του Πλαμεν Τοντσεφ
Στις 6 Σεπτεμβρίου 2014 στο Ντόρτμουντ η εθνική Σκωτίας αντιμετώπισε τους Γερμανούς σε προκριματικό αγώνα εν όψει του Euro-2016. Οι παγκόσμιοι πρωταθλητές επικράτησαν δύσκολα με 2:1 και η αγωνία κορυφώθηκε στο 66ο λεπτό, όταν για τους φιλοξενούμενους ισοφάρισε προσωρινά ένας παίκτης τους με το εξόχως σκωτσέζικο όνομα: kechi Anya. Ο εν λόγω ποδοσφαιριστής είναι γιος Νιγηριανού και Ρουμάνας που ζουν χρόνια τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η συμμετοχή του Ikechi Anya στην εθνική Σκωτίας δεν θα έπρεπε καν να αποτελεί είδηση, αν δεν είχαμε πριν από λίγες μέρες το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας. Μεταξύ σοβαρού και αστείου, θα μπορούσε να διατυπώσει κανείς το εξής ερώτημα:
Γιατί, ενώ θεωρείται αποδεκτή - και καλώς είναι αποδεκτή - η σκωτσέζικη υπηκοότητα ενός ποδοσφαιριστή που δεν έχει σκωτσέζικο αίμα στις φλέβες του, φτάσαμε τόσο κοντά στην απόσχιση της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο; Για ποιό λογο το 45% των ψηφοφόρων στη Σκωτία έκρινε ότι η εθνική τους ταυτότητα είναι ασυμβίβαστη με την ταυτότητα των Άγγλων στο πλαίσιο του ίδιου κράτους; Και, μάλιστα, δεδομένου του πόσο στενούς δεσμούς έχουν οι Σκωτσέζοι με τους Αγγλους - πολλές μικτές οικογένειες, 800.000 Σκωτσέζους που ζουν μόνιμα στην Αγγλία, κ.λπ.
Είναι προφανές ότι το δημοψήφισμα ουδεμία σχέση είχε με ταυτότητες. Ενώ η εθνική ταυτότητα των Σκωτσέζων ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος του αιτήματος για ανεξαρτησία, η επίμονη επίκλησή της ήταν από προσχηματική έως και άκρως υποκριτική.
Οι πραγματικές αιτίες είναι τελείως διαφορετικές και σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με:
- Την κατανομή πόρων και εξουσιών μεταξύ κέντρου και περιφέρειας στο Ην. Βασίλειο (που είναι υπαρκτό και σοβαρό ζήτημα)
- Με αντιλήψεις για το ενδεδειγμένο οικονομικό μοντέλο και το κοινωνικό κράτος (που είναι πολύ πιο πλουσιοπάροχο στη Σκωτία απ'ό,τι στην Αγγλία)
- Με το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας (SNP) είναι ως επί το πλείστον πρώην υποστηρικτές του Εργατικού Κόμματος του Ηνωμένου Βασιλείου, κάτι που φάνηκε ξεκάθαρα στις περιφερειακές εκλογές του 2011
- Με την διάχυτη αίσθηση ότι έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή, στην οποία τίθενται εν αμφιβόλω πολλές από τις μεταπολεμικές σταθερές στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των συνόρων και της συγκρότησης κρατών
- Με την ψευδαίσθηση ότι "καθαρά" εθνικά κράτη μπορούν να αντεπεξέλθουν καλύτερα στην τρέχουσα οικονομική κρίση, αλλά και στις προκλήσεις του μέλλοντος.
Δεν ξέρω τί ακριβώς επιπτώσεις θα είχε η επικράτηση του "Ναι" στο πρόσφατο δημοψήφισμα και προφανώς δεν θα το μάθουμε ποτέ.
Ωστόσο, η ανεξαρτησία της Σκωτίας σίγουρα θα ήταν αρνητική εξέλιξη, αν λάβουμε υπόψη μας την ανάγκη για συστράτευση σε μια Ευρώπη που συνεχώς:
- Χάνει έδαφος έναντι άλλων αναδυόμενων δυνάμεων στον πλανήτη μας και δεν έχει την πολυτέλεια να κατακερματίζεται σε περιφερειακά κρατίδια
- Γηράσκει δημογραφικά και χρειάζεται πολλούς Ikechi Anya, προκειμένου να παραμείνει ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο, να στηριχθεί το κράτος πρόνοιας, κ.λπ.
Ας ελπίσουμε ότι το Νοέμβριο οι Καταλανοί ψηφοφόροι που ετοιμάζονται για αντίστοιχο δημοψήφισμα θα σκεφθούν ότι η αγαπημένη τους Barcelona πάντα βασιζόταν σε ξένους παίκτες. Εκτός από τον Αργεντίνο Μέσι, μόνο φέτος αγόρασε τον Κροάτη Ράκιτιτς, τον Ουρουγουανό Σουάρες και πολλούς άλλους. Και καλό θα ήταν να σκεφθούν ότι το καμάρι της Καταλωνίας στηρίζεται εν πολλοίς σε ξένα πόδια.