του Αντώνη Τριφύλλη*
Το κακό είχε αρχίσει. Κάλπαζε στην Κίνα. Λίγες βδομάδες μετά οι σκηνές με τα φέρετρα έξω από τα νοσοκομεία της Βόρεια Ιταλίας, τα χειροκροτήματα των έγκλειστων Ιταλών και των Ισπανών στα μπαλκόνια τους για το υγειονομικό προσωπικό και αλλού μένουν στις μνήμες.
Λίγους μήνες νωρίτερα, τον Γενάρη του 20, είχαμε δει μια ανταπόκριση από το Πεκίνο. Ένας Γάλλος δημοσιογράφος, ο Sebastian Le Belise, παντρεμένος με Κινέζα, ζούσε στο Πεκίνο. Με την κάμερά του μας έδειξε πώς αντιμετώπισαν το πρόβλημα οι Αρχές και οι κάτοικοι της πρωτεύουσας.
Είχαν ακούσει ή μάθει από τα κοινωνικά δίκτυα τι συνέβαινε στο Βουχάν, μια μεγαλούπολη στα ανατολικά. Αλλά με την εκδήλωση των πρώτων 100 κρουσμάτων στο Πεκίνο κηρύχτηκε γενικός εγκλεισμός και στην πρωτεύουσα.
Ο δημοσιογράφος κατέγραψε σε βίντεο, με την βοήθεια της γυναίκας του που οδηγούσε μηχανάκι το ημερολόγιο του εγκλεισμού. Φυσικά οι μάσκες υποχρεωτικά παντού, κλείσιμο όλων των καταστημάτων με εξαίρεση τα φαρμακεία και τα καταστήματα τροφίμων , και μέχρι εδώ τα μέτρα μοιάζουν με δικά μας στην Ευρώπη. Από εκεί και πέρα όμως ο εγκλεισμός ήταν γενικός, για όλο το 24ωρο, και ο έλεγχος όσων δικαιολογημένα έβγαιναν για τη δουλειά τους ή για ψώνια αυστηρός. Μπλόκα αστυνομικών υπήρχαν παντού, σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο.
Κάθε 300 μέτρα και στην είσοδο και την έξοδο των υπόγειων διαβάσεων είχαν εγκατασταθεί μηχανήματα με υπέρυθρες ακτίνες μέτρησης της θερμοκρασίας με παρουσία αστυνομικών. Όποιος είχε θερμοκρασία μεγαλύτερη από 37,3 τον οδηγούσαν στα κέντρα ελέγχου covid προκειμένου να υποβληθεί σε τεστ.
Πάρκα, μουσεία κλπ ήταν κλειστά. Η απαγορευμένη πόλη, ξέρετε η περίφραχτη περιοχή που ζούσαν οι Αυτοκράτορες , ήταν πιο απαγορευμένη από ποτέ.
Καίριο ρόλο στην αστυνόμευση έπαιξαν οι επιτροπές της γειτονιάς που αποτελούνται από μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Οι εργατικές γειτονιές, που κατοικούν εργάτες σε χώρους του ενός δωματίου, είχαν περιφραχτεί και είσοδοι ή έξοδοι επιτρεπόντουσαν μόνο σε όσους είχαν εργασία.
Σε λίγες ημέρες υπήρχαν διαθέσιμες εφαρμογές για έξυπνα τηλέφωνα με τις οποίες μπορούσε κανείς να εντοπίσει κρούσματα στην πολυκατοικία ή στην γειτονιά του.
Πώς όμως υπήρχε ενημέρωση για το τι συνέβαινε στο Βουχάν; Από την αρχή της πανδημίας στα κοινωνικά δίκτυα άρχισαν να ψιθυρίζουν ότι κάτι περίεργο συνέβαινε στην μεγαλούπολη. Ήδη από την αρχή της πανδημίας, τέλη το 2019, ένας γιατρός, ο Δόκτωρ Li, δημιούργησε μια μικρή κλειστή ομάδα φίλων συναδέλφων του. Τους κάλεσε να συζητήσουν την διαπίστωσή του ότι υπάρχει συρροή ασθενών με πνευμονία από την υπαίθρια αγορά με χαρακτηριστικά που μοιάζουν με τον SARS. Λίγες μέρες μετά ο ίδιος και κάποιοι φίλοι του κατηγορήθηκαν από τις αρχές για διασπορά ψευδών ειδήσεων που θέτουν σε κίνδυνο την δημόσια τάξη. Πέθανε από τον νέο ιό, αφού είχε επανέλθει στην εργασία του στο νοσοκομείο με απόφαση δικαστηρίου. Στο μεταξύ είχε πάρει φωτιά το διαδίκτυο και οι αντιφρονούντες πολιτικοποίησαν το θέμα με αποτέλεσμα να εφαρμοστεί διαδικτυακή λογοκρισία. Μέχρι σήμερα κρατούμενοι, κυρίως δημοσιογράφοι, περιμένουν να δικαστούν με προβλεπόμενές ποινές μέχρι 5 χρόνια
Η κυβερνητική αποτυχία να ελέγξει επικοινωνιακά το πρόβλημα μέχρις ότου έρθουν οδηγίες για διαφάνεια έδωσαν αφορμή στον κ. Τραμπ να αξιοποιήσει το ζήτημα χαρακτηρίζοντας κινέζικο τον ιό, δηλαδή ότι ξέφυγε από εργαστήριο βιολογικών όπλων κλπ. Παρέλειψε όμως να αναφερθεί σε αναφορές μυστικών υπηρεσιών του για τον βιολογικό κίνδυνο που διαπίστωσαν με όσα είδαν πράκτορες στην τεράστια λαϊκή αγορά του Βουχάν. Η Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας είχε επιφορτιστεί ήδη επί Ομπάμα να περιλάβει στις απειλές που διερευνά και τον υγειονομικό κίνδυνο. Οι πράκτορες διαπίστωσαν την συνύπαρξη στην αγορά αυτή ύποπτων ζώων από υγειονομικής άποψης εισαγωγής από το Βιετνάμ .
