της Σοφίας Χρήστου
Τι κι αν σε ορισμένες χώρες του βόρειου ημισφαιρίου το φετινό καλοκαίρι μοιάζει ως επί το πλείστον με τα προηγούμενα, δηλαδή, κλειστά γραφεία και σχολεία, στην πραγματικότητα η επιστροφή στην κανονικότητα που επιβάλει το φθινόπωρο είναι πιο αβέβαιη από ποτέ.
Άλλωστε σε κάποιες χώρες ο κορωνοϊός δεν έχει αλλάξει μόνο τον τρόπο με τον οποίο συναναστρεφόμαστε, αλλά και την ίδια μας την προσωπική και επαγγελματική ζωή.
Τα πρώτα και πρωτόγνωρα lockdown σε πολλές χώρες είχαν ως αποτέλεσμα να καθιερωθεί για ένα χρονικό διάστημα η τηλεργασία, ωστόσο αυτό το μοντέλο φαίνεται πως έχει έρθει για να μείνει –τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο.
Η απάντηση βέβαια στο αν θα καθιερωθούν τα lockdown εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό στο που ζούμε. Παρόμοια απάντηση θα μπορούσε να δοθεί άλλωστε και για πλήθος άλλων σχετικών ερωτήσεων όπως «πως θα αν ανοίξουν τα σχολεία» ή «πως αντιμετωπίζεται μία πρόσκαιρη έξαρση κρουσμάτων».
Σύμφωνα με τους Financial Times, δύο πρόσφατες έρευνες δείχνουν πως υπάρχει διάσταση απόψεων για την τηλεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και άλλων χωρών.
Η έρευνα σε οκτώ χώρες από την ManpowerGroup με τίτλο «Τι θέλουν οι εργαζόμενοι» έδειξε πως το προσωπικό στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο βλέπει αρνητικά την επιστροφή στο γραφείο από ότι σε άλλες χώρες όπως στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Μεξικό, τη Σιγκαπούρη και την Ισπανία.
Αυτή η νευρικότητα αντικατοπτρίζεται και από τον αριθμό που επέστρεψε στη δουλειά του σύμφωνα με μια άλλη δημοσκόπηση της AlphaWise τον περασμένο μήνα.
Σύμφωνα με αυτή μόνο το 34% των εργαζομένων σε γραφεία του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσαν ότι είχαν επιστρέψει στο χώρο εργασίας τους, σε σύγκριση με το 83% στη Γαλλία.
Οι εργαζόμενοι σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο δεν βιάζονται
Η αλήθεια είναι πως οι ΗΠΑ και η Βρετανία «χτυπήθηκαν» σε δεύτερο χρόνο από τον κορωνοϊός με αποτέλεσμα τώρα να βρίσκονται περισσότερο στο «περίμενε» ως προς την εξέλιξη της πανδημίας.
Αυτό μπορεί να εξηγήσει άλλωστε και τον λόγο που οι εργαζόμενοι των συγκεκριμένων χωρών ανησυχούν περισσότερο για ένα δεύτερο κύμα την ώρα που συνάδελφοί τους σε άλλες χώρες του κόσμου ακόμη ταλαιπωρούνται από τον φονικό ιό.
Σε κάθε περίπτωση το αν μία κυβέρνηση θα ενθαρρύνει την τηλεργασία ή όχι εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
Πώς βλέπουν οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο την τηλεργασία
Στην πολυπαθούσα Ιταλία, για παράδειγμα, η κυβερνητική νομοθεσία ζητά από τους εργοδότες να ενθαρρύνουν την εργασία για όσο το δυνατόν περισσότερο και να διασφαλίσουν ότι οι γονείς έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται από το σπίτι τουλάχιστον μέχρι να ανοίξουν ξανά τα σχολεία τον Σεπτέμβριο.
