του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου*
Το δεύτερο κύμα της πανδημίας είναι εδώ και μαζί του έφερε και το δεύτερο Iockdown μέσα σε λίγους μήνες. Πριν καν προλάβουν επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενοι να συνέλθουν από το πρώτο κλείσιμο της οικονομίας, καλούνται να αντιμετωπίσουν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα. Και χωρίς την κατάλληλη στήριξη από την Πολιτεία, καθώς τα όποια μέτρα έχουν ληφθεί έως σήμερα είναι κατώτερα των αναγκών της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών έχει αποκλειστεί από χρηματοδοτικά εργαλεία, κάτι που σημαίνει ότι δεν έχουν τη ρευστότητα που απαιτείται για να ανταπεξέλθουν σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε ότι οι πολύ μικρές επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι της Αττικής θα στηριχτούν με 50 εκ. ευρώ από την Περιφέρεια, ενώ υπάρχει και η δέσμευση του Υπουργείου Ανάπτυξης για δυνατότητα υπαγωγής στο πρόγραμμα Επιστρεπτέας Προκαταβολής περισσότερων δικαιούχων.
Δεν αρκούν όμως αυτά τα μέτρα ανακούφισης, καθώς οι υποχρεώσεις τρέχουν. Για παράδειγμα, υπάρχει η μείωση ενοικίου κατά 40% για τους πληττόμενους, όμως είναι απορίας άξιο που θα βρεθεί το υπόλοιπο 60% τη στιγμή που οι επιχειρήσεις είναι κλειστές, άρα χωρίς καθόλου τζίρο. Την ίδια ώρα αυξάνονται ραγδαία όλες οι υποχρεώσεις, όπως η καταβολή φόρων, εισφορών, δόσεων σε τράπεζες. Αν η οικονομία δεν επανέλθει σε μια κανονικότητα, είναι σχεδόν αδύνατο για έναν μικρό ή μικρομεσαίο επιχειρηματία να φανεί συνεπής. Και για να συμβεί αυτό θα απαιτηθεί σημαντικό χρονικό διάστημα. Ακόμα και αύριο να ανοίξει η οικονομία, θα χρειαστούν μήνες για να μπει σε μια εύρυθμη λειτουργία. Πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό ότι η επιχειρηματικότητα βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, γι’ αυτό και απαιτούνται έκτακτες λύσεις.
Μια από αυτές μπορεί να είναι το «κούρεμα» οφειλών. Η νέα συσσώρευση χρεών δεν γίνεται επειδή το επιδιώκουν οι οφειλέτες, αλλά γιατί έχει «παγώσει» η αγορά στο σύνολό της. Πρέπει, λοιπόν, να ξεκινήσει ένας έντιμος διάλογος με την κυβέρνηση, τα κόμματα, τους κοινωνικούς εταίρους και τους φορείς, ώστε να εξεταστεί σοβαρά η λύση του «κουρέματος» και να ληφθούν γενναίες αποφάσεις. Μαζί με αυτή απαιτούνται στοχευμένες ενέργειες για τη στήριξη επιχειρήσεων, επαγγελματιών και εργαζομένων, όπως η δημιουργία περισσότερων χρηματοδοτικών εργαλείων, η επέκταση της Επιστρεπτέας Προκαταβολής με ταυτόχρονη αύξηση του διαθέσιμου ποσού, η επιδότηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας, η βελτίωση του νέου Πτωχευτικού, καθώς σε λίγο θα δούμε ανθρώπους να μένουν στον δρόμο επειδή κατά τη διάρκεια της κρίσης πήραν ένα επιχειρηματικό δάνειο με υποθήκη το σπίτι τους και η άσκηση πίεσης στους εταίρους για διάθεση περισσότερων κονδυλίων για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας.
Aν δεν ληφθούν τώρα μέτρα πραγματικής ανακούφισης των πληττόμενων, θα μιλάμε για την απόλυτη καταστροφή της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και της μεσαίας τάξης. Με την πρόβλεψή μας για ύφεση που μπορεί να φτάσει στο 15%, θα έχουμε δράματα τους επόμενους μήνες. Περισσότερες από 150.000 επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να βάλουν λουκέτο και θα έχουμε νέα στρατιά ανέργων.
Ήδη διαπιστώνουμε να εφαρμόζονται δύο μέτρα και δύο σταθμά στην αντιμετώπιση που έχει η κυβέρνηση απέναντι στις επιχειρήσεις, με τις μικρές και πολύ μικρές να μένουν σε δεύτερη μοίρα, ενώ την ίδια ώρα ενισχύονται σε σημαντικό βαθμό οι μεγάλες. Και αν συνυπολογίσουμε και τι προτείνει το Σχέδιο Πισσαρίδη, που δεν φαίνεται να ασχολείται με το μέλλον των μικρομεσαίων, τότε καταλαβαίνουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια βίαιη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Αν αυτό επιδιώκει η κυβέρνηση, τότε οφείλει να βγει να το πει καθαρά.
*Πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Αθηνών
