του N. Peter Kramer
Οι Ευρωπαίοι εξέπληξαν τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν με την ενότητα που επέδειξαν μέχρι στιγμής και την αποφασιστικότητά τους ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά τώρα φοβούνται το οικονομικό πλήγμα μιας παρατεταμένης σύγκρουσης, σύμφωνα με μια νέα έκθεση* που δημοσιεύθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) και στηρίζεται σε δημοσκοπήσεις. Αναμένονται, όμως, σημαντικές πιέσεις... Η έρευνα διαπίστωσε ότι, ενώ η υποστήριξη προς την Ουκρανία παραμένει υψηλή, οι ανησυχίες των πολιτών έχουν μετατοπιστεί από τις εξελίξεις στο πεδίο της μάχης προς τις ευρύτερες επιπτώσεις εξαιτίας της σύγκρουσης - όπως η αύξηση των τιμών της ενέργειας, το κόστος των οικονομικών κυρώσεων, η ταχεία αύξηση του πληθωρισμού και η διαταραχή της αλυσίδας εφοδιασμού.
Η έρευνα αποκάλυψε ότι πολλοί στην Ευρώπη επιθυμούν την λήξη του πολέμου το συντομότερο δυνατό, ακόμη και αν αυτό σημαίνει εδαφικές απώλειες για την Ουκρανία. Άλλοι πιστεύουν ότι η Ρωσία πρέπει να τιμωρηθεί και να λογοδοτήσει για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Υπάρχει, επίσης, η πεποίθηση μεταξύ των ανθρώπων ότι η ΕΕ, και όχι οι ΗΠΑ ή η Κίνα, θα είναι σε χειρότερη θέση ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης. Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο είναι ότι οι Ευρωπαίοι θέλουν να μειώσουν την ανεξαρτησία τους από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Ρωσίας, ακόμη και εις βάρος των κλιματικών στόχων της ΕΕ.
Αλλά το μεγάλο χάσμα που δείχνει η έρευνα, είναι μεταξύ εκείνων που θέλουν να τερματιστεί ο πόλεμος το συντομότερο δυνατό και εκείνων που θέλουν να τιμωρηθεί η Ρωσία. Ο Μαρκ Λέοναρντ, διευθυντής του ECFR, δήλωσε: «Αν δεν γίνει σωστός χειρισμός, το χάσμα μεταξύ του "στρατοπέδου της ειρήνης" και του "στρατοπέδου της δικαιοσύνης" για την Ουκρανία θα μπορούσε να είναι τόσο επιζήμιο όσο αυτό μεταξύ πιστωτών και οφειλετών κατά τη διάρκεια της μεγάλης κρίσης του ευρώ». Η έκθεση προειδοποιεί τους ηγέτες της ΕΕ να μην πάρουν «μαξιμαλιστικές θέσεις» σε σχέση με τη σύγκρουση και προτείνει να παραμείνουν σκληροί απέναντι στη Ρωσία, αλλά προσεκτικοί όσον αφορά τους κινδύνους κλιμάκωσης. Ο συνάδελφος του Λέοναρντ, Ιβάν Κράστεφ, πρόσθεσε: «Η κοινή γνώμη υποστήριξε την ενότητα της ΕΕ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τώρα εναπόκειται στους Ευρωπαίους ηγέτες να διατηρήσουν αυτή την ενότητα».
*Η έρευνα διεξήχθη στη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιταλία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, την Ισπανία και τη Σουηδία- μεταξύ 28 Απριλίου και 11 Μαΐου 2022.
