του Αντώνη Τριφύλλη*
Στο διαδίκτυο υπάρχει ένα παιχνίδι "κυκλώστε το γατάκι-encircle the cat". Ο παίκτης καλείται να επιλέξει μια στρατηγική ώστε να μην επιτρέψει στο γατάκι να ξεφύγει από εμπόδια που του βάζει και να πηδήξει έξω από το πλαίσιο του παιχνιδιού. Όσο και αν φαίνεται εύκολο, οι δημιουργοί του ψηφιακού παίγνιου έχουν καταφέρει με έξυπνο τρόπο να χάνει ακόμη και ο πιο προσεκτικός παίκτης, ακόμη και αν κάποιες φορές έχει πετύχει τον εγκλωβισμό της γάτας.
Κάπως έτσι συμβαίνει και με την είσοδο παράνομων μεταναστών σε Ευρωπαϊκό έδαφος. Φυσικά δεν μιλάμε για πρόσφυγες Το ‘’παιχνίδι’’ παίζεται σε όλη την έκταση των ευρωπαϊκών θαλάσσιων συνόρων στην Μεσόγειο.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα το κακό ξεκίνησε με την ενθάρρυνση της Γερμανίας και με την προτροπή του Συνδέσμου Γερμανικών Βιομηχανιών με στόχο να καλυφθούν οι ανάγκες σε εργατικά χέρια. Το ειδύλλιο κράτησε λίγο χρόνο, αρκετό για να περάσουν εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες στην Γερμανία. Σύντομα όμως υπήρξε εξέγερση από τους Γερμανούς συνδικαλιστές και την κοινή γνώμη, έκλεισαν τα βόρεια σύνορά μας με αποτέλεσμα την Μόρια, τους Τούρκικους εκβιασμούς και την σθεναρή αντίσταση της χώρας μας στα βόρεια σύνορά μας στον Έβρο και σε μεγάλο βαθμό και στα νησιά. Μια σημαντική επιτυχία για την χώρα μας ήταν να αναγνωριστούν τα σύνορά μας ως σύνορα με την Ευρώπη και μέσω Frontex κυματίζουν οι σημαίες της Αυστρίας, της Πολωνίας και άλλων. Σχετικά με την Αυστρία δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στους λόφους γύρω από την Βιέννη αποκρούστηκε η εισβολή των Οθωμανών. Όπως στον Μαραθώνα σταμάτησε η προέλαση των Περσών που αναγνωρίζεται από όλους ότι υπήρξε κομβικής σημασίας για την Ευρώπη.
Υπάρχει όπως ξέρουμε μια μόνιμη διαμάχη σε ότι αφορά τους μετανάστες. Από την μια έχουμε τους ανθρωπιστές και από την άλλη την ξενοφοβική εθνικιστική δεξιά. Όμως τα τελευταία χρόνια η αύξηση της μετανάστευσης προκάλεσε προβλήματα ακόμη και στις πιο θελκτικές και ανεκτικές σκανδιναβικές χώρες. Με 600000 μετανάστες οι Σουηδοί έκλεισαν τα σύνορά τους. Στην Γαλλία τα προγράμματα ενσωμάτωσης απέτυχαν και επιπλέον η ανεργία είναι πολύ υψηλότερη στους μετανάστες από το Μαγκρέμπ. Στην Ισπανία η μάχη είναι καθημερινή. Στην Ιταλία, στην Ελλάδα και στην Μάλτα οι κυβερνήσεις με την βοήθεια της Ε.Ε. επίσης.
Αρχές του ’90 ο ΟΗΕ και Ε. Επιτροπή είχαν παρουσιάσει μια μελέτη στην οποία επεσήμαναν ότι τρεις και αλληλένδετα θα είναι οι μελλοντικές προκλήσεις. Η κλιματική αλλαγή, το δημογραφικό και η μετανάστευση. Όμως πολύ λίγα έγιναν όλες αυτές τις δεκαετίες, ώσπου ξέσπασαν και τα τρία μαζί με βιαιότητα μετά την υγειονομική κρίση που βιώνουμε. Και υπενθυμίζουμε ότι ο νέος κορωνοϊός, ο χειρότερος όλων των εποχών, προήλθε από την δραστηριότητα του ανθρώπου-αποψίλωση τεράστιων δασικών εκτάσεων, υπερπληθυσμός και παγκοσμιοποίηση-.
Όλες αυτές οι καταστροφές οδηγούν εκατομμύρια ανθρώπων στην μετανάστευση.
Τον Nail Ferguson δεν τον είχα διαβάσει. Κυρίως γιατί τον θεωρούσα υπερσυντηρητικό. Το καλοκαίρι όμως με ΄΄ΤΟ ΒΗΜΑ’’ σε ένθετο έδωσε την ευκαιρία να διαβάσουμε το έργο του ‘’Ο πόλεμος των Κόσμων’’ έκδοσης 2006, το οποίο και θεωρείται το κορυφαίο έργο του. Μεταφέρω ορισμένα προφητικά σημεία που αφορούν την μετανάστευση. Για τον ιστορικό, η απαξίωση της Ευρώπης θα προέλθει από την μαζική μετανάστευση του μουσουλμανικού στοιχείου. Για δυο λόγους. Ο πρώτος είναι δημογραφικός. Ο μέσος όρος τεκνοποιίας για τους μεν είναι 7 παιδιά, ενώ των Ευρωπαίων 1-1.2. Αυτό σημαίνει ότι η εισροή μουσουλμάνων αλλοιώνει την πολιτισμική ταυτότητα των χωρών, με σημαντικές πολιτικές επιπτώσεις. Θυμίζω ότι ο Ερντογάν έχει απειλήσει την Γερμανία με την ψήφο των Τούρκων μεταναστών-ψηφοφόρων και έχει καλέσει τους νέους να γεννάνε πολλά παιδιά- τουλάχιστον τέσσερα.
Ο δεύτερος λόγος, πάντα κατά τον ιστορικό, είναι το γεγονός ότι μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς δεν ενσωματώνονται στις κοινωνίες των χωρών που τους φιλοξενούν και περιορίζονται στα γκέτο τους.
Ταυτόχρονα οι δυτικές κοινωνίες έχουν ανάγκη από μετανάστες για να καλύψουν τα κενά που αφήνει η δημογραφική τους εξέλιξη. Οπότε η Ευρώπη βρίσκεται ‘’κυκλωμένη ’’εσωτερικά και εξωτερικά από μετανάστες που ζητούν μια καλύτερη ζωή, που είναι κατά πλειοψηφία μουσουλμάνοι και ταυτόχρονα κινδυνεύουν όχι μόνο δημογραφικά και πολιτιστικά, αλλά και από άποψη εθνικής ασφάλειας.
Όλα αυτά τα είχε ήδη αναλύσει και επισημάνει ο Χάντιγκτον με το βιβλίο του ‘’Ο πόλεμος των πολιτισμών’’. Έγραφε ότι μετά το τέλος το ψυχρού πολέμου κύρια πηγή συγκρούσεων θα είναι που θα προέρχονται από πολιτισμικές και θρησκευτικές ταυτότητες.
Όσο σωστές ή προκατειλημμένες μπορούν να θεωρηθούν αυτές οι απόψεις, η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με το δίλλημα μετανάστευση και δημογραφική αλλοίωση ή οικονομική δυσπραγία. Και αυτά όλα πριν την πανδημία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνειδητοποιώντας την έκταση του οικονοπολιτιστικού προβλήματος αποφάσισε να δράσει διορθώνοντας τα λάθη της πολιτικής που πήγασε από την Συνθήκη της Λισαβώνας. Η Πρόεδρος ανέθεσε στον εποπτεύοντα Αντιπρόεδρο Μαργαρίτη Σχοινά και αρμόδια για την μετανάστευση Επίτροπο Γιόχανσον να προτείνουν στα κράτη μέλη τροποποίηση της Συνθήκης. Χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες, βασικά στοιχεία της είναι η επίτευξη μιας ισορροπία ανάμεσα στις ανθρωπιστικές αξίες της Ένωσης, την οικονομική διάσταση για την παραγωγική μηχανή και την αυξανόμενη τάση ισχυρών πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων για την επικράτηση της ‘’Ευρώπης Φρούριο’’. Οι αντιδράσεις υπήρξαν πολλές και από τις δυο πλευρές. Ωστόσο είναι σαφές ότι αν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τις απορρίψει η φωτιά θα ανάψει για τα καλά. Μια πρώτη γεύση θα έχουμε από την συνεδρίαση του Συμβουλίου υπουργών εξωτερικών τον επόμενο μήνα.
Πιστεύω ότι θα βρεθεί μια φόρμουλα, ώστε οι δυο παρατάξεις να συμφωνήσουν. Η πρόταση της Επιτροπής θα δώσει την ευκαιρία να διαψεύσουμε τις εικασίες των ιστορικών που προαναφέρουμε. Ας έχουμε λοιπόν εμπιστοσύνη στις ικανότητες των τριών Επιτρόπων και βέβαια και της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Μέρκελ. Ένα σημάδι ότι όλα θα πάνε καλά είναι και η δήλωση ενός από τους τρεις υποψηφίους για την διαδοχή της Καγκελαρίου. Δήλωσε ότι στηρίζει την πρόταση της Επιτροπής.
*μέλος της διαΝΕΟσις, του ΕΛΙΑΜΕΠ, πρώην στέλεχος της Ε.Ε.
