της Δανάης Αλεξάκη
Επέλαση επενδυτικών κεφαλαίων παρατηρείται στις εταιρείες του κλάδου τροφίμων και ποτών, που τα τελευταία χρόνια φαίνεται να μαγνητίζει ισχυρά funds, τα οποία ενδυναμώνουν τα χαρτοφυλάκιά τους αποκτώντας ισχυρά εγχώρια σήματα. Η συνεχώς αυξανόμενη παγκόσμια καταναλωτική τάση για υγιεινή διατροφή ενισχύθηκε περαιτέρω με το ξέσπασμα της πανδημίας, εξέλιξη που πυροδοτεί νέο γύρο ενδιαφέροντος των funds για στοχευμένες κινήσεις με ισχυρές «αποδόσεις».
Το «καλάθι» της συμμετοχής των funds διαρκώς διευρύνεται σε νέες προϊοντικές κατηγορίες, ενώ μέχρι στιγμής περιλαμβάνει μια μεγάλη γκάμα προϊόντων, όπως γαλακτοκομικά, αρτοσκευάσματα, φρέσκες σαλάτες, ζύμες, κρεατοσκευάσματα, αλλαντικά, ελαιόλαδο, έτοιμα γεύματα, σάλτσες, μπίρες κ.ά.
Ο εγχώριος κλάδος τροφίμων και ποτών είναι ώριμος για να μεγαλώσει και το πρώτο στάδιο αυτής της διαδικασίας θα γίνει με εξαγορές και συγχωνεύσεις εταιρειών, εκτιμούν αναλυτές της αγοράς, ενώ το χαμηλό επίπεδο «συγκέντρωσης» στις εταιρείες δίνει τεράστια περιθώρια ελιγμών στα ισχυρά χαρτοφυλάκια ξένων επενδυτών.
Οι πρώτοι μήνες της φετινής χρονιάς «χρωματίζονται» ήδη από σημαντικές εξαγορές με πρωταγωνιστές τα funds που τα τελευταία χρόνια «σαρώνουν» την αγορά, επιδιώκοντας να «απολαύσουν» τα ποιοτικά πλεονεκτήματα της εγχώριας διατροφής, που μεταφράζονται σε ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές εντός αλλά κυρίως εκτός συνόρων.
H πρόσφατη συμφωνία
Αρχής γενομένης με το πρόσφατο «κλείδωμα» του mega deal της πώλησης της Vivartia στην CVC Capital Partners, που ξεπερνά σε αξία τα 630 εκατ. ευρώ, το fund φλερτάρει με περαιτέρω κινήσεις εξαγορών στον κλάδο των γαλακτοκομικών.
Ήδη στην αγορά επικρατούν φημολογίες περί έντονων διεργασιών μεταξύ των γαλακτοβιομηχανιών Vivartia και Δωδώνη στην κατεύθυνση της εισόδου της Lime Capital στο μετοχικό κεφάλαιο της Vivartia. Στις συζητήσεις του ρωσικών συμφερόντων επενδυτικού κεφαλαίου με τους εκπροσώπους της CVC Capital Partners, η Lime Capital αναμένεται να έχει ενεργό ρόλο στο management της Vivartia. Στο εν λόγω σχήμα είναι πολύ πιθανόν να προστεθεί και η βιομηχανία Κολιός, η οποία από τον περσινό Απρίλιο έχει υπογράψει τις σχετικές συμβάσεις αναδιάρθρωσης δανεισμού με την Τράπεζα Πειραιώς.
Ένα ακόμα deal που προηγήθηκε νωρίτερα αφορά την απόφαση των funds EOS Capital Partners και Elikonos 2 S.C.A. SICAR να επενδύσουν 11 εκατ. ευρώ στην Eurocatering, γνωστή με το brand «Φρεσκούλης», η οποία ετοιμάζεται να δημιουργήσει νέο εργοστάσιο συσκευασίας λαχανικών και έτοιμων σαλατών, όπως επίσης και η επένδυση ύψους 4 εκατ. ευρώ από το Elikonos 2 S.C.A. SICAR στη Mega Yeeros. Σημειώνεται ότι το fund έχει επενδύσει και 5 εκατ. ευρώ στην Andromeda Seafood S.L., και 3 εκατ. ευρώ στην επιχείρηση Ροδούλα.
Και επίσημα στη Μινέρβα
Πριν από λίγες μέρες επιβεβαιώθηκε και επίσημα η εξαγορά της Pummaro από τη Μινέρβα Ελαιουργικών Επιχειρήσεων, που έχει βασικούς μετόχους τα funds DIORAMA Investments Sicar S.A, Elikonos 2 και η EOS Hellenic Renaissance, τα κεφάλαια της οποίας διαχειρίζεται η EOS Capital Partner. Το ισχυρό εγχώριο σήμα της Pummaro μπαίνει και αυτό στο χαρτοφυλάκιο της Deca Investments, η οποία να υπενθυμιστεί έχει ήδη παρουσία στην παραγωγή, επεξεργασία, τυποποίηση τομάτας και χυμών φρούτων μέσω της Damavand Α.Ε.
Κατά την περσινή χρονιά, που η πανδημία ανέτρεψε πολλά εγχειρήματα, τα φώτα της δημοσιότητας εστίασαν στην επέμβαση της Impala Investments, του επιχειρηματία Δ. Βιντζηλαίου, σε ένα από τα πιο «θορυβώδη» deals στον κλάδο των τροφίμων, αναλαμβάνοντας μέσω διαδικασίας εξυγίανσης την πολύπαθη αλλαντοβιομηχανία Creta Farms αλλά και τη Λακωνική Τροφίμων.
Στις αρχές του 2020 η εταιρεία DECA Investments ΑΕΔΟΕΕ, αποκλειστικός διαχειριστής του Diorama Investments Sicar, ανακοίνωσε ότι ολοκλήρωσε τη δέκατη επένδυση του Diorama, για την απόκτηση στρατηγικής μειοψηφικής συμμετοχής στην εταιρεία Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης A.E.
Σημαντικές εξαγορές το 2019
Σημαντικά deals έλαβαν χώρα και το 2019, με την εισηγμένη Κρήτων Άρτος να εξαγοράζεται από τον ινδικών συμφερόντων όμιλο SwizGroup Europe Limited (που όμως εδρεύει στο Ντουμπάι), ενώ η Παλίρροια - Σουλιώτης απέκτησε στρατηγικό επενδυτική το ελληνικό επενδυτικό fund VNK Capital (των Βασίλη και Νέλλης Κάτσου) που εξαγόρασε το 36%. Την ίδια χρονιά, ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η εξαγορά της Στέλιος Κανάκης από τη νορβηγική ιδιωτική μετοχική εταιρεία Orkla Food Ingredients, καθώς επίσης και η εξαγορά του 44,73% της Unismack από τη Lime Capital Partners, το μετοχικό σχήμα που ελέγχει την εταιρεία Δωδώνη, την οποία αναδιάρθρωσαν και συνεχίζουν να διαχειρίζονται μέσω της εταιρείας συμμετοχών SI Foods Ltd.
Ολοκλήρωση project Nemo
Το 2018 επισφραγίστηκε και από την ολοκλήρωση του project Nemo, που αφορά την εξαγορά των εταιρειών Νηρεύς, Σελόντα από το αμερικάνικο fund AMERRA Capital Management LLC (κύριος μέτοχος του Ομίλου Andromeda). Η συναλλαγή περιλαμβάνει και τη συμμετοχή της Mubadala Investment Company στο επενδυτικό σχήμα. Έναν χρόνο αργότερα στο σχήμα συμπεριλήφθηκε και η εξαγορά της Περσεύς. Η επόμενη μέρα της συγχώνευσης, η οποία έλαβε χώρα το 2020, θέλει το κοινό σχήμα με νέα επωνυμία, AVRAMAR, με πρώτη επιδίωξη του ομίλου να καταστεί όχι μόνο ο μεγαλύτερος αλλά και ο καλύτερος προμηθευτής μεσογειακών ψαριών παγκοσμίως.
Τα 6,82 δισ. ευρώ
Σημαντικό σταθμό στον εγχώριο κλάδο ελαιόλαδου αποτέλεσε και η αποεπένδυση της μητρικής Unilever από το unit των spreads που δρομολογήθηκε το 2017 και κατέληξε σε ένα mega deal με το fund KKR ύψους 6,82 δισ. ευρώ. Όσον αφορά την Ελλάδα, στην Upfield -βραχίονα πλέον του KKR- μεταβιβάστηκαν τα σήματα Άλτις, Eλάνθη, Solon, Bιτάμ, Flora, Becel, Super Fresco, καθώς και το εργοστάσιο ελαιόλαδου και σπορέλαιων της Eλαΐς στην Πειραιώς.
Η επέκταση των funds σε συνδυασμό με τη σημαντική παρουσία ισχυρών πολυεθνικών παιχτών στην εγχώρια αγορά, όπως π.χ. Unilever, Heineken, Carlsberg, Procter & Gamble, General Mills, FrieslandCampina, Froneri, Mondelez International, Mars, Barilla, Nestle, Jacobs, Coca Cola, Remy Cointreau κ.ά. ανατρέπουν τις ισορροπίες για τα αμιγώς εγχώρια σήματα, που καλούνται να επιδείξουν ακόμα ισχυρότερες αντοχές.
Για τους μικρούς Έλληνες παραγωγούς το πεδίο είναι ακόμα πιο προκλητικό, καθώς καλούνται να εστιάσουν σε στρατηγικές ανάπτυξης, ενώ θα πρέπει να στηρίζονται στη συστηματική συγκέντρωση πωλήσεων κάτω από κοινά εμπορικά σήματα, τα οποία θα οδηγούν σε συγκέντρωση παραγωγής, μείωση του κόστους και σε ισχυρότερο marketing.