του
Γιάννη Μήτσιου, πολιτικού επιστήμονα-διεθνολόγου
Η Γιάλτα βρίσκεται στην Κριμαία και στο ίδιο μέρος, ο ιστορικός χρόνος σήμερα καλείται να δημιουργήσει μια νέα διεθνή πραγματικότητα ή ο πλανήτης να μπεί σε μια νέα περιπέτεια διεθνών διαστάσεων που αν ξεφύγει από τον έλεγχο και τη διπλωματία μπορεί να οδηγήσει σε έναν Γ΄ΠΠ.
Ο Τσώρτσιλ συνήθιζε να λέει ότι εκεί που τελειώνει το «μπλά-μπλά», αρχίζει το «μπουμ-μπουμ». Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η διπλωματία έχει τον πρώτο λόγο στο υψηλότερο επίπεδο που θα μπορούσε να φτάσει. Ηνωμένα Έθνη, ΝΑΤΟ, Σύνοδος Αρχηγών ΕΕ, τηλεφωνικές συνομιλίες ηγετών, επισκέψεις κλπ.
Η κρίση στις σχέσεις Ρωσίας – Δύσης αντανακλά ίσως με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τα σημερινά στρατόπεδα, συμμαχίες και το πώς ελέγχεται ο πλανήτης αλλά ακόμα περισσότερο αντανακλά το τελευταίο χαρτί μιας κουρασμένης Δύσης για την παγκόσμια επικυριαρχία της. Η ουκρανική κρίση δίνει μια μοναδική ευκαιρία για μία «προσωρινή» ενότητα στις σχέσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ ενάντια στον «κοινό εχθρό», όπως οι ηγεσίες τον αντιλαμβάνονται, την αναγεννημένη Ρωσία και τον ίδιο τον Πούτιν. Το άγχος, η νευρικότητα και η αδυναμία μακροπρόθεσμης στρατηγικής βρίσκονται στο στρατόπεδο της Δύσης. Η Ευρώπη έχει ευρωεκλογές σε τρείς μήνες και οι λαοί αμφισβητούν έντονα την πορεία της ΕΕ με την σημερινή της μορφή που ουσιαστικά εξυπηρετεί την γραφειοκρατία των Βρυξελλών, τις τράπεζες και τις πολυεθνικές και την ίδια τη Γερμανία. Ακόμη περισσότερο μέσα στη χρονιά θα αμφισβητηθεί με δημοψηφίσματα η ενότητα της Μεγ. Βρεττανίας αν ανεξαρτητοποιηθεί η Σκωτία, η στην Ισπανία αν φύγει η Καταλωνία ή αργότερα στο Βέλγιο κλπ. Τότε τι θα κάνει η ΕΕ θα στείλει στρατό η Μέρκελ και ο Μπαρόζο να εγγυηθούν την εδαφική συνοχή της ΕΕ;
Στην Αμερική από την άλλη η οικονομία είναι εύθραυστη με το δημόσιο χρέος να πολώνει πολιτικά η FED να έχει σταματήσει να κόβει πληθωριστικά δολάρια και η αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων να μην οδηγεί πουθενά. Είναι τόσα πολλά τα μέτωπα που η Δύση δεν μπόρεσε να λύσει που η αντιπαράθεση με τη Ρωσία αναδεικνύει το μέγεθος της εσωτερικής της κρίσης. Συρία, Λιβύη, Ιράκ, Αφγανιστάν, Πακιστάν, Σουδάν, Κεντρική Αφρική, Αίγυπτος είναι μερικά παραδείγματα που η ανάμιξη της Δύσης προσέφερε μάλλον περισσότερες καταστροφές παρά ειρήνευση και επίλυση.
Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο αυτής της κρίσης είναι ότι η Ρωσία δεν είναι μόνη. Μέσα σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία οι οικονομικές σχέσεις μαζί με τη γεωπολιτική αναδεικνύουν τους πρωταγωνιστές. Η Δύση το ξέρει ότι τα όριά της είναι προδιαγεγραμμένα και δεν μπορεί να αντέξει μια μακροπρόθεσμη αντιπαράθεση. Η Γερμανία και η εξαγωγική της βιομηχανία στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Ρωσίας.
Τα ρωσικά κεφάλαια και οι μπίζνες των ακινήτων στην Αγγλία πρωταγωνιστούν στο Σίτυ του Λονδίνου που δίδει το 35% του ΑΕΠ της Αγγλίας ενώ η γαλλική και η ιταλική οικονομία δοκιμάζονται.
Η Ρωσία έχει μαζί της Κίνα και άλλες χώρες, την ιστορία και προπάντων τον ψυχισμό της. Στο Στάλινγκραντ, στο Κουρσκ και στις ουκρανικές πεδιάδες παίχθηκε η νίκη της Ρωσίας στο Β’ΠΠ, με θυσίες ενάμιση εκατομμυρίων ρώσων. Στην Κριμαία στα μέσα του 18ου αι. αντιμετώπισε τους στόλους της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Τουρκίας και μετά την ρωσική επανάσταση στην Κριμαία η τότε Δύση πολέμησε τον Λένιν. Η Ρωσία το ίδιο θα κάνει τώρα.
Στην κρίση των πυραύλων της Κούβας το 1961, ο Κέννεντι έκανε ακριβώς αυτά που κάνει ο Πούτιν τώρα. Ο Χρουτσώφ τραβήχτηκε γιατί η Κούβα ήταν στην αυλή της Αμερικής, ότι είναι τώρα η Κριμαία και η Ουκρανία. Τώρα αν η Δύση κάνει πίσω θα χάσει την μελλοντική κυριαρχία του 21ου αι. στην Ευρασία και κατ ΄επέκτασιν την πλανητική της επιρροή. Αν δεν υποχωρήσει θα ρισκάρει μια αντιπαράθεση με απρόβλεπτες συνέπειες και στις δύο περιπτώσεις η θέση της είναι πιο αδύναμη από της Ρωσίας. Το έργο μόλις ξεκίνησε….
