Η παραίτηση Ντράγκι βλάπτει την Ιταλία και το ευρώ

της Λάιζα Τζούκα*

Η πολιτική κρίση στην Ιταλία συμβαίνει σε μια τρομακτική εποχή. Ο πρωθυπουργός της, Μάριο Ντράγκι, πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, είχε υποβάλει την παραίτησή του στα τέλη της περασμένης εβδομάδας. Μάλλον θα αγωνιστεί πολύ να συγκροτήσει μια εναλλακτική κυβέρνηση, ανοίγοντας τον δρόμο για να αναδειχθεί μια λιγότερο φίλα προσκείμενη στο κοινό νόμισμα και υπό συνθήκες μιας κλιμακούμενης κρίσης στο φυσικό αέριο. Πρόκειται για ειδήσεις κακές τόσο για την ίδια την Ιταλία όσο και για το ευρώ. Ο Μάριο Ντράγκι είχε αναλάβει τα πρωθυπουργικά καθήκοντα τον Φεβρουάριο του 2020, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στην επείγουσα κατάσταση της πανδημίας. Η απόφασή του να παραιτηθεί έρχεται μετά την ανοιχτή ρήξη του με το αντισυστημικό Κίνημα 5 Αστέρων. Ο πρόεδρος της Ιταλίας Σέρτζιο Ματαρέλα, ο οποίος έχει την εξουσία να κηρύξει τη διάλυση της Βουλής, δεν έκανε δεκτή την παραίτηση Ντράγκι, απευθύνοντάς του έκκληση να επανεξετάσει εντός της τρέχουσας εβδομάδας εάν δύναται να εξασφαλίσει νέα πλειοψηφία στο Σώμα.

Μια νέα υπό τον Μάριο Ντράγκι κυβέρνηση μπορεί να θεωρηθεί και πιθανή και επιθυμητή. Η Ιταλία βρίσκεται ενώπιον μιας επαπειλούμενης διανομής με δελτίο των καυσίμων φέτος τον χειμώνα εάν η Ρωσία δεν αποκαταστήσει τις συνήθεις εξαγωγές της σε φυσικό αέριο – μια τέτοια κίνηση είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει την οικονομία σε ύφεση. Διατηρώντας στο πηδάλιο έναν έμπειρο οικονομολόγο σε μια τέτοια κρίσιμη συγκυρία, θα καθησυχαστούν οι επενδυτές ότι το ήδη τεράστιο δημόσιο χρέος της χώρας, 151% του ΑΕΠ, δεν θα εκτροχιαστεί. Ο Μάριο Ντράγκι επιπροσθέτως θα μπορούσε να δώσει ώθηση για να ψηφιστεί η νομοθεσία περί ετήσιου προϋπολογισμού και να αποδεσμευθούν τα ιδιαιτέρως αναγκαία κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Παρά ταύτα, μια νέα κυβέρνηση Ντράγκι θα είναι σαφώς πιο αποδυναμωμένη και θα διατρέχει τον μόνιμο κίνδυνο να υπονομευθεί από άλλα μέλη του ευρέος φάσματος συνασπισμού. Στα μέσα του επόμενου έτους ολοκληρώνεται η θητεία της Βουλής και απομένουν λίγοι μήνες μέχρι τότε, οπότε ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ δεν έχει περιθώρια να προωθήσει μείζονες μεταρρυθμίσεις.

Ανεξαρτήτως των έντονων πιέσεων Ματαρέλα, η σύμπηξη νέας πλειοψηφίας φαντάζει δύσκολη ούτως ή άλλως. Χωρίς την κάλυψη Ντράγκι, το ιταλικό χρέος, ήδη υπό πίεση λόγω της ανόδου των ομολογιακών αποδόσεων, θα καθίσταται ολοένα πιο δύσκολο στην εξυπηρέτησή του. Η δε ΕΚΤ θα αντιμετωπίσει προβλήματα στο να αιτιολογήσει την προσπάθειά της να κατευνάσει την αναταραχή λόγω της πολιτικής κρίσης στην Ιταλία. Κι αυτό δεν θα συνδράμει το ήδη εξασθενημένο ευρώ.

*οικονομολόγος της Berenberg Bank
**πρώτη δημοσίευση: www.kathimerini.gr