του
Ηλία Καραβόλια
Η Τουρκία κατέλαβε την πόλη Αφρίν απο τους Κούρδους και στην Μεσόγειο πάλι πλέουν ευρωπαικά και άλλα αεροπλανοφόρα, πολύ κοντά στα θαλάσσια οικόπεδα μεταξύ Κύπρου, Ισραήλ, Αιγύπτου. Το δε χαλιφάτο των εξτρεμιστών του ΙSIS δεν έπεσε παρά τα ανελέητα χτυπήματα.
Με αυτά τα δεδομένα, κανείς γεωπολιτικός αναλυτής δεν μπορεί να περιγράψει με ακρίβεια γιατί στην Συρία αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής, μαίνεται επι δεκαετίες ο πόλεμος και χάνονται ανθρώπινες ζωές.
Η εύκολη προσέγγιση κινείται σε επίπεδο μονοδιάστατης ανάλυσης: είτε ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός, είτε η μάχη για το πετρέλαιο, είτε τα συμφέροντα ανοικοδόμησης κρατών, είτε φυσικά τα κέρδη των δυτικών οπλοβιομηχανιών, είναι οι συνήθεις αιτίες. Η πραγματικότητα φυσικά είναι ότι πίσω απο θρησκευτικές διαφορές (πχ. Σιίτες-Σουνίτες), πίσω απο γεωπολιτικές στρατηγικές ισχύος των οικονομικών υπερδυνάμεων (πχ. ΗΠΑ-Ρωσία), ένα σύνθετο πλαίσιο όλων αυτών των αιτιών είναι που αποτελεί την πλέον ρεαλιστική εκτίμηση.
Το μεσανατολικό ζήτημα ανάγεται σε αιώνες πίσω. Κάθε ''κράτος'' σήμερα, μια παλιά γεωγραφική περιοχή για την ακρίβεια, είναι ένα μωσαικό φυλών και θρησκειών. Τα σύνορα στην ουσία ''δεν υπήρξαν ποτέ''. Ένας αέναος κύκλος επαναχάραξης στρατιωτικών ζωνών και γεωγραφικών ορίων, για κάθε χώρα, είναι το μόνιμο χαρακτηριστικό.
Οι παίχτες είναι πολλοί και με διαφορετικούς στόχους. Ιράν, Ιράκ, Σ. Αραβία, Συρία, Ισραήλ και λοιπές χώρες, αποτελούν ετερόκλητο ''πλήθος'' εναλασσόμενων συμμάχων και εχθρών για τις μεγάλες δυτικές δυνάμεις. Εξοπλιστικά προγράμματα και πετρελαικά συμφέροντα καθορίζουν κάθε φορά τους συσχετισμούς δυνάμεων, τις δικτατορίες ή τα δημοκρατικά συστήματα. Υπάρχουν φανεροί ανταγωνισμοί και κρυφές συμμαχίες. Δοτές κυβερνήσεις και μοναρχίες, σε συννενόηση πάντα με τις μεγάλες δυνάμεις, συνθέτουν το σκηνικό εδώ και αιώνες.
Το ανθρώπινο δράμα φυσικά είναι ατελείωτο. Θάνατοι αμάχων, μετανάστευση προς την Δύση, γενοκτονίες. Ο θάνατος έχει εγκατασταθεί μόνιμα σε αυτό το σημείο του πλανήτη. Ο πόλεμος των ισχυρών, ο εξοπλισμός των φανατικών, τα συμφέροντα των πολυεθνικών της ενέργειας, των όπλων και των κατασκευών, έχουν ριζώσει στην ευρύτερη περιοχή.
Με εργαλείο τον πόλεμο οι ισχυροί της Γής χρησιμοποιούν τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό, την χαμηλή παιδεία των πληθυσμών, την φτώχεια, τους δικτάτορες και τους βασιλείς, και με το προσωπείο της επιβολής της Δημοκρατίας και της Ειρήνης, στήνουν το θέατρο του Ιμπεριαλισμού, του επεκτατισμού τους δηλαδή σε διάφορα πεδία. Οι ανθρωπιστικές παρεμβάσεις γίνονται αφού προηγηθούν οι σφαγές, αφού πρώτα εξοπλιστούν καθεστωτικά και αντάρτικα στρατεύματα σε κάποια χώρα ή περιοχή.
Συνηθίσαμε στην Δύση να μας ''εξηγεί'' πολλά τόσο η θεωρία του Huntington στο βιβλίο του "Η Σύγκρουση των Πολιτισμών" όσο και αυτή του Fukuyama στο "Τέλος της Ιστορίας". Μάλλον σφάλλουμε εστιάζοντας μόνο σε αυτές τις θεωρίες. Η Ιστορία της Μ. Ανατολής είναι η Ιστορία του αιώνιου Ιμπεριαλισμού, της πανάρχαιας σύγκρουσης λαών και εθνών.
Είτε πρόκειται για Θεό, είτε για Χρήμα, είτε για Ισχύ και κατάκτηση εδαφών, η γεωπολιτική αστάθεια της Μ. Ανατολής είναι η σφραγίδα του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού στην ανθρωπότητα...