της Ξανθής Γούναρη
Η αύξηση των εξαγωγών αγαθών συχνά συμπίπτει με τη θεαματική ανακατανομή της γεωγραφικής κατεύθυνσής τους, δηλαδή με «άνοιγμα νέων αγορών».
Παρ’ ότι οι Έλληνες εξαγωγείς συνεχίζουν τις προσπάθειες επέκτασης της παρουσίας τους σε νέες αγορές και οι εξαγωγές αυξάνονται, τα αποτελέσματα προς την κατεύθυνση του «ξεκλειδώματος» καινούργιων προορισμών για εγχώρια προϊόντα είναι φτωχά. Τόσο ποσοτικά, όσο και ποιοτικά.
Αισιόδοξο είναι πάντως το γεγονός ότι την ίδια στιγμή αυξάνουν τα μερίδια εξαγωγών προς τους παραδοσιακούς εξαγωγικούς εταίρους της χώρα μας, ειδικά στις εύπορες, ανεπτυγμένες οικονομίες.
Να σημειωθεί ότι οι 3 στις 4 ελληνικές επιχειρήσεις τη 15ετία 2001-2015 έκαναν εξαγωγές στις φτωχότερες γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία, η Βουλγαρία, η Αίγυπτος και ο Λίβανος.
Όπως σημειώνει σε ανάλυσή της η DK MARKETING, συμβουλευτική εταιρεία εξαγωγών, την περίοδο 2010 – 2020 οι κυριότεροι προορισμοί των ελληνικών εξαγωγών είναι η Ιταλία, η Γερμανία, η Τουρκία και η Κύπρος, παρουσιάζοντας κάποιες μικρές διακυμάνσεις στο ύψος των συνολικών εξαγωγών.
Πιο αναλυτικά, τα τελευταία 5 έτη, η Ιταλία αποτελεί τον κυριότερο προορισμό των ελληνικών εξαγωγών, με το μερίδιο επί του συνόλου να ανέρχεται περίπου στο 11%. Ακολουθεί η Γερμανία με εξίσου σημαντικό μερίδιο, γύρω στο 7,5%, ενώ στην τρίτη θέση εναλλάσσεται η Τουρκία με την Κύπρο.
Αξίζει να σημειωθεί πως, ενώ το μερίδιο αγοράς της Τουρκίας είχε ανοδική πορεία έως το 2014, αγγίζοντας το 12,2%, σημείωσε σημαντική πτώση από το 2015 κι έπειτα, ενώ το 2020 δεν βρίσκεται καν στους 5 βασικότερους εξαγωγικούς εταίρους της Ελλάδας.
Ανοδικά κινούνται οι τρεις βασικότεροι εξαγωγικοί εταίροι της Ελλάδας
Συγκεκριμένα ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης της Γερμανίας υπολογίστηκε στα 2,3%, με την αξία των εξαγωγών προς τη συγκεκριμένη χώρα να φτάνει στα €2,39 δις. Οι εξαγωγές προς την Κύπρο, από το 2013 και μετά, έχουν παρουσιάσει ανοδική πορεία, με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 4,6%, ενώ το 2020 οι εξαγωγικές ροές της Ελλάδας άγγιξαν τα 1,99 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά τις εξαγωγές προς την Ιταλία, το 2020 υπολογίστηκαν στα 30,75 δισ. ευρώ, ενώ το διάστημα 2010 – 2020, σημείωσαν μέσο ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης 5,9%.
Ωστόσο το 2020 η εξαγωγική δραστηριότητα συρρικνώθηκε κατά 10,7% σε σύγκριση με το 2019, καθώς,οι εμπορευματικές συναλλαγές επηρεάστηκαν αρνητικά λόγω της πανδημίας του COVID–19.
Σημαντική ανάπτυξη έχουν σημειώσει οι εξαγωγές της Ελλάδας προς τη Γαλλία, οι οποίες το 2020 άγγιξαν τα 1,78 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 50,7% συγκριτικά με το 2019. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης για το διάστημα 2010-2020 υπολογίστηκε στο 11,7%.
Αντίστοιχη αύξηση έχουν σημειώσει και οι εξαγωγές προς την Ισπανία, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης 11,9%.
Νέες αγορές
Συγκεκριμένα, αξιοσημείωτη άνθηση έχουν παρουσιάσει οι εξαγωγές προς τη Λιβύη και το Λίβανο με μέσο ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης 42,6% και 34,8% αντίστοιχα.
Η σημαντικότερη ανάπτυξη εμφανίζεται το 2012, οπού οι εξαγωγές προς τη Λιβύη αυξήθηκαν κατά 389,1%, ενώ προς το Λίβανο κατά 350%. Τέλος, αναδυόμενη εξαγωγική αγορά για την Ελλάδας φαίνεται πως είναι η Κίνα, καθώς οι εξαγωγές της προς τη συγκεκριμένη χώρα αναπτύσσονται με μέσο ετήσιο ρυθμό 15,3%.
Διαφορετικοί οι εξαγωγικοί εταίροι στις υπηρεσίες
Όσον αφορά τους εξαγωγικούς εταίρους του κλάδου των υπηρεσιών της Ελλάδας, φαίνεται πως αυτοί είναι διαφορετικοί από τους εταίρους των αγαθών.
Διαχρονικά, ο κύριος προορισμός των υπηρεσιών της Ελλάδας είναι οι ΗΠΑ, το ΗΒ και η Γερμανία.
Αναλυτικότερα, η Γερμανία, το 2018, διέθετε το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, το οποίο υπολογίστηκε σε 10,11%, με τις συνολικές εξαγωγές της Ελλάδας προς την συγκεκριμένη χώρα να φτάνουν τα 3,75 δισ. ευρώ.
Ακολουθούν οι ΗΠΑ, οι οποίες παρά τις διακυμάνσεις που παρουσίασαν καθ’ όλη τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου, το 2018 κατείχαν το 8,44% του συνολικού μεριδίου.
Ένας ακόμα σημαντικός εξαγωγικός εταίρος για τον κλάδο των υπηρεσιών της Ελλάδας είναι το ΗΒ, με το μερίδιο του, το 2018, να ανέρχεται στο 6,28% και οι συνολικές εξαγωγές να αγγίζουν τα 2,33 δις.
Στη συνέχεια βασικό προορισμό των ελληνικών εξαγωγών υπηρεσιών αποτελούν η Ιταλία, η Γαλλία και η Ελβετία με ποσοστά 4%, 3,93% και 3,63% αντίστοιχα. Αξιοσημείωτη είναι η ανοδική πορεία της Ελβετίας την τελευταία δεκαετία, καθώς οι εξαγωγές προς τη συγκεκριμένη χώρα έχουν αυξηθεί με ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης 77,32%.
*πρώτη δημοσίευση: www.tovima.gr
