του Ηλία Μπέλλου
Μεγάλη αύξηση της αξίας του ελληνικών συμφερόντων στόλου εμπορικών πλοίων, με προφανείς θετικές επιπτώσεις τόσο για τις πλοιοκτήτριες εταιρείες όσο και για τις πιστώτριες τράπεζες και τα επενδυτικά κεφάλαια, φέρνει η εκτόξευση της ναυλαγοράς σε φορτηγά και πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Ακόμα και στα δεξαμενόπλοια, όπου οι ημερήσιοι ναύλοι δεν εμφανίζουν τις μεγάλες ανόδους που καταγράφονται στους άλλους δύο κλάδους το τελευταίο έτος, οι αξίες έχουν αυξηθεί δραστικά.
Ετσι, μέσα σε τέσσερα χρόνια η αξία του ελληνόκτητου στόλου από τα επίπεδα των 100 δισ. δολαρίων έχει αυξηθεί περισσότερο από 32% στα 132,58 δισ. δολάρια. Αυτό δείχνουν τα στοιχεία της VesselsValue, συμβουλευτικού οίκου που ειδικεύεται στις αποτιμήσεις πλοίων, τα οποία επεξεργάστηκε και παρήγαγε κατόπιν σχετικού αιτήματος της «Καθημερινής».
Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα, η συνολική αξία του ελληνόκτητου στόλου των 132,58 δισ. επιμερίζεται σε υπάρχοντα πλοία, ή πλοία στο νερό, όπως χαρακτηριστικά αναφέρονται, και σε πλοία υπό παραγγελία. Ο ενεργός στόλος των ποντοπόρων εμπορικών πλοίων αριθμεί 4.546 πλοία και αποτιμάται στα 117,5 δισ. δολάρια. Αντίστοιχα, τα υπό ναυπήγηση πλοία για λογαριασμό ναυτιλιακών εταιρειών ελληνικών συμφερόντων είναι 187 και η αξία τους υπολογίζεται στα 14,99 δισ. δολάρια. Συνολικά, ενεργά και υπό παραγγελία πλοία συγκροτούν μια αρμάδα 4.833 ποντοπόρων.
Η νέα σύνθεση
Δεν είναι όμως μόνο η αξία του στόλου που μεταβλήθηκε μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια. Μεταβλήθηκε και η σύνθεση και το μέγεθός του. Αν και ο αριθμός των ποντοπόρων δεν διαφοροποιείται σημαντικά (4.833 φέτος έναντι 4.574 το 2018), η μέση χωρητικότητα του κάθε πλοίου έχει αυξηθεί, σύμφωνα με τα αποτελέσματα άλλων μελετών όπως του Greek Shipping Cooperation Committee. Επίσης, από τα στοιχεία της VesselsValue προκύπτει διαφοροποίηση και στη σύνθεση αυτού του στόλου. Ενώ το 2018 η μεγαλύτερη αξία αφορούσε δεξαμενόπλοια και ακολουθούσαν τα φορτηγά και τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (lng), και πολύ χαμηλότερα βρίσκονταν τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, φέτος τη μεγαλύτερη αξία έχουν τα φορτηγά, ενώ η αξία του στόλου των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων έχει εκτοξευτεί στην τρίτη θέση πάνω από τα LNG και μετά τα δεξαμενόπλοια.
Ειδικότερα, η αξία των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου χύδην, τόσο των ενεργών όσο και τον υπό ναυπήγηση, υπολογίζεται στα 46,7 δισ. δολάρια, ενώ αυτή των δεξαμενοπλοίων στα 39,1 δισ. Τα δε boxships, όπως επίσης αναφέρονται τα μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, εμφανίζουν αθροιστικά αξία 23,46 δισ. και αριθμούν πλέον τα 441. Σε αυτόν τον κλάδο είναι που έχουν σημειωθεί και οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών, καθώς οι ναύλοι έχουν αυξηθεί σημαντικά και για συγκεκριμένα δρομολόγια έχουν εκτοξευθεί: Το κόστος μεταφοράς ενός εμπορευματοκιβωτίου έχει μέσα σε σχεδόν ένα χρόνο αυξηθεί από 1.000 δολάρια περίπου ανά εμπορευματοκιβώτιο 20 ποδών (TEU) στις 12.000 δολάρια. Στη ναυτιλιακή αγορά και ειδικότερα στα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων η εκτόξευση αυτή των ναύλων είναι τόσο μεγάλη, που έχει οδηγήσει και σε ραγδαία ανατίμηση των αξιών των πλοίων. Είναι χαρακτηριστικό πως ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων panamax, μεταφορικής δυναμικότητας 4.500 TEU, ηλικίας 10 ετών, άξιζε 9,5 εκατ. δολάρια τον Ιούνιο του 2020, αλλά μέχρι τα μέσα του φετινού Ιουλίου έχει ανατιμηθεί στα 60 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της Clarksons Research.
Ανοδος 203% του Baltic
Εν τω μεταξύ, στα υψηλότερα επίπεδα από το καλοκαίρι του 2010 έχει αναρριχηθεί ο δείκτης βαρόμετρο της παγκόσμιας ναυτιλιακής αγοράς, Baltic Dry Index (BDI) που παρακολουθεί τους ναύλους στα πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου χύδην, του μεγαλύτερου τμήματος του παγκόσμιου εμπορικού στόλου. Βρίσκεται πλέον στα επίπεδα των 4.150 μονάδων με άνοδο της τάξης του 203% από την αρχή του 2021 και 178% στο δωδεκάμηνο που συμπληρώθηκε χθες.
Στα 49,79 δισ. δολ. τα τραπεζικά δάνεια
H ανατίμηση των αξιών των πλοίων έρχεται προς όφελος ιδιοκτητών και δανειστών ομοίως, αφού οι τελευταίοι έχουν ως εξασφαλίσεις πλοία. Οι τραπεζικές πιστώσεις εν γένει προς την ελληνόκτητη ναυτιλία συνέχισαν πάντως να συρρικνώνονται το προηγούμενο έτος, καθώς οι τράπεζες προσαρμόζονται σε έναν κλάδο που θεωρούν πως εμπεριέχει αυξημένο κίνδυνο. Ωστόσο, οι ελληνικές τράπεζες συνέχισαν να αυξάνουν την έκθεσή τους, όπως και οι ασιατικές, ωθούμενες από ένα ισχυρό και υγιές πελατολόγιο που αποφέρει υψηλό επιτοκιακό κέρδος. Αυτά προκύπτουν από την 20ή ετήσια έκθεση για τις τραπεζικές χρηματοδοτήσεις των ελληνικών ναυτιλιακών της Petrofin Research που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος.
Ειδικότερα, τα δανειακά χαρτοφυλάκια των ελληνικών και των ξένων τραπεζών προς την ελληνόκτητη ναυτιλία υποχώρησαν το 2020 κατά 6,24%. Το σύνολο των πιστώσεων διαμορφώθηκε στα 49,79 δισ. δολ. Μεταξύ των ελληνικών τραπεζών τη μεγαλύτερη έκθεση στη ναυτιλία εμφανίζει η Τράπεζα Πειραιώς με σύνολο πιστώσεων 2,9 δισ. δολ. και ακολουθεί πολύ κοντά η Alpha Bank με χαρτοφυλάκιο 2,85 δισ. Οι δύο αυτές τράπεζες εμφανίζονται παράλληλα στην τρίτη και την τέταρτη θέση της συνολικής κατάταξης. Η Eurobank διαθέτει, σύμφωνα με την Petrofin, ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο 2,61 δισ. και η Εθνική Τράπεζα 2,58 δισ. δολ.
*πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr
