του Νίκου Μαντζούφα*
Η πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2020 «Benchmarking Infrastructure» στην κατηγορία «Καλές διαγωνιστικές διαδικασίες στα έργα ΣΔΙΤ» κατέταξε την Ελλάδα ανάμεσα σε 140 χώρες στη 2η θέση παγκοσμίως.
Έχοντας την τιμή και την ευθύνη τα τελευταία δέκα χρόνια να είμαι επικεφαλής ως Γενικός Γραμματέας στον τομέα των ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα), αισθάνομαι ιδιαίτερα περήφανος για αυτό το αποτέλεσμα. Το ίδιο ψηλά μπαίνει ο πήχης και για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Δεν είναι απλώς ένα ακόμα πρόγραμμα χρηματοδότησης έργων και προγραμμάτων ύψους 32 δισ. Φιλοδοξία μας είναι να πυροδοτήσει μια αλλαγή προτύπου στην ελληνική οικονομία και τους θεσμούς προς ένα πιο εξωστρεφές, παραγωγικό, πράσινο, ψηφιακό οικονομικό μοντέλο.
Το Ταμείο Ανάκαμψης δεν αφορά μόνο χρηματοδοτήσεις αλλά συνδυάζει συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις αλληλένδετες με τις επενδύσεις προκειμένου επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις να αλλάξουν ουσιαστικά το οικονομικό περιβάλλον. Στο ελληνικό σχέδιο περιλαμβάνονται ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, των οποίων η ελληνική κυβέρνηση θα έχει απόλυτη ιδιοκτησία αλλά και τη γνώση για το πώς θα εφαρμοστούν. Στόχος είναι να υλοποιηθεί μια μετάβαση που συνδυάζει οικονομική αποτελεσματικότητα, κοινωνική ένταξη και ίσες ευκαιρίες.
Το σχέδιο βασίζεται σε τέσσερις στρατηγικούς πυλώνες: 1) Πράσινο, 2) Ψηφιακό, 3) Απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή και 4) ιδιωτικές επενδύσεις και οικονομικός και θεσμικός μετασχηματισμός. Σημαντικός επιπλέον στόχος είναι η αξιοποίηση των περίπου 13 δισ. δανείων που περιλαμβάνονται στο συνολικό ύψος χρηματοδότησης, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν επιπλέον κυρίως ιδιωτικές επενδύσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και αναβαθμίζουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ελληνικό σχέδιο Ανάκαμψης αποσκοπεί να κινητοποιήσει σημαντικές δυνάμεις και από τον ιδιωτικό τομέα χρησιμοποιώντας και το μοντέλο των συμπράξεων δημοσίου ιδιωτικού τομέα και συγχρηματοδοτήσεις μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να συγκεντρώσει σημαντικά επιπρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια.
Όμως και η ίδια η δομή του Ταμείου Ανάκαμψης περιέχει στον πυρήνα της μια ουσιαστική μεταρρύθμιση. Η αποδέσμευση των πόρων θα γίνεται στη βάση επίτευξης αποτελεσμάτων και οροσήμων. Αυτό σημαίνει όχι έργα για τα έργα αλλά έργα που φέρνουν απτά και συγκεκριμένα αποτελέσματα στην οικονομία, την κοινωνία. Και αποτελεί την επιπρόσθετη αφορμή να δράσουμε με σοβαρότητα, υπευθυνότητα, συλλογικότητα, αποτελεσματικότητα.
Ο στόχος είναι φιλόδοξος και ρεαλιστικός όμως. Η ελληνική δημόσια διοίκηση έχει τους ανθρώπους με τα κατάλληλα προσόντα, εντιμότητα και υπευθυνότητα που όταν βρεθούν σε οργανωμένο περιβάλλον διοίκησης καταφέρνουν το καλύτερο. Το ίδιο ισχύει και για τον ιδιωτικό τομέα. Στόχος είναι να δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε η κάθε πλευρά να αναδείξει τον καλύτερο εαυτό της και συνθετικά να παραχθεί μια κουλτούρα αποτελεσματικότητας με ξεκάθαρους όρους και ίσες ευκαιρίες.
*διοικητής Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας του υπουργείου Οικονομικών
