Στροφή από τα προγράμματα στήριξης σε μεταρρυθμιστικά προγράμματα συνιστά στις χώρες ανά τον κόσμο το ΔΝΤ προκειμένου να ενισχύσουν τις προοπτικές τους για μια βιώσιμη ανάκαμψη. Σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στο blog του Ταμείου, ο αναπληρωτής διευθυντής του, Τζέφρι Οκαμότο, επισημαίνει πως η πανδημία καθυστέρησε ή ακόμη και ανέτρεψε την εφαρμογή ορισμένων μεταρρυθμίσεων που θα προωθούσαν την ανάπτυξη. Υπογραμμίζει ότι η επιστροφή στον δρόμο αυτών των μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων μπορεί να βοηθήσει για να αναπληρωθεί το τμήμα της οικονομίας που χάθηκε εξαιτίας της πανδημίας.
Ο κ. Οκαμότο επισημαίνει πως όσες μεταρρυθμίσεις διευκολύνουν την ταχύτερη αναδιάρθρωση και εκκαθάριση των μη βιώσιμων επιχειρήσεων και όσες πολιτικές συνδράμουν στην επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού έτσι ώστε να διευκολύνουν την προσαρμογή του στις νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται, στρέφουν τόσο την εργασία όσο και το κεφάλαια στα πιο δυναμικά και πολλά υποσχόμενα κλιμάκια της οικονομίας. Τονίζει επίσης ότι οι πολιτικές ανταγωνισμού που προωθούν η Ε.Ε. αλλά και οι ΗΠΑ έχουν τη δυνατότητα να αποτρέψουν ή να ελαχιστοποιήσουν τις τάσεις συγκέντρωσης της αγοράς στα χέρια λίγων επιχειρήσεων, ενώ δίνουν ώθηση στον ανταγωνισμό και στην καινοτομία. Συνιστά έτσι στις εταιρείες να αξιοποιήσουν τη συγκυρία για να προωθήσουν κάποιες δύσκολες μεταρρυθμίσεις, αφού τότε «τα έκτακτα μέτρα στήριξης των οικονομιών θα λειτουργήσουν ως γέφυρα προς ένα φωτεινότερο και πιο βιώσιμο μέλλον και όχι σαν δεκανίκι μιας ασθενέστερης εκδοχής της προ της πανδημίας οικονομίας». Καταλήγει στην αισιόδοξη εκτίμηση πως αν οι χώρες αρπάξουν την ευκαιρία «θα μπορέσουν να οδηγηθούν σε μια περίοδο συμπαγούς ανάπτυξης αρκετών ετών και να αναβαθμίσουν το βιοτικό επίπεδο».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, μια δέσμη μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων, εργασίας και κεφαλαίου με στόχο την ανάπτυξη μπορεί να δώσει ώθηση στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ μιας αναδυόμενης χώρας ή και μιας αναπτυσσόμενης χώρας αυξάνοντάς το κατά τουλάχιστον 1% μέσα στην επόμενη δεκαετία. Οσες χώρες λαμβάνουν τέτοιου είδους μέτρα θα μπορέσουν να διπλασιάσουν τον ρυθμό με τον οποίο θα συγκλίνουν με τις προηγμένες οικονομίες σε ό,τι αφορά το βιοτικό τους επίπεδο, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί στα προ της πανδημίας χρόνια. Σε ό,τι αφορά δε τις ανεπτυγμένες οικονομίες, ο κ. Οκαμότο τονίζει πως οι μεταρρυθμίσεις που γίνονται στην αγορά και ελέγχουν τα επίπεδα της ζήτησης μπορούν να αποτρέψουν την υπερβολική αύξησή της και έτσι να προστατεύσουν τις οικονομίες από τον κίνδυνο εκτίναξης του πληθωρισμού. Τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεις με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη μπορούν, σύμφωνα πάντα με τον κ. Οκαμότο, να τονώσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών στις αναδυόμενες αγορές, όταν αυτές έχουν κατορθώσει να διατηρήσουν την πρόσβασή τους στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου στη διάρκεια της πανδημίας. Μπορούν, έτσι, και να βοηθήσουν αυτές τις χώρες να αντιπαρέλθουν τυχόν δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν όταν θα επιβληθεί πιο περιοριστική νομισματική πολιτική, ιδιαιτέρως όταν τείνουν να παγιωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις στις ανεπτυγμένες οικονομίες, υπαγορεύοντας υψηλότερα επίπεδα επιτοκίων. Ο κ. Οκαμότο τονίζει, τέλος, ότι όταν οι μεταρρυθμίσεις οδηγούν σε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης βοηθούν τις φτωχότερες χώρες να αποφεύγουν τις πολιτικές σκληρής λιτότητας και τους δίνουν τη δυνατότητα να διατηρήσουν σε ικανοποιητικά επίπεδα τις δαπάνες για την υγεία και τα κοινωνικά επιδόματα, ενώ παράλληλα θα επενδύουν στο μέλλον.
*πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr