Ουραγός η Ευρώπη στην τεχνητή νοημοσύνη-Πρωταθλητές ΗΠΑ και Κίνα

της Νατάσας Φραγκούλη

Υστέρηση έναντι των διεθνών ανταγωνιστών, ΗΠΑ και Κίνας, εξακολουθεί να εμφανίζει η Ευρώπη στην τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence-AI). Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει υψηλά στην ατζέντα της το θέμα της τεχνητής νοημοσύνης, επενδύοντας πάνω από €20 δισ. στην τεχνολογία ΑΙ, μέχρι σήμερα εξακολουθεί να υπολείπεται σε παγκόσμιο επίπεδο.

Για την ακρίβεια, καταλαμβάνει μόλις την τρίτη θέση, με τις ΗΠΑ να κρατούν τα παγκόσμια ηνία και την Κίνα να βρίσκεται δεύτερη στη διεθνή κατάταξη. Αυτήν την εικόνα επιχειρεί να ανατρέψει η Ένωση, μέσα από θεσμικές παρεμβάσεις και γενναίες επενδύσεις στο οικοσύστημα της τεχνητής νοημοσύνης.

Την υστέρηση της Ε.Ε. αναγνωρίζει η ειδική επιτροπή για την τεχνητή νοημοσύνη στην ψηφιακή εποχή (AIDA) στις τελικές της συστάσεις, τις οποίες ενέκρινε χθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το σχετικό κείμενο, το οποίο υιοθετήθηκε με 495 ψήφους υπέρ, 34 κατά και 102 αποχές, σημειώνει ότι “η Ε.Ε. έχει μείνει πίσω στον παγκόσμιο αγώνα δρόμου για μία ηγετική θέση στον τομέα της ΤΝ”.

Η έκθεση θα τροφοδοτήσει τις επικείμενες κοινοβουλευτικές εργασίες για την ΤΝ, ιδίως τον νόμο για την τεχνητή νοημοσύνη, που επί του παρόντος βρίσκεται υπό συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές, οι οποίες αναμένεται να τον ψηφίσουν στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Δυνατότητες της ΤΝ

Οι ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι η Ε.Ε. πρέπει να αποτελέσει παγκόσμιο φορέα καθορισμού προτύπων στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Ζητούν δε τη χάραξη ενός “οδικού χάρτη” για την ΤΝ με χρονικό ορίζοντα το 2030.

Η σχετική έκθεση προτείνει ορισμένες πολιτικές που θα μπορούσαν να απελευθερώσουν τις δυνατότητες της ΤΝ στους τομείς της υγείας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, να συμβάλουν στην καταπολέμηση των πανδημιών και της παγκόσμιας πείνας και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ανθρώπων μέσω της εξατομικευμένης ιατρικής.

“Η Ε.Ε. δεν θα πρέπει παρεμβαίνει πάντοτε ρυθμιστικά στην τεχνητή νοημοσύνη ως τεχνολογία”, σημείωσαν οι ευρωβουλευτές, λέγοντας ότι “το επίπεδο ρυθμιστικής παρέμβασης θα πρέπει να είναι ανάλογο προς το είδος του κινδύνου που συνδέεται με την εκάστοτε χρήση των συστημάτων”.

Κίνδυνοι

Υπογραμμίζοντας ότι η Ένωση ασκεί πιέσεις για την υιοθέτηση μίας παγκόσμιας συμφωνίας για κοινά πρότυπα για την υπεύθυνη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, οι ευρωβουλευτές κάλεσαν τα δημοκρατικά κράτη να συνεργαστούν για τη διαμόρφωση ενός κοινού διεθνούς διαλόγου. Τόνισαν, επίσης, ότι οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σημαντικά δεοντολογικά και νομικά ζητήματα και εξέφρασαν ανησυχία σχετικά με τη στρατιωτική έρευνα και τις τεχνολογικές εξελίξεις στην ανάπτυξη φονικών αυτόνομων οπλικών συστημάτων.

Το Κοινοβούλιο επεσήμανε ότι ορισμένες τέτοιες τεχνολογίες επιτρέπουν την αυτοματοποίηση της επεξεργασίας πληροφοριών σε πρωτοφανή κλίμακα, ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανές μαζικές παρακολουθήσεις και άλλες παράνομες παρεμβάσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα. Οι ευρωβουλευτές προειδοποίησαν ότι τα αυταρχικά καθεστώτα μπορεί να χρησιμοποιήσουν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης για τον έλεγχο, την άσκηση μαζικής παρακολούθησης και την κατάταξη των πολιτών τους σε κατηγορίες ή τον περιορισμό της ελεύθερης μετακίνησης.

*πρώτη δημοσίευση: www.sepe.gr