του Θάνου Δημόπουλου*
Παγκοσμίως, έχουν καταγραφεί πάνω από 44.000.000 εκατομμύρια περιστατικά COVID-19 και πάνω από 1.000.000 θάνατοι. Το δεύτερο κύμα της πανδημίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο και τα συστήματα υγείας επιβαρύνονται ήδη σημαντικά. Τις τελευταίες ημέρες, ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία. εφαρμόζουν μερικό ή ολικό lockdown, τοπικού ή υπερ- τοπικού χαρακτήρα, ως μοναδικό τρόπο ανάσχεσης της γεωμετρικής αύξησης των κρουσμάτων. Και αυτό, παρόλο που γίνεται μεγάλη προσπάθεια ώστε το δεύτερο κύμα, που συνδυάζεται και με την έλευση του χειμώνα, να αντιμετωπιστεί χωρίς τη διακοπή των καθημερινών δραστηριοτήτων. Στη χώρα μας παρατηρείται απότομη αύξηση των κρουσμάτων και είναι πολύ πιθανό τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες να δούμε εκθετική αύξηση των νέων διαγνώσεων όσο και των θανάτων λόγω COVID-19. Είναι, λοιπόν, πρόδηλο ότι τώρα είναι η στιγμή της συλλογικής και ατομικής ευθύνης προκειμένου να ανακόψουμε την αλυσίδα μετάδοσης και να επιπεδώσουμε ξανά την επιδημιολογική καμπύλη με την ίδια επιτυχία όπως την περασμένη άνοιξη.
Καθώς οι χώρες ανά τον κόσμο προσπαθούν να συνεχίσουν να λειτουργούν τις κοινωνικές και οικονομικές δομές, η καθολική εφαρμογή της μάσκας σε συνδυασμό με απλές και καθημερινές παρεμβάσεις, όπως η τήρηση της σωματικής απομάκρυνσης και τα μέτρα ατομικής υγιεινής, που δεν χρειάζονται υψηλή τεχνολογική εξειδίκευση, ούτε φέρουν επιπλέον κόστος , παραμένουν κρίσιμες για τη διακοπή της αλυσίδας μετάδοσης του SARS- CoV-2. Η επιστροφή στην κανονικότητα απαιτεί την ευρεία αποδοχή και υιοθέτηση της μάσκας προσώπου σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας, καθώς και τα υπόλοιπα καθημερινά μέτρα πρόληψης του COVID- 19. Αναφορικά με το εμβόλιο, πρόσφατα έγινε γνωστό ότι η εταιρεία Moderna πρόκειται να υποβάλει αίτηση κυκλοφορίας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για το εμβόλιο mRNA κατά του COVID-19 (mRNA- 1273), ενώ η εταιρεία Pfizer ευελπιστεί σε μια έγκριση του εμβολίου εντός του Νοεμβρίου 2020 από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων. Το εμβόλιο της εταιρείας Moderna σε συνεργασία με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (NHI) (mRNA- 1273), καθώς και το εμβόλιο που αναπτύσσουν από κοινού οι εταιρείες BioNTech, Pfizer και Fosum Pharma (BNT162B2) χρησιμοποιούν mRNA που επάγουν την παραγωγή πρωτεϊνών του SARS-CoV-2. Τα ενθαρρθντικά αποτελέσματα των προκαταρκτικών μελετών ως προς την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα και των δύο εμβολίων έχουν δημοσιευτεί στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση «The New England Journal of Medicine». Το εμβόλιο mRNA-1273 οδήγησε σε εντονότερη ανοσιακή απόκριση στους εθελοντές άνω των 70 ετών συγκριτικά με τους νεότερους, ενώ το εμβόλιο BNT162B1/2 ενεργοποίησε εξίσου την ανοσιακή απάντηση σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Στην πορεία προς την έγκριση φαίνεται να ακολουθούν το εμβόλιο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης σε συνεργασία με την εταιρεία AstraZeneca (ChAdOx1), καθώς και το εμβόλιο του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess της Βοστώνης σε συνεργασία με την εταιρεία Johnson& Johnson (Ad. 26. COV2.s), τα οποία χρησιμοποιούν αδενοϊό ως φορέα έκφρασης της πρωτεΐνης S του SARS-COV-2.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα, αναμένεται έγκριση εμβολίου από τις αρχές του 2021 και έπειτα, ενώ τα τέλη του 2020 αποτελεί το ιδανικότερο σενάριο. Είναι πολύ πιθανό εντός του 2021 να έχουμε παραπάνω από μία εγκρίσεις εμβολίων, το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό ώστε να εξασφαλιστεί η πληθυσμιακή κάλυψη σε παγκόσμιο επίπεδο.
*καθηγητής Ιατρικής, πρύτανης ΕΚΠΑ
