της Νατάσας Φραγκούλη
Διαθέσιμος από το 2026 θα είναι στην Ελλάδα ο “Pharos”, ένα από τα πρώτα επτά εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης, που θα δημιουργηθούν πανευρωπαϊκά. Το εθνικό σχέδιο για τον “Pharos”, το οποίο υπέβαλε το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, μετά το πράσινο φως, που έλαβε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εισέρχεται σε φάση υλοποίησης. Η δε υλοποίησή του θα συνδυαστεί με την εγκατάσταση στην Ελλάδα του υπερ-υπολογιστή “Δαίδαλος”, ο οποίος αναμένεται να είναι έτοιμος έως τα τέλη του 2025 ή στις αρχές του 2026, φέρνοντας την Ελλάδα στην εμπροσθοφυλακή της Ευρώπης στην τεχνητή νοημοσύνη.
“Με τη δημιουργία του Ελληνικού Εργοστασίου ΤΝ αναδεικνύεται η στρατηγική μας δέσμευση στην καινοτομία και την τεχνολογική ηγεσία στην Ευρώπη”, τόνισε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σχολιάζοντας το ευρωπαϊκό “οκ”, σημειώνοντας ότι η επένδυση θα ενισχύει τον ρόλο της χώρας ως προορισμού καινοτομίας στο ΑΙ, παγκοσμίως.
Ο προϋπολογισμός του ελληνικού ΑΙ Factory, ύψους €30 εκατ., καλύπτεται κατά €15 εκατ. από εθνική χρηματοδότηση, ενώ το υπόλοιπο θα προέλθει από χρηματοδότηση μέσω του EuroHPC JU, που είναι υπεύθυνο για τις υπερυπολογιστικές υποδομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως έχει διευκρινίσει ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, κομβικό ρόλο στη χρηματοδότηση θα έχει το Υπερταμείο, ώστε να υπάρξει μόχλευση πόρων και κινητοποίηση του οικοσυστήματος καινοτομίας.
Τι θα κάνει ο “Pharos”
Ο “Pharos” θα είναι ένα από τα πρώτα “εργοστάσια” τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη, με τα άλλα έξι να εγκαθίστανται στη Βαρκελώνη, την ιταλική Μπολόνια, το Καϊάνι στη Φινλανδία, το Μπίσεν στο Λουξεμβούργο, το Λινκόπινγκ στη Σουηδία και τη γερμανική Στουτγάρδη. Το ελληνικό AI Factory θα λειτουργεί ως “one-stop-shop”, ώστε επιχειρήσεις και οργανισμοί να αποκτήσουν υποστήριξη στην ανάπτυξη εφαρμογών ΑΙ σε τρεις άξονες: Υγεία, Βιωσιμότητα, Γλώσσα-Πολιτισμός.
“Αποκτούμε τον “Pharos”, ένα από τα πρώτα επτά Εργοστάσια ΤΝ στην ΕΕ, δίνοντας σημαντική ώθηση στο εγχώριο οικοσύστημα ΤΝ. Παράλληλα, αναπτύσσουμε τον υπερυπολογιστή “Δαίδαλο”, στον οποίο θα στηριχτεί το AΙ Factory. Επενδύουμε στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων πολιτών και εργαζομένων, αποκτούμε πολύτιμα δεδομένα και σχεδιάζουμε την επόμενη μέρα για την αποτελεσματική αξιοποίησή τους”, τόνισε χθες ο κ. Παπαστεργίου, σχολιάζοντας την έγκριση της ελληνικής πρότασης, που υπέβαλε το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Την πρόταση για τον “Pharos” συντονίζει το ΕΔΥΤΕ, ο φορέας του Υπουργείου, που έχει την ευθύνη για την ανάπτυξη και λειτουργία του υπερυπολογιστή “Δαίδαλου”, ενώ καθοριστικό ρόλο θα έχουν το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών “Δημόκριτος” που θα αποτελέσει την έδρα του AI Factory, το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και το Ερευνητικό Κέντρο “Αθηνά”.
Σε τρεις πυλώνες
Το ελληνικό AI Factory θα παρέχει ένα σύνολο υπηρεσιών, προκειμένου να αποτελέσει το “one-stop-shop” σημείο, όπου επιχειρήσεις και οργανισμοί θα μπορέσουν να αποκτήσουν τεχνογνωσία και υποστήριξη για την ανάπτυξη εφαρμογών ΑΙ, δεδομένα και εργαλεία, ακόμα και υποστήριξη για την επιχειρηματική τους βιωσιμότητα. Αρχικά, θα επικεντρωθεί σε τρεις στρατηγικούς πυλώνες: Υγεία, Βιωσιμότητα (Ενέργεια, Κλιματική Αλλαγή, Περιβάλλον) και Γλώσσα-Πολιτισμός, προκειμένου να ενισχύσει την καινοτομία και να επιφέρει σημαντικά οφέλη για την ελληνική οικονομία και κοινωνία.
Στην Υγεία θα αναπτυχθούν ανωνυμοποιημένα και έτοιμα για ΑΙ σύνολα δεδομένων υγείας (π.χ. ηλεκτρονικά αρχεία υγείας), που θα χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης, στοχεύοντας στην προγνωστική ανάλυση για χρόνιες ασθένειες και την εξατομίκευση των ασθενών.
Στον Πολιτισμό και τη Γλώσσα, το έργο στοχεύει στην ψηφιοποίηση και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της γλώσσας της Ελλάδας μέσω του ΑΙ, ενώ στη Βιωσιμότητα ο “Pharos” θα υποστηρίξει λύσεις με βάση το ΑΙ στη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πόρων, αξιοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
*πρώτη δημοσίευση: Sepe.gr