ΤΙ ΖΗΤΗΣΕ ΝΑ ΜΑΘΕΙ Ο ΜΠΑΡΑΚ ΟΜΠΑΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑ

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Πέρα από τα τυπικά θέματα που ύστερα από μία συνάντηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ έχουν εγκριθεί για να ανακοινωθούν, υπάρχουν και τα άλλα, που παραμένουν «κρυφά». Και τελικά αυτά έχουν και την μεγαλύτερη σημασία. Έτσι, ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ενδιαφέρθηκε να μάθει ποια είναι η κατάσταση της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας στην Ελλάδα, ποιος είναι ο βαθμός ελέγχου της διακίνησης μαύρου χρήματος και πώς η Ελλάδα βλέπει τις σημερινές και μελλοντικές σχέσεις της με τους γείτονές της στα Βαλκάνια.

Στο επίπεδο αυτό, προφανώς οι σύμβουλοι του Αμερικανού προέδρου θα επεσήμαναν στους συμβούλους του κ.Αντώνη Σαμαρά ότι παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις στην Βόρεια Αφρική και την Αίγυπτο, όπου πολιτικά το ακραία ισλαμικό στοιχείο είναι πολύ ισχυρό και διαθέτει και σοβαρά οικονομικά ερείσματα. Επίσης, οι αμερικανικές αρχές γνωρίζουν ότι, μετά την πτώση του καθεστώτος Καντάφι στην Λιβύη, κάπου 2,6 δισεκατ. δολλάρια αναζητούν καταφύγιο –με χώρες της Ευρώπης με φορολογικούς παραδείσους να είναι επιθυμητοί προορισμοί.

Ενδιαφέρον από αμερικανικής πλευράς παρουσιάζει επίσης και το Κυπριακό. Οι αμερικανικές υπηρεσίες γνωρίζουν ότι η διπλωματική κινητικότητα που αναπτύσσεται το τελευταίο διάστημα μεταξύ Αθηνών-Λευκωσίας και Άγκυρας ούτε τυχαία είναι, ούτε συγκυριακή. Οι τρεις πρωτεύουσες προετοιμάζονται για μία δύσκολη και απαιτητική περίοδο που αναμένεται να αρχίσει τον Οκτώβριο και αφορά την προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Διπλωματικές πηγές, με γνώση του διεθνούς και περιφερειακού γίγνεσθαι, μιλούν για επιθυμία των τρίτων ενδιαφερόμενων μερών (μεταξύ των οποίων η ΕΕ, οι ΗΠΑ και άλλοι μεγάλοι διεθνείς «παίκτες») να εξελιχθεί η διαπραγματευτική διαδικασία με γοργούς ρυθμούς, μέσα σε λίγους μήνες, και να μην αφεθεί να απολέσει την δυναμική της.

Οι παράμετροι οι οποίες κινητοποιούν τον διεθνή παράγοντα τώρα αι τροφοδοτούν την προώθηση μίας ακόμα προσπάθειας για να επιλυθεί το Κυπριακό, είναι οι εξής: α) Η αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή, που καθιστά επιτακτική την ανάγκη να κλείσουν το ταχύτερο όποια μέτωπα είναι εφικτό, ώστε να διαμορφωθούν νησίδες με σταθερότητα, β) Οι εξελίξεις στον εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, που αναβαθμίζουν την γεωπολιτική σημασία της λεκάνης της νοτιοανατολικής Μεσογείου και «επιβάλλουν» περιβάλλον σταθερότητας, προκειμένου η εξόρυξη να γίνει με τους καλύτερους δυνατούς όρους, γ) Η οικονομική κρίση που έπληξε την Κυπριακή Δημοκρατία και θεωρείται ότι μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά καθώς, ως ένας από τους βασικούς λόγους απροθυμίας των Κυπρίων να υπερψηφίσουν το 2004 το Σχέδιο Ανάν, είχε θεωρηθεί η απροθυμία τους, τότε, να θέσουν σε κίνδυνο την οικονομική ευημερία που απολάμβαναν –μία ευημερία που σε μεγάλο βαθμό στηριζόταν στον ρωσικό παράγοντα, ο οποίος όλα δείχνουν ότι ενδιαφέρεται πλέον περισσότερο για άνοδο της επιρροής του στην Κεντρική Ασία παρά στην Μεσόγειο.

Στην βάση λοιπόν των όσων προηγούνται η μετάβαση Σαμαρά στις ΗΠΑ έχει αρκετές θετικές πλευρές –οι οποίες όμως χρειάζονται και πολλά άλλα για να φέρουν αποτελέσματα. Και ίσως στο επίπεδο αυτό να υπάρχει σοβαρό πρόβλημα.