του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Οι τελευταίες εξελίξεις στη Συρια ανοίγουν ένα καινούργιο παράθυρο για την εξωτερική μας πολιτική. Έχω κι άλλες φορές αναφέρει πως αμεξαρτητα απο τις όποιες αντιδεοντολογικές κινήσεις της Τουρκίας και την διαφοροποίησή της απο τις δυτικές θέσεις οι σχέσεις της με την Ρωσία αποτελεί τον κυρίαρχο παράγοντα για την στάση των δυτικων δυνάμεων και του ΝΑΤΟ απέναντί της. Σε όλη την πορεία της σύγχρονης ιστορίας μόνο όταν η Τουρκια είχε άσχημες σχέσεις με την Ρωσία η Ελλάδα κατόρθωνε να προωθήσει τα εθνικά της συμφέροντα αντίθετα με τις επιδιώξεις της Άγκυρας. Κάτι τετοιο διαφαίνεται και πάλι τώρα με την αντίθεση Ρωσίας με την Τουρκία σε σχέση με την ανατροπή του Ασσάντ και την υπονόμευση των ρωσικών συμφερόντων στη Μέση Ανατολή.
Μετά από πάνω απο 60 χρόνια το καθεστώς Ασάντ στην Συρία ανετράπη. Αυτό έγινε από τους σουνίτες ισλαμιστές που με την υποστήριξη κατα βαση της Τουρκίας κατόρθωσαν να εκμεταλλευθούν τις γεωπολιτικές συγκυρίες (αδυναμία της Ρωσίας να παρέμβει, όπως στο παρελθόν, λογω εμπλοκής της στην Ουκρανία και τις δυσκολίες του Ιράν να κινητοποιήσει την Χετζμπολάχ απο τον γειτονικό Λίβανο και τις δικές του σιιτικές παραστρατιωτικές οργανώσεις λόγω εμπλοκής τους στις τρέχουσες αντιπαραθέσεις με το Ισραήλ) και να χτυπήσουν αποτελεσματικά το καθεστώς της Δαμασκού.
Η Τουρκία εκμεταλλεύθηκε απόλυτα την στιγμή αυτή ισχύος, αγνόησε απόλυτα τα συμφέροντα της Ρωσίας και ενεθάρρυνε τους ισλαμιστές να προχωρήσουν στο τελικό τους χτύπημα. Το καθεστώς Ασσάντ είχε φανεί ήδη από την προ δεκαετίας περίπου κρίση στη χώρα πως είχε πήλινα πόδια. Η σουνιτική πλειοψηφία της χώρας του είχε ήδη στρέψει την πλάτη. Οι Κούρδοι, που είχαν διακριθεί στις μάχες κατα του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), είχαν τη δική τους ατζέντα και την ανησυχία για την μόνιμη απειλή της Τουρκίας κι αδιαφορούσαν για τις τύχες της Δαμασκού, ενώ Ρώσσοι και Ιρανοί είχαν ουσιαστικά στα χέρια τους τις τύχες της χώρας και του καθεστώτος. Με μοναδική στήριξη την μειονότητα των σιιτών Αλαουιτών, που αποτελούν την φυλή προέλευσης της οικογένειας Ασσάντ (αν και η γυναίκα του είναι αγγλίδα), η μακροημέρευση του προσωποπαγούς καθεστώτος ήταν εξαιρετικά αμφίβολη.
Με την προοπτική ανόδου στην εξουσία του Ντόναλντ Τράμπ που πιθανότατα να μετέβαλε σε πολλά σημεία τον γεωπολιτικό χάρτη, ιδιαίτερα της Μέσης Ανατολής, αλλα και την στάση των ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσία και τον ενδεχόμενο απεγκλωβισμό της από την Ουκρανική κρίση κάποιοι έκριναν πως ήταν απαραίτητο να δράσουν. Η Τουρκία γνωρίζει πως οι Κούρδοι καιροφυλακτούν για να εξασφαλίσουν κάποια ανεξαρτησία, που πιθανότατα μιά κυβέρνηση Τραμπ να μην τους την αρνηθεί. Και με το εχθρικό απέναντι στην Τουρκία καθεστώς Ασσάντ στη Συρία θα σκοτείνιαζε για την Άγκυρα παραπέρα ο ορίζοντας. Έτσι ο κύβος ερρίφθη.
Με μια επίθεση αστραπή απο τις αντάρτικες σουνιτικές ισλαμιστικές δυνάμεις της Hayat Tahrir al Sham (HTS), με στήριξη αποκλειστικά σχεδόν της Άγκυρας - μπορεί και του Ισραήλ - πάνω στις κύριες πόλεις της Συρίας, το καθεστώς Ασσάντ κατέρρευσε. Πρώτα επεσε το Χαλέπι, ακολούθησαν η Χάμα (που πριν δεκαετίες, ο πατέρας Χαφέζ Ασσάντ είχε εξοντώσει κάπου 20.000 σουνίτες μουσουλμάνους - με την πλήρη ανοχή των "προοδευτικών" της εποχής), η Χολμς και τελευταία η Δαμασκός.
Η Άγκυρα έδρασε με επιτυχία, αιφνιδιαστικά κι αυτόνομα. Η Δύση μουδιασμένα χαιρέτησε την πτώση του δικτάτορα χωρίς να γνωρίζει τι θα ακολουθήσει. Αυτή την στιγμή ΗΠΑ, Ρωσία και ΝΑΤΟ δεν ειναι χαρούμενοι με την Άγκυρα. Θα αφησουμε κι αυτη την ευκαιρία να πάει χαμένη;
