Προς μια ολοένα και πιο εσωστρεφή Ευρωπαϊκή Ένωση;

του N. Peter Kramer

Πραγματοποιήθηκε η τελετή λήξης της «Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης», σκοπός της οποίας ήταν να συμμετάσχουν οι πολίτες σε μια ευρεία συζήτηση για το μέλλον της ΕΕ.

Ωστόσο, η διοργάνωση της Διάσκεψης έχει ήδη τεθεί υπό αμφισβήτηση. Οι συμμετέχοντες που επιλέχθηκαν ήταν εγγενώς υπέρ της ΕΕ και δεν αντικατόπτριζαν τις απόψεις του μέσου όρου των πολιτών της ΕΕ. Οι συμμετέχοντες πληρώθηκαν για τη συμμετοχή τους. Επιπλέον, η διαδικτυακή πλατφόρμα, βασικό μέρος της διαδικασίας, ήταν μια μεγάλη αποτυχία αν εξετάσουμε τα στοιχεία συμμετοχής.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εργαλειοποίησε τη διάσκεψη για να επιδιώξει τα θεσμικά του συμφέροντα, για παράδειγμα έχοντας τον τελικό λόγο για τον προϋπολογισμό, το δικαίωμα «πρωτοβουλίας», την εξουσία διορισμού του Προέδρου της Επιτροπής. Παρόλα αυτά, χωρίς κανένα δισταγμό μετά τη χειραγώγηση της διάσκεψης, το ΕΚ ζητά τώρα μια Συνταγματική Συνέλευση για να ξεκινήσει η αλλαγή των συνθηκών της ΕΕ.

Η διαβούλευση κατέληξε σε 49 προτάσεις με περισσότερες από 300 συστάσεις που ουσιαστικά ζητούν να γίνει η ΕΕ περισσότερο ένα ομοσπονδιακό υπερκράτος με περισσότερες εξουσίες για τις «Βρυξέλλες», να καταργηθεί το βέτο των κρατών μελών από ορισμένους ευαίσθητους τομείς πολιτικής, κ.λπ.

Οι προτάσεις για αλλαγές πρόκειται τώρα να αξιολογηθούν από τις χώρες της ΕΕ. Εάν μια απλή πλειοψηφία από αυτές -14 κράτη- συμφωνήσει, μπορούν να ψηφίσουν μια διαδικασία για την έναρξη διαπραγματεύσεων σχετικά με τις αλλαγές στη συνθήκη, αλλά δεν είναι σαφές ότι το Συμβούλιο θα μπορέσει να συγκεντρώσει ακόμη και την απλή πλειοψηφία. Πόσο μάλλον να εξασφαλίσει την ομόφωνη ψήφο που απαιτείται για την πραγματοποίηση οποιωνδήποτε αλλαγών στη συνθήκη.

Ήδη μία στις τρεις χώρες αντιτίθεται άμεσα στην έναρξη διαδικασίας για την αλλαγή των συνθηκών της ΕΕ. «Δεν υποστηρίζουμε μη μελετημένες και πρόωρες προσπάθειες για την εκκίνηση διαδικασίας προς την κατεύθυνση της αλλαγής των συνθηκών», αναφέρει το κείμενο που υπογράφεται από τη Βουλγαρία, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Δανία, την Εσθονία, τη Φινλανδία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα, τη Σλοβενία και τη Σουηδία.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η πρόεδρος της Επιτροπής φον ντερ Λάιεν υποστήριξε την ιδέα της αλλαγής των συνθηκών της ΕΕ. Περισσότερη εξουσία για το ΕΚ και λιγότερη εξουσία για τα κράτη μέλη; Η Επιτροπή θα είναι επίσης κερδισμένη.