του Γιώργου Κανελλόπουλου
Η κλιματική αλλαγή και ιδιαίτερα η αύξηση των θερμοκρασιών έως 3 βαθμούς Κελσίου αναμένεται να προκαλέσει σοβαρά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα στην Ευρώπη, εντείνοντας ακόμη περισσότερο το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου. Η ψαλίδα αυτή είναι ήδη πολύ μεγάλη μετά την πρόσφατη κρίση χρέους.
Η αύξηση των θερμοκρασιών θα φέρει έντονα καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές, θα οδηγήσει σε εσωτερική μετανάστευση, θα μειώσει την παραγωγικότητα και θα πλήξει την αξία της γης –όλα αυτά περισσότερο στον ευρωπαϊκό Νότο από όσο στ Βορρά. Αυτό προκύπτει από σχέδιο έκθεσης του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή –την Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC)- το οποίο παρουσίασε το Politico.
Η IPCC και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χτυπούν καμπανάκι ότι οι ίδιες ανισότητες που σχεδόν κατάπιαν την ευρωζώνη τη δεκαετία 2010-2020 τώρα μπορούν να γίνουν πιο βαθιές λόγω των αλλαγών στο κλίμα. Σε έκθεσή της του 2020 η Κομισιόν είχε προειδοποιήσει ότι οι οικονομικές επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή θα είναι πιο αρνητικές στο Νότο, κυρίως λόγω των αυξημένων θανάτων από τη ζέστη. Η IPCC έρχεται τώρα κι αναφέρει ότι από το 2000 έως το 2015 η Ευρώπη έχανε 200 δισ. δολ κάθε χρόνο λόγω κλιματικής αλλαγής και από εδώ και στο εξής οι απώλειες αυτές θα επιταχυνθούν σημαντικά, ειδικά εάν η αύξηση θερμοκρασιών δεν είναι 1,5 αλλά 3 βαθμοί Κελσίου όπως δείχνει το πιο απαισιόδοξο σενάριο.
Αυτό αναμένεται ειδικότερα να μειώσει την παραγωγικότητα ειδικά στην περιοχή της Μεσογείου, με παράδειγμα την περιφέρεια Πούλια στην Ιταλία που ζήτησε από τους αγρότες να σταματήσουν να εργάζονται τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας. Επίσης στην Ισπανία έχουν αρχίσει να ερημοποιούνται μεγάλες περιοχές εκτός πόλεων, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.
Μια αύξηση της τάξης των 2 βαθμών Κελσίου θα προκαλούσε σημαντικές ζημιές στο Βορρά αλλά ο Νότος, ο οποίος καλείται ήδη να αντιμετωπίσει τα όρια χρέους που έχουν επιβάλλει οι Βρυξέλλες, θα τραβήξει μόνιμο χειρόφρενο από οικονομικής άποψης, αναφέρει σχετικά το Politico.
Επίσης αναφέρεται πως καθώς όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι μετακινούνται σε μεγάλες πόλεις, αυτές γίνονται πιο ζεστές κατά 5 με 10 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα περίχωρα. Εάν δεν υπάρξει αποτέλεσμα από τις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών ρύπων, περιγράφεται ακόμη το εφιαλτικό σενάριο οι θερμοκρασίες στις ευρωπαϊκές πόλεις να αυξηθούν κατά επιπλέον 6 με 10 βαθμούς Κελσίου. Στη Ρώμη και σε άλλες πόλεις της Μεσογείου η ζέστη θα γίνει τόσο έντονη που θα πάψουν να λειτουργούν τα παραδοσιακά αρχιτεκτονικά συστήματα που βασίζονται στο φυσικό εξαερισμό, αναφέρει το Politico.
Καθώς οι θερμοκρασίες θα αυξάνονται, οι θάνατοι θα ακολουθήσουν εδικά στη Νότια και Κεντρική Ευρώπη, υπολογίζεται. Με αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3 βαθμούς, περίπου 200 εκατ. Ευρωπαίοι υπολογίζεται θα κινδυνεύσουν περισσότερο από τη ζέστη. Εάν δεν γίνουν σημαντικές αλλαγές η ΕΕ εκτιμά ότι κύματα καύσωνα θα σκοτώνουν κάθε χρόνο 95.000 Ευρωπαίους, αριθμός που είναι μεγαλύτερος κατά τριάντα φορές από τον τρέχοντα μέσο όρο.
Εάν το πρόβλημα επιχειρηθεί να αντιμετωπιστεί με την εγκατάσταση περισσότερων μονάδων κλιματισμού, όπως κι αναμένεται να γίνει, θα αυξηθούν σημαντικά οι ρύποι από την παραγωγή ενέργειας, φτάνοντας έως και διπλασιασμό μέχρι το 2035. Αυτό μπορεί να ανοίξει την ψαλίδα της φτώχεια στη Νότιο Ευρώπη, ανάμεσα σε όσους θα έχουν την ευχέρεια να νικήσουν τη ζέστη πληρώνοντας παραπάνω χρήματα και σε αυτούς που δεν θα μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο, αναφέρεται ακόμη.
*πρώτη δημοσίευση: www.tovima.gr