του Κώστα Τσαούση
Στην ερώτηση «Τι γίνεται με τα Ναυπηγεία;», η πρώτη , γρήγορη απάντηση είναι η εξής: «Καλώς ήλθε το δολάριο». Η απάντηση δεν παραπέμπει σε καμία περίπτωση σε ριμέικ της διάσημης κωμωδίας του Αλέκου Σακελάριου - μια ταινία του 1967 βασισμένη στο θεατρικό έργο «Ο 6ος αμερικανικός στόλος» των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου - αλλά με την αμερικανική επενδυτική και επιχειρηματική απόβαση στη ναυπηγική βιομηχανία της χώρας.
Σήμερα, μπορεί κανείς εκ των νεότερων να μη γνωρίζει τα του 6ου Αμερικανικού Στόλου αλλά όλοι καταλαβαίνουν το τι κρύβεται πίσω από τα λόγια του πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ. «(…) η δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών να είναι ένας δυνατός συνεργάτης της Ελλάδας στο να βοηθήσει να αναπτυχθεί η οικονομία πηγαίνοντας μπροστά, αλλά και να συνεχίσει να αναπτύσσει τον ρόλο της Ελλάδας ως ένας πυλώνας σταθερότητας σε μία στρατηγικά περίπλοκη περιοχή, μία χώρα που είναι ένας απαραίτητος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών στην προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού, και σε μία χώρα που είναι έτοιμη να ανακτήσει τον ιστορικό της ρόλο ως μία ναυτιλιακή υπερδύναμη».
Ο ρόλος Πάιατ
Οι δηλώσεις του πρέσβη Πάιατ έγιναν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της υψηλού επιπέδου αντιπροσωπείας των ΗΠΑ στα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Οι συστάσεις των αξιωματούχων έγιναν πάλι από τον πρέσβη Πάιατ: «(…)μία υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία από την Ουάσιγκτον, με τον Ανταμ Μπόιλερ, που είναι ο διευθύνων σύμβουλος της Development Finance Corporation των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλά ο Ανταμ δεν ήρθε μόνος, ήρθε με την ηγεσία της Τράπεζας Εισαγωγών - Εξαγωγών, τον Οργανισμό μας για Διεθνή Ανάπτυξη, το Εθνικό μας Συμβούλιο Ασφαλείας, το υπουργείο Ενέργειάς μας».
Αλλά, για να μείνουμε για λίγο περισσότερο στο πρόσωπο του Ανταμ. Ο Ανταμ Μπόιλερ (Adam Boehler) δεν είναι ένα τυχαίο πρόσωπο. Κάθε άλλο. Αποτελεί ένα αγαπημένο παιδί της διοίκησης Τραμπ. Ανέλαβε τον ρόλο του Chief Executive Officer του νέου διεθνούς χρηματοδοτικού οργανισμού των ΗΠΑ Development Finance Corporation (DFC) το 2019 - επιλέχθηκε από τον ίδιο τον πρόεδρο των ΗΠΑ και ο διορισμός του εγκρίθηκε από τη Γερουσία στις 26 Σεπτεμβρίου 2019.
Στο σημείο αυτό, χρειάζεται μια αναγκαία και απαραίτητη διευκρίνιση. Το DFC σε κάθε περίπτωση είναι ένας στρατηγικός επενδυτικός βραχίονας για τα συμφέροντα των ΗΠΑ όπου γης. Μια «βόλτα» στο site του DFC και ειδικά στην ενότητα της διοίκησής του θα πείσει και τον κάθε δύσπιστο: Στο Board of Directors του Οργανισμού συμμετέχουν τόσο ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο όσο και ο υπουργός Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος.
Το νέο Νεώριο
Από τη μία το δολάριο και ο Ανταμ, από την άλλη το success story των Ναυπηγείων Σύρου. Το νέο Νεώριο της ONEX (συμφερόντων Ξενοκώστα) λειτουργεί ως οδηγός και ως παράδειγμα για την επόμενη μέρα της ναυπηγικής βιομηχανίας στη χώρα. Για παράδειγμα, το deal που «έκλεισε» όπως είπε χαρακτηριστικά στον ίδιο τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ο Ανταμ Μπόιλερ βασίζεται εξ ολοκλήρου στη παρουσία της ONEX στα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αναμένει το αργότερο μέχρι τα τέλη του επομένου μηνός από τους Αμερικανούς της DFC να επιβεβαιώσουν στην πράξη την υποστήριξή τους στο project. Κυβερνητικές πηγές εκφράζοντας την αισιοδοξία του επισημαίνουν ότι η DFC μπορεί να εκδηλώσει την υποστήριξή της με τρεις τρόπους. Με μετοχική παρουσία, με παροχή δανείων ή με παροχή εγγυήσεων για δάνεια.
Εν αναμονή λοιπόν της αμερικανικής υποστήριξης σε ένα project που υπερβαίνει τα στενά όρια ενός ναυπηγείου. Και αυτό γιατί η ONEX έχει κάνει το κουμάντο της. Ο ίδιος ο ιδιοκτήτης της μιλώντας τον περασμένο Ιούλιο κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του πρέσβη Πάιατ και 4 υπουργών της κυβέρνησης Μητσοτάκη (Αδ. Γεωργιάδης, Ν. Παναγιωτόπουλος, Γ. Πλακιωτάκης, Γ. Βρούτσης) στα Ναυπηγεία της Σύρου είχε δώσει έναν χρήσιμο οδικό χάρτη για τη συνέχεια: «Σκοπός μας είναι τα ναυπηγεία να είναι οικονομικά αυτόνομα και ειδικά της Ελευσίνας να μη στηρίζεται μόνο στα ναυπηγικά προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού». Το σίγουρο είναι ότι τον πρώτο καιρό της νέας εποχής των Ναυπηγείων Ελευσίνας το κρίσιμο θέμα στον ορίζοντα θα είναι οι κορβέτες. Για παράδειγμα, η νέα κορβέτα - με την επωνυμία Θεμιστοκλής - θα κατασκευαστεί με την συνεργασία με την ισραηλινή εταιρεία Israel Shipyards. Η νέα κορβέτα που θα φτιαχτεί πάνω σε ισραηλινό μοντέλο με βάση τις προδιαγραφές του Πολεμικού Ναυτικού αποτελεί και την εκκίνηση μιας ικανής διαδικασίας συγκρότησης ενός ιδιαίτερου οικοσυστήματος που θα συνδέει την τεχνολογία - καινοτομία με την παραγωγή στον χώρο της Μεσογείου και θα έχει την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Τι απομένει στην αλυσίδα των εκκρεμοτήτων της πολύπαθης ναυπηγικής βιομηχανίας; Το αγκάθι του Σκαραμαγκά. Από την πλευρά της κυβέρνησης υπάρχει η διαβεβαίωση ότι η προκήρυξη για ένα νέο διαγωνισμό για νέο ιδιοκτήτη των Ναυπηγείων βρίσκεται προ των πυλών.
*πρώτη δημοσίευση: www.tanea.gr
