Επενδύσεις και ανάπτυξη

του Παναγιώτη Καπόπουλου*

Ο ισχυρός ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης της τελευταίας διετίας λαμβάνει, σταδιακά, ορισμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά που εφόσον διατηρήσουν τη δυναμική τους, προετοιμάζουν το έδαφος για την είσοδο της χώρας σε ένα νέο παραγωγικό υπόδειγμα. Κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, η επενδυτική δαπάνη συνέβαλε κάτι λιγότερο από το ήμισυ του ετήσιου ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 2,4%, σημαντικά υψηλότερος σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η συμβολή των επενδύσεων στον ρυθμό ανάπτυξης ήταν σημαντικά βελτιωμένη κατά τα δύο προηγούμενα έτη σε σχέση με την περασμένη δεκαετία, ενώ οι άμεσες ξένες επενδύσεις σημείωσαν πέρυσι την υψηλότερη επίδοση των τελευταίων 21 ετών, καθώς ανήλθαν σε 7,2 δισ. ευρώ το οποίο αντιστοιχεί σε 3,5% του ΑΕΠ.

Η συμβολή του επιχειρηματικού τομέα είναι ορατή και σε άλλους δείκτες στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν αφενός η αύξηση της παραγωγής στην ελληνική μεταποίηση, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική δεδομένου ότι λαμβάνει χώρα εν μέσω επιδείνωσης των λειτουργικών συνθηκών του μεταποιητικού κλάδου στην ευρωζώνη, και αφετέρου η δυναμική επιστροφή του τουρισμού σε υψηλές επιδόσεις. Σημαντικοί παράγοντες συνέβαλαν προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της επενδυτικής δαπάνης. Πρώτον, ο περιορισμός του κινδύνου χώρας.

Το 2022 η χώρα επέστρεψε σε, έστω και οριακό, πρωτογενές πλεόνασμα για πρώτη φορά μετά την πανδημία, παρά τη δημοσιονομική στήριξη σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης. Η εξέλιξη αυτή σε συνδυασμό με την ισχυρή οικονομική ανάκαμψη και τα ευνοϊκά δομικά χαρακτηριστικά του ελληνικού δημόσιου χρέους (σταθερά και συγκριτικά χαμηλά επιτόκια, υψηλή μέση σταθμική διάρκεια), διασφαλίζει την πε-ραιτέρω αποκλιμάκωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ.

Δεύτερον, η βελτίωση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας και του θεσμικού περιβάλλοντος, απόρροια των προγραμμάτων οικονομικής προσαρμογής της περασμένης δεκαετίας. Τρίτον, η σταδιακή εμπέδωση ενός σκηνικού πολιτικής σταθερότητας στη χώρα που είναι απαραίτητο προκειμένου να συνεχιστεί απρόσκοπτα η υλοποίηση της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής τόσο στο δημοσιονομικό όσο και στο μεταρρυθμιστικό πεδίο και ιδιαίτερα η προώθηση μεταρρυθμίσεων φιλικών προς την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις.

Τέλος, η προεξόφληση της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας από το επενδυτικό κοινό, που αναμένεται να συμπαρασύρει προς τα κάτω το κόστος δανεισμού των τραπεζών και των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, με ευρύτερες θετικές επιπτώσεις για την ελληνική οικονομία. Η υψηλή συμβολή των επενδύσεων στο αναπτυξιακό μείγμα αναμένεται να διατηρηθεί τα επόμενα έτη – ενισχύοντας την παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής και την απασχόληση – καθώς προσδοκάται ότι θα πραγματοποιηθούν σημαντικά επενδυτικά σχέδια στο πλαίσιο υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο θα αποτελέσει τον κινητήριο μοχλό της οικονομικής μεγέθυνσης τα επόμενα έτη.

*Chief Economist της Alpha Bank
**πρώτη δημοσίευση: Οικονομικός Ταχυδρόμος