του
Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Οι εβδομάδες που προηγήθηκαν της 13ης Μαρτίου 2013 –ημέρας όπου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο θα ψηφιζόταν ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για το διάστημα 2014-2020 (MFF)– ήσαν αγχωτικές για αρκετούς ευρωβουλευτές. Πολλοί από αυτούς δέχονταν αφόρητες πιέσεις από τις πολιτικές παρατάξεις στις οποίες ανήκουν για να μην καταψηφίσουν τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό –ο οποίος, πρέπει να πούμε, είχε συνταχθεί από τους ηγέτες της ΕΕ τον περασμένο Φεβρουάριο. Είναι δε γεγονός ότι η σύνταξή του υπήρξε προϊόν σκληρών διαπραγματεύσεων, με το Ηνωμένο Βασίλειο να ρίχνει όλο το πολιτικό βάρος στην σχετική μάχη για να αποτρέψει μία πιθανή έναρξη διαδικασίας που να οδηγεί στην στενότερη ευρωπαϊκή πολιτική συνεργασία και, γιατί όχι, σε μία πιο ομοσπονδιακή Ευρώπη. Η προοπτική αυτή αποτελεί εφιάλτη για τους Βρεταννούς, που φοβούνται ότι σε μια τέτοια περίπτωση το Σίτυ του Λονδίνου θα έχανε κομμάτι από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική του σημασία.
Στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, παρά τις κραυγές και απειλές τους, οι Βρεταννοί δεν πτόησαν τους περισσότερους ευρωβουλευτές της ηπειρωτικής Ευρώπης, οι οποίοι με 506 ψήφους υπέρ, 161 κατά και 23 αποχές απέρριψαν την συμφωνία στην «τρέχουσα μορφή της». Τί σημαίνει, όμως, η απόρριψη αυτή; Όπως μάς είπε ο Βέλγος πρώην πρωθυπουργός και επικεφαλής της Ομάδας των Φιλελευθέρων Δημοκρατών, Γκυ Βερχοφστάαντ, «με την απόφαση αυτή, η ΕΕ μπαίνει σε μια νέα και αποφασιστική εποχή διαπραγματεύσεων, με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διεκδικεί ακόμα περισσότερες εξουσίες».
Στο πλαίσιο της λογικής αυτής, σκόπιμον είναι να τονιστούν ορισμένες πτυχές της πρόσφατης ψηφοφορίας, η οποία πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι της 13ης Μαρτίου 2013 στο Στρασβούργο, την πολιτική έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Πρώτον, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι ευρωβουλευτές δεν απέρριψαν τον ίδιο τον προϋπολογισμό. Σε αντίθεση με άλλους τομείς του δικαίου της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν μπορεί να τροποποιήσει το MFF, μπορεί μόνον να το αποδεχθεί ή όχι στο σύνολό του. Έτσι, αυτό με το οποίο βρισκόμαστε τώρα αντιμέτωποι είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να παίρνει θέση για να «διαπραγματευτεί» με τους υπουργούς των κυβερνήσεων για την αλλαγή μερικών από τις λεπτομέρειες πριν λάβει μία τελική απόφαση σχετικά με το πακέτο, γεγονός που αναμένεται κάποια στιγμή το καλοκαίρι.
Παρά το γεγονός ότι η πρόταση δεν αναφέρει πως το Κοινοβούλιο έχει αποδεχθεί τα ποσά δαπανών που διαπραγματεύθηκαν τα κράτη μέλη, φαίνεται ότι οι περισσότεροι βουλευτές έχουν δεχθεί –αν και απρόθυμα– ότι τα παραπάνω δεν θα αποτελούν αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης. Αντ’ αυτού, θα απαιτήσουν παραχωρήσεις σχετικά με την δομή της συμφωνίας. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι οι ευρωβουλευτές ίσως χρειαστεί να αποδεχθούν χαμηλότερα ανώτατα όρια δαπανών για το 2014-2020, αλλά θέλουν να βεβαιωθούν ότι οι τυχόν ελλείψεις χρηματοδότησης το 2012 και το 2013 πληρώνονται με νέα κεφάλαια και όχι με χρήματα από τον προϋπολογισμό της περιόδου 2014-2020. Για την κάλυψη των δαπανών του 2012 φημολογείται ότι θα μπορούσε να ζητηθεί ποσόν αξίας μέχρι και 16 δισεκατ. ευρώ. Αυτό πρέπει να είναι ένα τεράστιο σημείο ανάφλεξης με τα κράτη μέλη.
Το ίδιο ισχύει και με την επιθυμία του Ευρωκοινοβουλίου να δει τον προϋπολογισμό να χρηματοδοτείται εν μέρει απευθείας από τους φόρους της ΕΕ (η Επιτροπή πρότεινε τον FTT και ένα νέο σύστημα ΦΠΑ για την ΕΕ), αλλά και να περιορίσει τον αριθμό των επιστροφών φόρων που παίρνουν οι χώρες.
Οι απαιτήσεις για τους φόρους της ΕΕ θα αντιμετωπιστούν με τον ίδιο χλευασμό από τους υπουργούς όσο και οι εκκλήσεις για ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία. Ακόμα και εκείνες οι χώρες που τελικά ακολούθησαν το μονοπάτι του FTT, δεν σκοπεύουν να παραδίδουν τα έσοδά τους στην ΕΕ.
Με άλλα λόγια, είναι ξεκάθαρο ότι στην σημερινή ΕΕ η αντίληψη της εθνικής κυριαρχίας διατηρεί ακόμα βαθιές ρίζες, με αποτέλεσμα, παρά την κρίση, η ΕΕ να προσπαθεί να αντιμετωπίσει σημαντικά και παγκόσμιας εμβέλειας προβλήματα με μεσοβέζικες λύσεις –οι οποίες, αν μη τι άλλο, έναντι των αγορών δείχνουν έλλειψη αποφασιστικότητας. Μια έλλειψη, όμως, με υψηλότατο κόστος –το οποίο μέχρι πότε θα καταβάλλεται από τους Ευρωπαίους πολίτες;
ΕΥΡΩΒΟΥΛΗ: ΑΡΧΙΣΕ Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
Η καταψήφιση του Προϋπολογισμού 2014-2020 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανοίγει στην ουσία μία σκληρή διαπραγμάτευση, ιδιαιτέρως σημαντική για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, παρά τις κραυγές και απειλές τους, οι Βρεταννοί δεν πτόησαν τους περισσότερους ευρωβουλευτές της ηπειρωτικής Ευρώπης, οι οποίοι με 506 ψήφους υπέρ, 161 κατά και 23 αποχές απέρριψαν την συμφωνία στην «τρέχουσα μορφή της». Τί σημαίνει, όμως, η απόρριψη αυτή; Όπως μάς είπε ο Βέλγος πρώην πρωθυπουργός και επικεφαλής της Ομάδας των Φιλελευθέρων Δημοκρατών, Γκυ Βερχοφστάαντ, «με την απόφαση αυτή, η ΕΕ μπαίνει σε μια νέα και αποφασιστική εποχή διαπραγματεύσεων, με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διεκδικεί ακόμα περισσότερες εξουσίες».