Κράτος δικαίου; Όχι εν καιρώ πολέμου

του N. Peter Kramer

Την περασμένη εβδομάδα οι αρχηγοί κυβερνήσεων της Πολωνίας, της Τσεχικής Δημοκρατίας και της Σλοβενίας πήραν το τρένο για το Κίεβο. Μια θαρραλέα δήλωση υποστήριξης για την ταλαιπωρημένη Ουκρανία. Οι συνταξιδιώτες ήταν ο Πολωνός πρωθυπουργός Μοραβιέτσκι , ο πρωθυπουργός Γιάνσα της Σλοβενίας και ο Τσέχος πρωθυπουργός Φιάλα.

Μόλις μια εβδομάδα πριν, η πολωνική κυβέρνηση βρέθηκε στο εδώλιο του κατηγορουμένου για περιορισμό της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, τις «ζώνες χωρίς ΛΟΑΤ» σε ορισμένες πόλεις και την επαναπροώθηση των Αφγανών μεταναστών στα σύνορα με τη Λευκορωσία. Αλλά, βέβαια, τώρα είναι πόλεμος και η Πολωνία είναι κράτος πρώτης γραμμής... Με ανοιχτές αγκάλες η Πολωνία υποδέχεται εκατοντάδες χιλιάδες Ουκρανούς πρόσφυγες. Ρωσικές βόμβες έπεσαν όχι μακριά από τα πολωνικά σύνορα. Το οικονομικό πλήγμα δεν θα αργήσει να έρθει. Μπροστά σε όλη αυτή την καταστροφή η πολωνική κυβέρνηση αισθάνεται δικαιωμένη από τα γεγονότα: εδώ και χρόνια προειδοποιεί κατά του Πούτιν!

Σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θα δώσει συνέχεια στο θέμα αποκλεισμού της Πολωνίας και Ουγγαρίας από το ταμείο ανάκαμψης από τον κορονοϊό, παρά τις μεγάλες ανησυχίες για το κράτος δικαίου και τις ευρωπαϊκές αξίες σε αυτά τα δύο κράτη μέλη της ΕΕ. Νομικά ο δρόμος είναι ανοιχτός από τη στιγμή που το Δικαστήριο της ΕΕ απέρριψε τις προσφυγές της Ουγγαρίας και της Πολωνίας κατά του μηχανισμού αιρεσιμότητας. Αλλά μην ανησυχείτε. Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε: «πρόκειται για μια κατάσταση πολέμου- πρέπει να αφήσουμε όλα τα μικροπράγματα στην άκρη».

Και όμως; Στις 25 Φεβρουαρίου, στην Κρακοβία μια δικαστής τέθηκε σε διαθεσιμότητα για 30 ημέρες από τον πρόεδρο του δικαστηρίου της. Ήθελε, όπως θα έπρεπε, να εφαρμόσει το δίκαιο της ΕΕ σε μια συγκεκριμένη υπόθεση. Δεν το επέτρεψε η πολωνική κυβέρνηση! Και υπάρχουν και άλλα. Στις 10 Μαρτίου, το Πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι μια διάταξη της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι αντίθετη με το πολωνικό σύνταγμα.

Πόλεμος ή όχι, στην Πολωνία η κατάρρευση του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας συνεχίζεται. Αλλά είπαμε... «Είναι πόλεμος, πρέπει να αφήσουμε όλα τα μικροπράγματα στην άκρη».