της Ευγενίας Τζώρτζη
Αύξηση καταθέσεων κατά 19,6 δισ. ευρώ παρουσίασαν οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά της χώρας εν μέσω πανδημίας, εξέλιξη που δείχνει ότι το «πάγωμα» της κατανάλωσης σε συνδυασμό με τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης λειτούργησαν ως «μαξιλάρι» ασφαλείας για την ενίσχυση της ρευστότητας του ιδιωτικού τομέα.
Η πλεονάζουσα ρευστότητα που δημιουργήθηκε την περίοδο των διαδοχικών lockdowns θα αποτελέσει την καύσιμη ύλη για την επανεκκίνηση της οικονομίας, καθώς το άνοιγμα των επιχειρήσεων δημιουργεί αυξημένες ανάγκες για την προμήθεια πρώτων υλών και τη χρηματοδότηση της επαναλειτουργίας κρίσιμων κλάδων, όπως του εμπορίου, της εστίασης και του τουρισμού.
Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία της ΤτΕ για την εξέλιξη των καταθέσεων τον Μάρτιο του 2020 έως και το Μάρτιο του 2021, με βάση τα οποία το ύψος των καταθέσεων στις εμπορικές τράπεζες αυξήθηκε στο τέλος του α΄ τριμήνου του τρέχοντος έτους στα 164,7 δισ. ευρώ έναντι 145,1 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο περυσινό μήνα, καταγράφοντας άνοδο κατά 13,5%. Η αύξηση των καταθέσεων που καταγράφεται εν μέσω βαθιάς ύφεσης είναι εντυπωσιακή εάν συγκριθεί με την αντίστοιχη που είχαν οι καταθέσεις το 2019-2020, πριν δηλαδή το ξέσπασμα της πανδημίας, χρονιά κατά την οποία οι καταθέσεις αυξήθηκαν μόλις κατά 8,2 δισ. ευρώ.
Από το σύνολο των 164,7 δισ. ευρώ που ήταν οι καταθέσεις στις εμπορικές τράπεζες στα τέλη Μαρτίου, τα 128,3 δισ. ευρώ είναι οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών, το ύψος των οποίων αυξήθηκε από τον Μάρτιο του 2020 κατά 9,1 δισ. ευρώ, καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 9,1% τον τελευταίο χρόνο. Το στοιχείο αυτό δείχνει ότι σε αντίθεση με άλλες περιόδους κρίσης, τα νοικοκυριά όχι απλώς δεν χρειάστηκε να «φάνε από τα έτοιμα», αλλά αντίθετα αύξησαν τις αποταμιεύσεις τους, αναστέλλοντας καταναλωτικές δαπάνες, τάση που οδήγησε και στην άνοδο του διαθέσιμου εισοδήματός τους.
Ισόποση σχεδόν ήταν το ίδιο διάστημα η αύξηση της ρευστότητας από την πλευρά των επιχειρήσεων, οι οποίες αύξησαν τα υπόλοιπα των καταθέσεων που έχουν στις εμπορικές τράπεζες κατά 9 δισ. ευρώ περίπου, δηλαδή κατά 32,6% σε σχέση με τον περυσινό Μάρτιο. Το σύνολο των καταθέσεων από τις επιχειρήσεις αυξήθηκε σε ετήσια βάση από τα 27,4 δισ. ευρώ στα 36,4 δισ. ευρώ, ενώ σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020 η αύξηση έφτασε τα 12,5 δισ. ευρώ. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι τη χρονιά πριν από την πανδημία η αύξηση των καταθέσεων από την πλευρά των επιχειρήσεων ήταν μόλις 1,8 δισ. ευρώ.
Η αύξηση της ρευστότητας από την πλευρά των επιχειρήσεων αποδίδεται στα γενικευμένα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης της οικονομίας ύψους 11 δισ. ευρώ, αλλά και στην ισχυρή ρευστότητα που διοχετεύθηκε στις επιχειρήσεις από τις τράπεζες, μέσω χρηματοδοτήσεων ύψους 21,5 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 6,9 δισ. ευρώ ήταν καθαρές νέες πιστώσεις, δηλαδή τα δάνεια που δόθηκαν αφού αφαιρεθούν οι αποπληρωμές.
Ενδεικτικό επίσης της αυξημένης ρευστότητας που έχει δημιουργηθεί μέσω της μείωσης των λειτουργικών εξόδων και της αναστολής των επενδυτικών σχεδίων από την πλευρά των επιχειρήσεων, είναι το γεγονός ότι η αύξηση των καταθέσεων εντοπίζεται στις παραγωγικές επιχειρήσεις, δηλαδή στις επιχειρήσεις που δεν ανήκουν στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα, όπως είναι π.χ. οι ασφαλιστικές εταιρείες. Συγκεκριμένα, από τα 9 δισ. ευρώ των αυξημένων καταθέσεων των επιχειρήσεων από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Μάρτιο του 2021, τα 8,4 δισ. ευρώ είναι η αύξηση που έχουν παρουσιάσει οι μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις.
*πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr