλον, ενέργεια και πολιτική προστασία (με πόρους της τάξης του 26,1%): Θα χρηματοδοτηθούν επενδύσεις με χαμηλές εκπομπές άνθρακα μέσω της προώθησης μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας, των πράσινων επενδύσεων, της κυκλικής οικονομίας, της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.
3Μεταφορές και ευρυζωνικά δίκτυα (15,3%): Ο στόχος εστιάζει στην ανάπτυξη ενός ασφαλούς, συνεκτικού και διαλειτουργικού συστήματος σιδηροδρομικών μεταφορών υψηλής ποιότητας, στην εξασφάλιση προσβασιμότητας και στη βέλτιστη χρήση των αυτοκινητοδρόμων, των θαλάσσιων λιμένων και των αεροδρομίων της Ελλάδας με την κατασκευή τμημάτων και συνδέσεων που λείπουν από το δίκτυο και στην προώθηση μιας σειράς μεσοπρόθεσμων πρωτοβουλιών και δράσεων οι οποίες στοχεύουν στη δημιουργία ενός σύγχρονου και καλύτερου ψηφιακού περιβάλλοντος, τόσο για τους πολίτες όσο και για τις επιχειρήσεις της χώρας, με την υλοποίηση επενδύσεων σε ταχέα και υπερταχέα ευρυζωνικά δίκτυα, σε ανοιχτά ασύρματα δίκτυα για την πρόσβαση όλων στο Διαδίκτυο, καθώς και με την ανάπτυξη σύγχρονων δικτυακών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων οπτικών ινών και των δικτύων 5G.
4Απασχόληση, εκπαίδευση και κοινωνική προστασία (συμπεριλαμβανομένων των υποδομών υγείας και παιδείας) (31,9%): Προτεραιότητα θα δοθεί στις ίσες ευκαιρίες και στην ισότιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας (ιδίως γυναικών, νέων και μακροχρόνιων ανέργων) και στην κοινωνική σύγκλιση, στην ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, στην κατάρτιση και στη διά βίου μάθηση, στην κοινωνική προστασία και στην ένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, στην αντιμετώπιση της υλικής στέρησης και στον συστημικό εκσυγχρονισμό των αντίστοιχων θεσμών. Επιπρόσθετα, πόροι θα κατανεμηθούν και στην εφαρμογή ολοκληρωμένων μέτρων που αφορούν μεταξύ άλλων τη στέγαση και τις κοινωνικές υπηρεσίες και την εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης.
5Χωρικές παρεμβάσεις και αστική ανάπτυξη (5,4%): Δίδεται προτεραιότητα στην ενίσχυση της ολοκληρωμένης κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής τοπικής ανάπτυξης, με έμφαση στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, της πολιτιστικής κληρονομιάς, του τουρισμού, της αναζωογόνησης δημόσιων χώρων και της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών και των παράκτιων περιοχών με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων.
Ολοι οι προαναφερθέντες στόχοι εξειδικεύονται και αποτυπώνονται σε έξι επιχειρησιακά (τομεακά) προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ και στη συνέχεια κατανέμονται στα 13 περιφερειακά προγράμματα της χώρας, καθώς και στα προγράμματα διασυνοριακής εδαφικής συνεργασίας (Interreg). Οι 13 Περιφέρειες θα διαχειριστούν το 1/3 των συνολικών πόρων, δηλαδή περίπου 7 δισ. ευρώ, έως το 2027.
*πρώτη δημοσίευση: www.tovima.gr
