του Νίκου Αυλώνα*
Η πανδημία της COVID-19 ήρθε το 2020 να ενισχύσει την κλιματική κρίση, πολλαπλασιάζοντας τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι επενδυτές, καθώς έχει οδηγήσει σε πολλά οικονομικά κόστη.
Οπως έδειξε η πρόσφατη έρευνα του Κέντρου Αειφορίας CSE στη Β. Αμερική σε δείγμα 600 κορυφαίων εταιρειών, το κλίμα, οι παράγοντες ESG, η δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών στοιχείων, η κοινωνική ανισότητα, η στρατηγική για την κυκλική οικονομία και η βιοποικιλότητα είναι όλα θέματα και τάσεις που θα απασχολήσουν την επενδυτική αγορά το 2021.
Ας δούμε πιο συγκεκριμένα κάποια από αυτά τα θέματα:
1. Εκτενής χρήση των παραγόντων ESG. Ηδη από το 2020 έχει αλλάξει η προσέγγιση και προωθούνται όλο και περισσότερο οι περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και παράγοντες διακυβέρνησης, η χρήση των οποίων μπορεί να αποφέρει χρηματικά οφέλη και να βοηθήσει στη μετρίαση των οικονομικών ζημιών που προκλήθηκαν μέσα στο έτος αυτό. Η τάση για αυξανόμενη χρήση ESG παραγόντων θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαφάνεια και θα βοηθήσει στην επίτευξη χρηματοδότησης. Δεν είναι τυχαίο ότι τα ζητήματα ESG μπαίνουν όλο και περισσότερο στο επίκεντρο επενδυτών και ρυθμιστικών κανονισμών στη Βόρεια Αμερική.
2. Αξιολόγηση βάσει κριτηρίων ESG και διεθνών προτύπων. Σύμφωνα με την έρευνα του CSE, τα κριτήρια SASB γίνονται όλο και πιο δημοφιλή για την παροχή χρηματοοικονομικών πληροφοριών στα ενδιαφερόμενα μέρη (επενδυτές, μέτοχοι). Επιπλέον, οι συστάσεις TCFD κερδίζουν έδαφος, καθώς το 38% των 10 κορυφαίων εταιρειών που αναλύθηκαν εντοπίζουν και αναφέρουν οικονομικούς κινδύνους και ευκαιρίες που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί μέσα στο 2021.
3. Κλιματική αλλαγή και διαφάνεια. Πέντε χρόνια πριν, οι επενδυτές δεσμεύτηκαν να ευθυγραμμιστούν με τη Συμφωνία του Παρισιού, οδηγώντας τις επιχειρήσεις σε μια σειρά ριζικών αλλαγών. Οι οργανισμοί που χρησιμοποιούν τα Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFDs), που θέσπισε το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για δημοσιοποίηση στοιχείων για χρηματοοικονομικούς κινδύνους και ευκαιρίες που σχετίζονται με το κλίμα, έχουν διπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2019.
4. Αλλαγή πολιτικών σε χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η πίεση αυτή μεταφέρεται πλέον και στις τράπεζες, οι οποίες καλούνται να υιοθετήσουν στρατηγικές για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, με περιορισμούς και τη σταδιακή κατάργηση της χρηματοδότησης ορυκτών καυσίμων. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Οικονομικής Ενέργειας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης (IEEFA), 150 μεγάλα παγκόσμια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν πλέον εφαρμόσει πολιτικές για κατάργηση της χρήσης άνθρακα, με 65 οργανισμούς να δεσμεύονται για εφαρμογή πιο αυστηρών κατευθυντήριων οδηγιών για δανεισμό.
5. Αναδιοργάνωση της εφοδιαστικής αλυσίδας και της παραγωγής. Πολλές εταιρείες αντιμετώπισαν πρόσφατα σοβαρές ελλείψεις σε προμήθειες λόγω της πανδημίας. Το κλείσιμο μονάδων παραγωγής, η αδυναμία μεταφοράς εμπορευμάτων και πολλοί άλλοι παράγοντες οδήγησαν στην επανεκτίμηση των προμηθευτών, αλλά και της ίδιας της παραγωγικής διαδικασίας. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η ενσωμάτωση ESG κριτηρίων πιο βαθιά στην εφοδιαστική αλυσίδα.
6. Ενσωμάτωση της κυκλικής οικονομίας. Η έννοια της κυκλικής οικονομίας έρχεται να εδραιωθεί το επόμενο έτος και η αναδιαμόρφωση της παραγωγής είναι αυτό που θα πρέπει να απασχολεί πολλούς επιχειρηματίες. Πάνω από 400 εταιρείες στη Β. Αμερική έχουν υιοθετήσει την Παγκόσμια Δέσμευση για τη Νέα Οικονομία Πλαστικών.
7. Μηδενικά απόβλητα. Οι προσπάθειες για την εξάλειψη του αυξημένου προβλήματος αποβλήτων θα συνεχιστούν. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της εφαρμογής τεχνολογίας αιχμής και μέσω ενός υψηλού επιπέδου συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ όλων των σχετικών μερών για ανακύκλωση, σχεδιασμό, συσκευασία, παραγωγή, καθώς και των επιχειρήσεων και κυβερνήσεων.
8. Βιώσιμα υλικά. Με απώτερο στόχο την επίτευξη μηδενικών αποβλήτων και την κυκλική οικονομία, η μετάβαση από το πλαστικό στο χαρτί έχει γίνει μια ολοένα και πιο δημοφιλής επιλογή. Η χρήση αλουμινίου αναμένεται να αυξηθεί επίσης λόγω της αντοχής του και του μικρού βάρους.
9. Κοινωνική ανισότητα. Η κρίση της COVID-19 ήρθε να αναζωπυρώσει κάτι που είχαμε παραβλέψει τα τελευταία χρόνια: τα τεράστια επίπεδα ανισότητας στον παγκόσμιο πλούτο. Το 2021 προβλέπεται ότι οι επενδυτές θα ενδιαφερθούν για καινοτόμες πρακτικές που θα προάγουν την ισότητα.
10. Κρίση βιοποικιλότητας. Η πανδημία μάς έχει υπενθυμίσει ότι η φύση δεν είναι σημαντική μόνο για την ανθρώπινη επιβίωση, αλλά και για τη διατήρηση της παγκόσμιας οικονομίας. Θα αλλάξει σημαντικά ο τρόπος με τον οποίο οι επενδυτές αντιμετωπίζουν την απώλεια της βιοποικιλότητας.
*πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας (CSE), επισκέπτης καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Aθηνών (IMBA)
**πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr
