του Λούη Λοϊζου*
Η νέα Οικονομία, το σύνολο δηλαδή των Οικονομικών δραστηριοτήτων που εκτελούνται μέσω του ψηφιακού επικοινωνιακού συστήματος, εκτείνεται πέραν των επτά δισεκατομμυρίων έξυπνων συσκευών σε όλο τον κόσμο. Μέσω αυτού του συστήματος επικοινωνούν αμφίδρομα μεταξύ τους καταναλωτές και επιχειρήσεις, καθώς επίσης επιχειρήσεις με άλλες επιχειρήσεις και καταναλωτές με άλλους καταναλωτές. Στη νέα οικονομία, τεχνολογία και καινοτομία δεν παραμένουν έγκλειστες σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές. Ούτε αποτελούν αποκλειστικό προνόμιο των νεοφυών και τεχνολογικών επιχειρήσεων, αλλά επεκτείνονται σε ολόκληρο το οικονομικό φάσμα.
Η Κύπρος δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστη από την τεχνολογική παγκοσμιοποίηση και την αναδυόμενη νέα οικονομία. Οι κυπριακές επιχειρήσεις οφείλουν να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, να αναπτύξουν δραστηριότητες πέραν της τοπικής οικονομίας ανεξαρτήτως αντικειμένου εργασίας και να αντιληφθούν ότι ο ανταγωνισμός δεν εξελίσσεται σε τοπικό αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Αν κάποια επιχείρηση δεν επικοινωνεί ψηφιακά, τότε αυτόματα μένει εκτός της νέας οικονομίας, θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια την επιβίωσή της.
Οι παγκόσμιες τάσεις δημιουργούν ευκαιρίες
Η νέα οικονομία, εξαιτίας της δημοτικότητας των ψηφιακών καναλιών, αποτελεί τον κυριότερο λόγο σύζευξης επιχειρηματικότητας και τεχνολογίας. Η καινοτομία δεν περιθωριοποιείται πλέον, αλλά απολαμβάνει μεγάλης εκτίμησης. Σήμερα, λοιπόν, παρατηρούνται συγκεκριμένα πέντε τάσεις σε παγκόσμια κλίμακα:
1. Η τεχνολογία αγγίζει κάθε γεωγραφική κατανομή και κάθε οικονομικό τομέα
2. Οι ανατροπές στον επιχειρηματικό κόσμο γίνονται πολύ Η γρήγορα
3. Το προφίλ των εταιρειών αλλάζει και απλοποιείται
4. Οι παραδοσιακές επιχειρήσεις ανατρέχουν στην τεχνολογία
5. Οι τεχνολογικές επιχειρήσεις στρέφονται στην παράδοση
Τα ακόλουθα παραδείγματα βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα αυτήν τη νέα πραγματικότητα. Το 2021 η Netflix θα μετρά 24 χρόνια λειτουργίας, έχοντας προσελκύσει σχεδόν 200 εκατομμύρια συνδρομητές από 190 χώρες. Από την άλλη, η πάλαι ποτέ βιντεοκλάμπ κυρίαρχος Blockbuster που αρχικά χλεύαζε την ψηφιακή πλατφόρμα της Netflix, το 2021 θα μετρά 11 χρόνια από την πτώχευσή της. Εξάλλου προ δεκαετίας ο όμιλος της Nokia ήταν αυτός που φιγούραρε ως ο βασιλιάς της κινητής τηλεφωνίας σήμερα έχει σαφώς αποδυναμωθεί. Ενώ, το Tik Tοκ ξεπερνάει το Facebook σε αριθμό καινούργιων χρηστών της ψηφιακής του εφαρμογής το 2020.
Η Goldman Sachs, ένα από τα χειρότερα ονόματα της Wall Street με παρουσία από το 1869, ιδρύει τη δική της ψηφιακή τράπεζα το 2018, για την οποία υιοθετεί ένα απλοποιημένο εταιρικό προφίλ, δίνοντάς της, αντί το όνομα του ομίλου, το μικρό όνομα ενός εκ των συνιδρυτών της, Marcus. Ο όμιλος Match, ενώ διατηρεί το προσοδοφόρο παραδοσιακό του μοντέλο, δεν εφησυχάζει. Επενδύει στη νέα οικονομία μέσω της δημιουργίας της ψηφιακής εφαρμογής Tinder το 2012 με μεγάλη επιτυχία, αφού πλέον εξασφαλίζει στον όμιλο πέραν του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων σε ετήσιες Πωλήσεις, αποτελώντας το πέραν του ημίσεως του συνολικού κύκλου εργασιών του 2019. Η Amazon το 2017 με την εξαγορά της παραδοσιακής αλυσίδας τροφίμων Whole Foods, μετατρέπεται από καθαρά τεχνολογική σε υβριδική εταιρεία.
Προτάσεις για τις κυπριακές επιχειρήσεις
Το κυπριακό επιχειρείν χρειάζεται να ανατρέξει σε ανανεωτικές προτάσεις πάνω στις οποίες να μπορεί να θέσει τα θεμέλια μιας δυναμικής ένταξης στη νέα οικονομία. Όντως ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπορεί να οδηγήσει προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά δεν αποτελεί τη μοναδική λύση. Όπως φανερώνουν τα προαναφερθέντα παραδείγματα από το παγκόσμιο σκηνικό, υπάρχουν άλλοι πιο αποτελεσματικοί τρόποι αξιοποίησης της νέας οικονομίας.
Οι κυπριακές επιχειρήσεις έχουν μπροστά τους την ευκαιρία να επενδύσουν στη δημιουργία εξειδικευμένων εκκολαπτηρίων καινοτόμων ιδεών ή ακόμα και να απορροφήσουν νεοφυείς εταιρείες, καθώς επίσης και να συνάψουν στρατηγικές συμπράξεις με τεχνολογικές εταιρείες. Αν ο όμιλος Marriott προχώρησε μόλις το 2016 στη δημιουργία του πρώτου εκκολαπτηρίου καινοτόμων ιδεών στον ξενοδοχειακό τομέα στον κόσμο, γιατί να μην μπορεί να επιτευχθεί κάτι παρόμοιο και από κυπριακές επιχειρήσεις; Αν μπορεί η οποιαδήποτε επιχείρηση να καινοτομήσει από οπουδήποτε, γιατί να μην μπορεί να είναι μια επιχείρηση με έδρα την Κύπρο;
Πώς προετοιμάζεται η κυπριακή οικονομία;
Διαχρονικά η Κύπρος στόχευε στην προσέλκυση εταιρειών από το εξωτερικό. Η προώθηση της Κύπρου ως περιφερειακού τεχνολογικού κόμβου και η προσέλκυση ξένων τεχνολογικών και νεοφυών επιχειρήσεων (π.χ. μέσω μεταφοράς εταιρικής έδρας, δημιουργίας φυσικής παρουσίας και παραχώρησης φορολογικών κινήτρων) είναι σημαντική και πρέπει να συνεχιστεί.
Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος. Η απουσία ουσιαστικών κινήτρων -επενδυτικών και φορολογικών αποκλειστικά για τις κυπριακές παραδοσιακές επιχειρήσεις, Που να προάγουν τη χρήση της τεχνολογίας και την υιοθέτηση της καινοτομίας, θα επιφέρει τη μονιμοποίηση του χάσματος μεταξύ της κυπριακής οικονομίας και της νέας οικονομίας. Η ανάγκη λοιπόν για κάτι πιο χειροπιαστό, που να στηρίζει την ενδοχώρια τεχνολογική καινοτομία, είναι επιτακτική.
Η Κύπρος χρειάζεται να επενδύσει σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο επιχειρηματικής επώασης και επιτάχυνσης, που να προάγει την παραγωγή καινοτόμων τεχνολογικών Ιδεών, τη σύνδεση επιχειρήσεων με ερευνητικά κέντρα και την ανάπτυξη προηγμένων ψηφιακών δικτύων επικοινωνίας. Η νέα οικονομία παραμένει η εναλλακτική της Κύπρου για μια καινούργια αρχή. Αποτελεί την ιδανική λύση - για μια οικονομική επανεκκίνηση.
Οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται για τις κυπριακές επιχειρήσεις -όπως και για όλες τις επιχειρήσεις ανά τον κόσμο- είναι πραγματικές. Το μέλλον είναι εδώ κι ας αρχίσαμε μόλις να το βλέπουμε. Το καίριο ερώτημα είναι, πώς προετοιμάζεται η κυπριακή οικονομία;
*Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Τραπεζιτών Ηνωμένου Βασιλείου