Στη Γερμανία, ο Steffen Kampeter, επικεφαλής του BDA, μία από τις κύριες οργανώσεις εργοδοτών, εξήγησε ότι «οι εταιρίες εισήγαγαν τέτοια μέτρα προφύλαξης ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να επιστρέψουν στα γραφεία τους και χώρους εργασίας σχετικά γρήγορα ».
Στο Χονγκ Κονγκ, το οποίο έπρεπε να λάβει νωρίτερα μέτρα για την πανδημία από άλλα κράτη έχει εφαρμόσει ένα ευέλικτο σύστημα καθώς οι εργοδότες έχουν το ελεύθερο να επιτρέπουν την εργασία από το σπίτι. Ωστόσο την ίδια στιγμή ενοείται και η επιστροφή στο γραφείο με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να έχουν ζητήσει καθοδήγηση από την κυβέρνηση.
Προβλήματα και αδυναμία λήψης αποφάσεων
Σε κάθε περίπτωση όταν κυβερνήσεις δείχνουν αδυναμία και αναποφασιστικότητα στο θέμα της τηλεργασίας είναι επόμενο να υπάρξει μία σύγχυση.
Ο David D’Souza, διευθυντής προσωπικού στην εταιρία CIPD, λέει ότι «η πρόκληση για τους οργανισμούς αφορά την ποσότητα πληροφοριών που έχουν κάποιοι συγκεκριμένοι υπάλληλοι σχετικά με την [ασφάλεια και τον κορωνοϊο], ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να συμφωνήσουν μια στρατηγική για το οργάνωση».
Ομοίως, στις ΗΠΑ, οι ποικίλες συστάσεις από διαφορετικά κράτη και η εκτεταμένη δυσπιστία των εμπειρογνωμόνων αύξησαν την νευρικότητα των εργαζομένων.
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε για πρώτη φορά ότι ήρθε η ώρα για τους ανθρώπους να επιστρέψουν στη δουλειά στα τέλη Μαρτίου, πολύ πριν από την αιχμή της πανδημίας στις ΗΠΑ.
Το προσεκτικό comeback των εργαζόμενων στη Γαλλία
Ένας δεύτερος μεγάλος παράγοντας είναι η προθυμία και η ικανότητα των εργοδοτών να κάνουν τους χώρους εργασίας ασφαλείς για επιστροφή του προσωπικού.
Από τον Ιούνιο, οι γαλλικές εταιρείες ήταν πιο σθεναρές στο να παροτρύνουν τους υπαλλήλους τους να επιστρέψουν στα γραφεία τους από ότι ομόλογοι τους στις ΗΠΑ ή στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η κυβέρνηση άρχισε να καταργεί το γενικό lockdown στα μέσα Μαΐου, αλλά συμβούλεψε τις εταιρείες να διατηρήσουν την τηλεργασία και να καλέσουν το προσωπικό πίσω μόνο σε περίπτωση που μπορούσαν να εξασφαλίσουν 4 τετραγωνικά μέτρα κοινωνικής απόστασης μεταξύ ατόμων στα γραφεία.
Μεγάλες γαλλικές εταιρείες όπως η LVMH και η Vivendi άρχισαν να φέρνουν τους υπαλλήλους πίσω για λίγες μέρες την εβδομάδα, χωρίζοντάς τους συχνά σε ομάδες και βάζοντας διαφορετικές βάρδιες ώστε να αποφευχθεί ο συνωστισμός.
Ομοίως μεγάλοι εργοδότες στο Μιλάνο ζήτησαν από τους εργαζόμενους να αρχίσουν να επιστρέφουν στον χώρο εργασίας τους διασφαλίζοντας τους πως θα είναι ασφαλείς. Το Fashion house της εταιρίας ένδυσης Moncler πρόσφερε μάλιστα ποδήλατα στο προσωπικό του ώστε να μετακινούνται με αυτά μέχρι την εργασία τους.
Το διαφορετικό παράδειγμα κολοσσού στις ΗΠΑ – 9.500 υπάλληλοι σε τηλεργασία
Ιδιαίτερο παράδειγμα αποτελεί και ο κολοσσός Epic System, μία ιδιωτική εταιρία λογισμικού υγειονομικής περίθαλψης, η οποία ανακοίνωσε το καλοκαίρι πως περισσότεροι από τους 9.500 υπαλλήλους στην Γουισκόνσιν αναμένεται να επιστρέψουν στα γραφεία τους τον Σεπτέμβριο.
Όλα ξεκίνησαν όταν οι εργαζόμενοι εξέφρασαν φόβους για την ασφάλεια τους με αποτέλεσμα παρά κάποιες αμφισβητήσεις, η εταιρία ανακοινώσε πριν λίγες μέρες πως δεν αποκλείεται οι εργαζόμενοι της να μείνουν στο σπίτι τους ακόμη και μέχρι το τέλος της χρονιάς
«Είναι καλό να έχουμε μελλοντικά σχέδια, αλλά πρέπει να προσέχετε καθημερινά το τι συμβαίνει.» δήλωσε στην Washington Post η αντιπρόεδρος της εταιρίας Brett Rehm.
Την ίδια ώρα σύμφωνα με το ρεπορτάζ μέχρι πρότινος πολλοί εργοδότες ήλπιζαν πως φέρουν πίσω τους εργαζόμενους στο γραφείο τον επόμενο μήνα. Ωστόσο καθώς τα κρούσματα στις ΗΠΑ αυξήθηκαν σε δεκάδες πολιτείες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οι μεγαλουπόλεις εφάρμοσαν την τηλεκπαίδευση με αποτέλεσμα τα πράγματα να γίνονται ακόμη πιο περίπλοκα για τους εργαζόμενους γονείς.
Μερικοί εργοδότες έχουν ήδη καταργήσει τα σχέδια να αναγκάσουν τους υπαλλήλους γραφείων να επιστρέψουν τόσο σύντομα.
Σε αυτό το σχέδιο περιλαμβάνονται μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες των ΗΠΑ.
Τηλεργασία: Πλεονεκτήματα και αναθεωρήσεις
Σε ορισμένες χώρες πάντως η νέα εμπειρία της ευρύτερης απομακρυσμένης εργασίας έχει κάνει το προσωπικό να βλέπει με πιο θετική ματιά την αλλαγή αυτή.
Ο Allison English, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ερευνητικής ομάδας Leesman τονίζει ότι οι υπάλληλοι του Ηνωμένου Βασιλείου που δεν είχαν εργαστεί στο σπίτι πριν από το lockdown αναθεώρησαν σε πολλά πράγματα.
«Οι ώρες που αφιέρωναν στα ΜΜΕ η ο χρόνος που σπαταλούταν στην κίνηση καθώς και οι χιλιάδες λίρες ετησίως που ξοδεύονταν για μετακινήσεις έχουν πλέον «χαριστεί» στους υπαλλήλους με τη μορφή της εργασίας από το σπίτι με αποτέλεσμα πολλοί πλέον να μην σκοπεύουν να την αφήσουν».
Η Πορτογαλία αγάπησε την εργασία από το σπίτι – Τηλεργασία μέχρι το 2023
Στην Πορτογαλία το θετικό αντίκρισμα που είχε η τηλεργασία οδήγησε την κυβέρνηση να επιταχύνει τα σχέδια ώστε το ένα τέταρτο των δημοσίων υπαλλήλων – περίπου 170.000 άτομα – να δουλεύουν με τηλεργασία μέχρι το 20023.
Επίσης σχεδόν οι μισές πορτογαλικές εταιρείες του ιδιωτικού τομέα που υιοθέτησαν εξ αποστάσεως εργασία κατά τη διάρκεια της πανδημίας δήλωσαν ότι θα συνεχίσουν την πρακτική.
Στη Γερμανία και την Ιαπωνία, η επιβολή της εξ αποστάσεως εργασίας μπορεί ακόμη και να έχει αλλάξει μόνιμα τις τοπικές κουλτούρες του παρουσιασμού.
*πρώτη δημοσίευση: www.tovima.gr
