Μια απροσδόκητη και εκ πρώτης όψεως ακατανόητη εξέλιξη καταγράφεται στην Τουρκία και τη σχολιάζουν έντονα τα γερμανικά ΜΜΕ. Τη στιγμή που ο πληθωρισμός στη χώρα βρίσκεται σε διαστημικά επίπεδα έχοντας περάσει προ πολλού το 75% και πλησιάζει το 89% με τα επίσημα στοιχεία, το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης γνωρίζει πρωτοφανή άνθηση. Ο δείκτης τιμών των μετοχών BIST – 100 έχει σημειώσει συνολικά άνοδο 31% από την αρχή της χρονιάς.
Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Suddeutsche Zeitung, η εκτόξευση αυτή δεν υποδηλώνει θετικές εξελίξεις για την τουρκική οικονομία. Η γερμανική εφημερίδα επισημαίνει αντιθέτως ότι με μια πιο προσεκτική ματιά βλέπουμε ότι η Τουρκία κάθε άλλο παρά αποτελεί νησίδα ευημερίας. Η έκρηξη στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης είναι αντανάκλαση και συνέπεια της κρίσης που μαστίζει τη χώρα και του πληθωρισμού που καλπάζει σε δυσθεώρητα επίπεδα. Η άνοδος των τιμών στη γειτονική χώρα ήταν μόλις 20% στην αρχή της χρονιάς και τώρα βρίσκεται πλέον στο αδιανόητο επίπεδο του 80% σε ετήσια βάση. Η άλλη όψη του ίδιου προβλήματος είναι, άλλωστε, η διαρκής υποχώρηση που σημειώνει το νόμισμα της χώρας χάνοντας την αξία του με ραγδαίο ρυθμό. Πριν από μόλις ένα χρόνο η ισοτιμία του διαμορφωνόταν στις 8,5 τουρκικές λίρες προς ένα δολάριο, ενώ σήμερα ένα δολάριο αντιστοιχεί σε 17,30 τουρκικές λίρες. Και μόλις το 2016 ένα δολάριο αγόραζε 3 τουρκικές λίρες.
Επιχειρώντας να προσεγγίσει το αξιοπερίεργο αυτής της άνθησης που γνωρίζουν οι τουρκικές μετοχές και η αγορά της Κωνσταντινούπολης, ο Ούλριχ Λόιχτμαν, επικεφαλής της ομάδας αναλυτών συναλλάγματος στην Commerzbank, εκφράζει την εκτίμηση ότι «πρόκειται για Τούρκους επενδυτές που προσπαθούν να βρουν κάποια τοποθέτηση που θα τους προστατεύσει από τον πληθωρισμό γι’ αυτό και αγοράζουν μετοχές».
Ερωτώμενος, πάντως, για το κατά πόσον θα μπορούσε να γίνει το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης εξίσου ελκυστικό και για επενδυτές από το εξωτερικό, ο ίδιος αναλυτής κάνει μια υπόθεση. Οπως σχολιάζει η Suddeutsche Zeitung, ο Λόιχτμαν θεωρεί πιθανόν να αγοράσουν τις τουρκικές μετοχές και κάποιοι ξένοι επενδυτές αν επενδύουν σε ένα σενάριο που λέει πως η άνοδος του δείκτη των τιμών των μετοχών θα είναι μεγαλύτερη από την πτώση του νομίσματος. Εξηγεί, έτσι, πως θεωρητικά οι δύο αυτοί παράγοντες εξισορροπούν ο ένας τον άλλο. Διευκρινίζει όμως ότι στην Τουρκία υπάρχει ένα είδος ήπιων ελέγχων στις κινήσεις κεφαλαίων. Οπως το έχει διαμορφώσει τα τελευταία χρόνια η τουρκική επιτροπή κεφαλαιαγοράς, καθ’ υπαγόρευσιν όμως της κυβέρνησης Ερντογάν, το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο δυσχεραίνει, σχεδόν καθιστά αδύνατον να ποντάρουν οι επενδυτές στην πτώση του τουρκικού νομίσματος.
*πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr