Η ΕΕ υπονομεύει τη θέση της;

του N. Peter Kramer

Η φιλοσοφία των κυρώσεων είναι ότι καλύτερα να πλήττουμε μια άλλη χώρα, παρά να προκληθεί ζημιά στη δική μας χώρα. Το έχουμε δει αυτό για παράδειγμα με το Ιράν, τη Βενεζουέλα, τη Βόρεια Κορέα και πολλές άλλες χώρες. Η πολιτική κυρώσεων της ΕΕ ακολούθησε ως επί το πλείστον την πολιτική των ΗΠΑ. Ωστόσο, με τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας υπάρχουν αρκετές διαφορές.

Η ΕΕ ακολουθεί και πάλι τις ΗΠΑ, αλλά σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και τους άφθονους πόρους της, στην περίπτωση της Ρωσίας πολλές οικονομικές κυρώσεις προκαλούν αναπόφευκτα ζημιά στις χώρες της ΕΕ - και ορισμένες πλήττονται περισσότερο από άλλες. Έτσι, η ΕΕ αποφάσισε ότι πρέπει να γίνει έλεγχος των οικονομικών επιπτώσεων. Οι «Βρυξέλλες» κάνουν λόγο για ένα ποσό ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Οι κυρώσεις της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα σε πολλά κράτη μέλη. Οι εισαγωγές ρωσικής ενέργειας από την ΕΕ ήταν αξίας 99 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2021, ενώ το ρωσικό πετρέλαιο αντιστοιχούσε στο 27% των εισαγωγών πετρελαίου της ΕΕ. Τεχνικά, οι εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία είναι ευκολότερο να αντικατασταθούν από ό,τι οι εισαγωγές φυσικού αερίου, ωστόσο η αύξηση των τιμών του πετρελαίου επιβαρύνει τον ήδη αυξανόμενο πληθωρισμό σε ολόκληρη την ΕΕ.

Ορισμένα κράτη μέλη πρότειναν να καθυστερήσει η απαγόρευση του πετρελαίου για να προχωρήσουν με το υπόλοιπο πακέτο κυρώσεων, αλλά αυτό δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής, καθώς πιστεύεται ότι τα μέτρα δεν θα είναι αποτελεσματικά χωρίς το ενεργειακό στοιχείο. Η αντίθεση της Ελλάδας και της Κύπρου στο σχέδιο των Βρυξελλών να απαγορεύσουν στα πλοία της ΕΕ να μεταφέρουν ρωσικά προϊόντα λόγω των οικονομικών επιπτώσεων στις βιομηχανίες τους έχει ήδη αντίκτυπο.

Εν τω μεταξύ, φαίνεται ότι το θέμα «απαγόρευση πετρελαίου» θα πρέπει να συζητηθεί μεταξύ των ηγετών της ΕΕ και όχι σε χαμηλότερο πολιτικό επίπεδο.

Είχε δίκιο ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν όταν δήλωσε πρόσφατα ότι το συνεχώς αυξανόμενο υψηλό ενεργειακό κόστος αποδυναμώνει τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα στην ΕΕ; Ο ίδιος έκανε λόγο για «οικονομική αυτοκτονία» εξαιτίας της ενεργειακής πολιτικής της ένωσης.

Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι η Ευρώπη θα είναι για πολύ καιρό ακόμη η περιοχή με το υψηλότερο ενεργειακό κόστος στον κόσμο.