Οι αντιδράσεις της Κινέζικης Κυβέρνησης όταν συνειδητοποίησε το μέγεθος του κινδύνου με την ταχύτητα διασποράς του φονικού ιού έδρασε αστραπιαία. Το επίτευγμα να χτίσει ένα τεράστιο νοσοκομείο σε 24 ώρες για να ανακουφίσει τα υπερπλήρη νοσοκομεία της Βουχάν, συνοδεύτηκε με τον απόλυτο εγκλεισμό που εφάρμοσε, όπως τον περιέγραψε ο δημοσιογράφος από το Πεκίνο.
Με το νέο κύμα της επιδημίας να σαρώνει τα συστήματα υγείας και την οικονομία των Δημοκρατιών της Δύσης, η εικόνα στην Κίνα είναι διαφορετική. Σε πρόσφατο ρεπορτάζ της ARTE, είδαμε στιγμιότυπα από την ζωή στην Βουχάν. Η πόλη με την ανθηρή οικονομία και τα καταστήματα ειδών πολυτελείας από την Ευρώπη είναι πλέον γεμάτα πελάτες. Οι εικόνες μιας σκοτεινής πόλης με τους ουρανοξύστες να μοιάζουν με ερείπια από φιλμ επιστημονικής άλλαξαν. Τα πολύχρωμα φώτα άναψαν όπως πριν τον εγκλεισμό. Ο κόσμος στους δρόμους, στα κλαμπ, στα εστιατόρια διασκεδάζει, χορεύει κλαμπ χωρίς μάσκες, και χωρίς να τηρεί αποστάσεις ασφαλείας.
Σε ότι αφορά την οικονομία είναι πρώτη στην ανάπτυξη τριμήνου, πρώτη στο εμπόριο. Ταυτόχρονα, με την υπογραφή της νέας διευρυμένης εμπορικής συμφωνίας με τις 15 χώρες του Ειρηνικού και της Νοτιοανατολικής Ασίας, φιλοδοξεί να δημιουργήσει την μεγαλύτερη εσωτερική αγορά στα πρότυπα της Ε.Ε. Ίσως θυμάστε την TTP, μια προσπάθεια δημιουργίας Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου χωρών του Ειρηνικού Ωκεανού. Με την εκλογή του ο κ. Τραμπ επιδείκνυε στις κάμερες την αποχώρηση των ΗΠΑ με την υπογραφή του φαρδιά-πλατιά. Ήταν η αρχή στον εμπορικό πόλεμου. Στην αποτυχούσα συμφωνία απουσίαζε η Κίνα. Στην υπογραφή της RCEP- Regional Comprehensive Economic Partnership – απουσιάζει η Αμερική, ενώ η Κίνα είναι παρούσα. Φυσικά οι διαδικασίες για την εφαρμογή της θα διαρκέσουν χρόνια . Αλλά το Βασίλειο του Μέσου έχει υπομονή. Όπως μας διδάσκει η Ιστορία .
Είναι λοιπόν η ώρα, μετά όλα αυτά τα εκπληκτικά που είδαμε στη μάχη κατά της μεγαλύτερης πανδημίας που γνώρισε η ανθρωπότητα να αναρωτηθούμε, μήπως οι της Δημοκρατίες της Δύσης δεν έχουν τις δυνάμεις να αντιμετωπίσουν ριζικά τέτοιου είδους καταστροφές. Μήπως έχει εξαντληθεί η ενέργεια που δίνει σε ηγέτες και κοινωνίες ο δυτικός τρόπος ζωής για να τις αντιμετωπίσουν. Πώς μπορεί να εξηγήσει κανείς τις διαδηλώσεις κατά του εγκλεισμού που πραγματοποιούνται σε πολλές χώρες της Ευρώπης την ώρα που βλέπουμε σκηνές επανάληψής του Μπέργκαμο στην Ιταλία, στην Γαλλία ή την Ισπανία;
Φοβάμαι ότι δεν είναι εύκολη η απάντηση. Είδαμε με τρόμο τον διχασμό της κοινωνίας στις ΗΠΑ, είδαμε την εξάπλωση του τζιχαντισμού στην Ευρώπη. Η μόνη ελπίδα είναι να μπορέσει η Ευρώπη να συνεχίσει να στέκεται όρθια. Και να καταφέρει μέχρι τέλους να στηρίξει τις αξίες τής φιλελεύθερης δημοκρατίας και της αλληλεγγύης. Και κυρίως να συνεχίσει να έχει την στήριξη της πλειοψηφίας των πολιτών της.
*πρώην στέλεχος της Ε.Ε., μέλος της διαΝΕΟσις και ΕΛΙΑΜΕΠ
